Trung Quốc hỗ trợ công nghệ tên lửa cho Bình Nhưỡng?

TT - Sau vụ phóng tên lửa thất bại của CHDCND Triều Tiên, giới chuyên gia quân sự quốc tế đổ dồn sự chú ý vào bệ phóng tên lửa 16 bánh mà nước này “khoe” trong cuộc diễu binh cuối tuần trước. Vì sao?

Bệ phóng tên lửa di động xuất hiện tại Bình Nhưỡng hôm 15-4 - Ảnh: Reuters

Bệ phóng tên lửa di động (TEL) chở một tên lửa tầm xa, xuất hiện tại Bình Nhưỡng ngày 15-4 khiến giới chuyên gia quân sự quốc tế giật mình do đây là bệ phóng tên lửa lớn nhất mà CHDCND Triều Tiên “khoe” ra. Quan trọng hơn nó có khả năng chở tên lửa đến bất cứ nơi nào, dựng lên và phóng đi. Điều này có nghĩa là các lực lượng của Mỹ, Hàn Quốc và Nhật khó có thể định vị được nó.
Tạp chí quốc phòng IHS Jane’s mới đây cho biết Liên Hiệp Quốc (LHQ) đang điều tra khả năng Trung Quốc đã hỗ trợ kỹ thuật để giúp Bình Nhưỡng sản xuất bệ phóng TEL do thiết kế của nó giống hệt các bệ phóng TEL của Trung Quốc sản xuất. Nếu đây là sự thật thì Bắc Kinh đã vi phạm hai nghị quyết 1718 và 1874 của Hội đồng Bảo an LHQ được đưa ra từ sau vụ thử hạt nhân năm 2006 và 2009 của CHDCND Triều Tiên.
Tin trước mặt, ngờ sau lưng
Theo Tân Hoa xã ngày 19-4, Trung Quốc đã lên tiếng phủ nhận thông tin do tạp chí IHS Jane’s đăng tải. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Lưu Vi Dân khẳng định Bắc Kinh “chống lại việc phổ biến vũ khí hủy diệt hàng loạt và bệ phóng của các loại vũ khí này”. Phản ứng lại, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Mỹ Mark Toner tuyên bố Mỹ “tin vào lời cam kết của Trung Quốc”.
Tuy nhiên, theo Reuters, tại cuộc họp của Ủy ban quân vụ Hạ viện Mỹ, Bộ trưởng quốc phòng Mỹ Leon Panetta lại khẳng định chắc chắn là Trung Quốc đã giúp CHDCND Triều Tiên phát triển công nghệ tên lửa, dù chưa rõ quy mô của sự hỗ trợ này đến mức nào. Chủ tịch Ủy ban quân vụ Michael Turner đã đề nghị Ngoại trưởng Hillary Clinton và giám đốc Tình báo quốc gia James Clapper điều tra nghi vấn Trung Quốc vi phạm nghị quyết LHQ.
Nhà phân tích Ted Parsons của tạp chí IHS Jane’s khẳng định bệ phóng TEL 16 bánh của CHDCND Triều Tiên “rõ ràng” dựa trên thiết kế của Tập đoàn Công nghiệp và khoa học hàng không Trung Quốc (CASIC). Theo ông Parsons, rất nhiều chi tiết của bệ phóng TEL của CHDCND Triều Tiên giống hoàn toàn thiết kế của Trung Quốc. Nhà phân tích quân sự Richard Fisher thuộc Trung tâm chiến lược và đánh giá quốc tế, như AP dẫn lời, cũng nhấn mạnh Bình Nhưỡng không thể tự sản xuất do các kỹ sư của họ chưa đủ năng lực chế tạo một hệ thống vi tính phức tạp để điều khiển một phương tiện 16 bánh di chuyển linh hoạt như vậy.
“Đây rõ ràng là sản phẩm của CASIC. CHDCND Triều Tiên không đủ năng lực kỹ thuật để sản xuất. Có khả năng CASIC sản xuất 6-7 bệ phóng này và bán riêng 3-4 chiếc cho Bình Nhưỡng” - chuyên gia Fisher khẳng định.
Dù vậy, giới chuyên gia cho rằng LHQ khó có khả năng buộc tội và trừng phạt Trung Quốc, bởi việc chứng minh Bắc Kinh đã cung cấp công nghệ hoặc bán trực tiếp bệ phóng TEL cho Bình Nhưỡng là “nhiệm vụ bất khả thi”. Chuyên gia Pieter Wezeman thuộc Viện Nghiên cứu hòa bình quốc tế Stockholm cho rằng Bắc Kinh có thể chối và nói rằng Bình Nhưỡng đã mua bệ phóng này từ một quốc gia khác, hoặc có thể nói đã bán cho Bình Nhưỡng trước năm 2006.
Bước tiến cực lớn
Trang Defense News dẫn lời nhà phân tích Wendell Minnick nhận định kích thước của chiếc TEL 16 bánh cho thấy một “bước tiến vượt bậc” của CHDCND Triều Tiên. Với bệ phóng TEL này, Bình Nhưỡng có thể dễ dàng phóng tên lửa tầm xa từ bất cứ nơi nào trên lãnh thổ của mình. Như vậy, Mỹ và các đồng minh châu Á của Mỹ là Nhật và Hàn Quốc sẽ đánh mất khả năng sử dụng vệ tinh để theo dõi nhất cử nhất động của tên lửa Bình Nhưỡng.
Trang GlobalSecurity.org dẫn lời chuyên gia tên lửa Charles Vick cho biết nếu tên lửa được chở trên bệ phóng TEL tại Bình Nhưỡng vừa qua đúng là “hàng xịn”, có thể đó là một thiết kế tên lửa mới chứ không phải là phiên bản mới của tên lửa Taepodong-2. “Thiết kế này gọn gàng hơn rất nhiều” - chuyên gia Vick đánh giá. Dù vậy, tướng Patrick O’Reilly - giám đốc Cơ quan phòng vệ tên lửa Mỹ - lại đánh giá thất bại ngày 13-4 cho thấy Bình Nhưỡng chưa đạt nhiều tiến bộ trong phát triển tên lửa tầm xa.
Hãng thông tấn KCNA ngày 20-4 đưa tin Bình Nhưỡng đã hoàn tất cuộc điều tra nguyên nhân thất bại của vụ phóng vệ tinh vừa qua, “dữ liệu và kinh nghiệm thu thập được sẽ đảm bảo sự thành công cho lần phóng vệ tinh sắp tới”. Bình Nhưỡng tuyên bố sẽ “phóng hết vệ tinh này đến vệ tinh khác”. Giới chuyên gia nghi ngờ Bình Nhưỡng sẽ thử hạt nhân lần thứ ba, và lần này là trong bối cảnh Seoul đã triển khai các tên lửa đạn đạo.


SƠN HÀ