Vụ Đan Mạch ngưng tài trợ cho ba dự án ở Việt Nam đă khiến chính quyền, những người trong cuộc và các nhà b́nh luận đưa ra các nhận xét khác nhau.
Các quan chức Việt Nam có vẻ cho rằng Đan Mạch đă ‘hiểu lầm’ Việt Nam khi cho rằng nhiều tỷ đồng đă thất thoát trong các dự án có vốn viện trợ chính thức (ODA) này.
Bộ trưởng Ngoại giao Phạm B́nh Minh được dẫn lời nói “quan điểm của Việt Nam là sử dụng ODA phải hiệu quả, có vi phạm th́ phải xử lư nghiêm khắc”.
Vị bộ trưởng nói Việt Nam có rất nhiều dự án ODA nhưng các sai phạm th́ “không phải là nhiều” và chỉ là hiện tượng “con sâu bỏ rầu nồi canh” vốn đă bị “xử lư nghiêm”.
Ông cũng nói Hà Nội “luôn chân thành và coi trọng vốn ODA của các nước”.
Bộ trưởng Bộ Kế hoạch Đầu tư Bùi Quang Vinh cũng nói với trang tin Dân trí: “Việt Nam rất trân trọng từng đồng vốn của các nhà tài trợ, đặc biệt trong bối cảnh khó khăn như hiện nay.”
Ông Vinh giải thích rằng có khác biệt giữa hệ thống hạch toán và kiểm toán của Việt Nam và của các công ty quốc tế nên chưa thể có kết luận ǵ về thời điểm hiện nay.
‘Chuột kiểm soát gạo’
“Các cách tham nhũng như thổi giá máy móc, dụng cụ, hợp đồng thuê ngoài, nhân viên ma, kế toán bịp bợm, gởi con đi du học bằng tiền viện trợ… th́ quả là cũ như trái đất, ai mà chẳng biết.”
Tiến sỹ Alan Phan
Trong khi đó cây viết
Bấm Alan Phan nói ba dự án mà Đan Mạch nghi có tham nhũng “thuộc loại tép riu nếu so với các x́ căng đan khác như Vinashin, Vinalines, Vina…bananas” và viết tiếp:
“Các cách tham nhũng như thổi giá máy móc, dụng cụ, hợp đồng thuê ngoài, nhân viên ma, kế toán bịp bợm, gởi con đi du học bằng tiền viện trợ… th́ quả là cũ như trái đất, ai mà chẳng biết.
Bộ trưởng Phạm B́nh Minh nói tham nhũng ODA “không nhiều”
“Tuy nhiên, kỳ này, công ty kiểm toán KPMG hạch toán lại tất cả những lạm rất chi tiết, bài bản và cho thấy tổng số tiền…cuốn theo chiều gió lên đến 23%.”
Ông Alan Phan nói con số 23% là “kỷ lục” nếu so với các khoản “tiền bôi trơn” dự án ở mức 1,2% của Singapore, 8% của Trung Quốc, 9% của Thái Lan, 12% của Indonesia và 18% của Lào.
Mức thất thoát trung b́nh ở Việt Nam cũng chỉ là 14%.
Tiến sỹ Alan Phan kết thúc bài viết bằng câu: “Người Mỹ có câu ngạn ngữ “Khi các bệnh nhân tâm thần cai quản nhà thương điên…Thực ra, nó ít nguy hiểm hơn là khi lũ chuột nắm quyền kiểm soát kho gạo.”
Không có ‘khuất tất’
Trang tin VnExpress của Việt Nam nói các cơ quan quản lư những dự án bị nghi có tham nhũng đều khẳng định họ không làm ǵ sai trái.
Phó giáo sư Nguyễn Ngọc Lâm từ Viện Hải dương học ở Nha Trang, người điều phối dự án về biến đổi khí hậu và các hệ sinh thái vùng cửa sông ở Việt Nam nói:
“Chúng tôi đă kiểm tra toàn bộ hệ thống tài chính của Viện.
“Kế toán trưởng cũng đă cam kết không có vấn đề khuất tất xảy ra trong quá tŕnh này.”
Vụ ông Huỳnh Ngọc Sỹ nhận hối lộ trong dự án ODA của Nhật đă khiến Tokyo ngưng viện trợ trong vài tháng
Về việc con gái ông đi học nước ngoài bằng khoản tiền hàng trăm triệu đồng từ vốn ODA, ông Lâm nói:
“Lănh đạo viện chỉ cấp quyết định cử đi học sau khi kinh phí và nội dung sử dụng kinh phí được phê duyệt bởi phía đối tác Đan Mạch.”
‘Chuyện b́nh thường’
Bản thân chính quyền Đan Mạch từng nói rằng t́nh trạng tham nhũng ở Việt Nam là phổ biến.
Trong báo cáo về quan hệ đối tác Việt Nam – Đan Mạch giai đoạn 2006-2010, Bộ Ngoại giao Đan Mạch nhận định “tham nhũng là vấn đề nghiêm trọng ở Việt Nam” và người ta phải hối lộ ngay cả chỉ để nhận các dịch vụ xă hội miễn phí như y tế và trường học.
Trước Đan Mạch, Nhật Bản cũng từng ngưng viện trợ chính thức cho Việt Nam hồi năm 2008 sau khi có nghi án tham nhũng trong dự án Đại lộ Đông Tây ở thành phố Hồ Chí Minh.
Trong vụ này một quan chức đă chịu án tù nhiều năm v́ nhận hối lộ hàng trăm ngàn đô la Mỹ từ một công ty tư vấn của Nhật.
Phía Việt Nam nói hiện công an Việt Nam chưa vào cuộc để điều tra các cáo buộc tham nhũng liên quan tới các dự án có vốn của Đan Mạch.
Báo chí Việt Nam nói ngày 6/6, các cơ quan liên quan của Việt Nam sẽ họp với Đại sứ quán Đan Mạch và công ty kiểm toán để bàn về vụ việc.
Trong khi đó Tiến sỹ Alan Phan nói chuyện tham nhũng và lăng phí ở Việt Nam đă là “chuyện b́nh thường” và “thuộc loại tin ít người để ư”
“Tin một cô người mẫu ǵ đó bán dâm chắc chắn được theo dơi gấp trăm lần,” ông viết.
Tiến sỹ Alan Phan nói người Việt ít quan tâm tới chuyện tham nhũng bằng những chuyện xă hội khác
Theo BBC