Có lần, Plato – nhà hiền triết Hy Lạp vĩ đại – được hỏi hai câu hỏi khiến ông trầm ngâm:
“Điều ǵ ở con người làm ông ngạc nhiên nhất?”
Plato đáp:
“Họ cảm thấy buồn chán trong tuổi thơ và vội vă trưởng thành, nhưng rồi lại nhớ nhung tuổi thơ. Họ đánh mất sức khỏe để kiếm tiền, nhưng lại phải chi tiền để lấy lại sức khỏe. Lo lắng về ngày mai mà quên đi hôm nay. Cuối cùng, họ sống như thể sẽ không bao giờ chết, nhưng lại chết như thể chưa bao giờ sống.”
Câu hỏi thứ hai khiến Plato mỉm cười:
“Ông gợi ư ǵ?”
Vẫn điềm tĩnh, ông trả lời:
“Đừng cố gắng để ai đó thích ḿnh. Điều duy nhất cần làm là để bản thân được yêu thương. Và điều quan trọng nhất trong cuộc sống không phải là có được nhiều nhất, mà là cần ít nhất.”
Hơn 2.400 năm đă trôi qua, nhưng những lời nói ấy vẫn chưa mất đi sức nặng. Thế giới hiện đại, với vô số tiện nghi và tiến bộ, dường như lại càng làm rơ hơn nghịch lư mà Plato từng nói. Con người hôm nay có vẻ hối hả hơn, vội vàng hơn – vừa muốn đạt được mọi thứ, vừa sợ mất đi tất cả. Có lẽ, điều mà Plato thực sự muốn con người thấu hiểu không nằm ở việc chạy theo vật chất hay danh vọng, mà ở việc học cách dừng lại để “sống.”
Phải chăng, chúng ta chưa thực sự tiến hóa nhiều trong cách sống? Khoa học và công nghệ có thể đưa con người lên mặt trăng, nhưng điều đưa con người đến hạnh phúc thực sự có lẽ vẫn là một bài học rất cũ: học cách “hiểu” chính ḿnh.
“Hiểu để sống” là biết lắng nghe nội tâm, chấp nhận rằng không phải mọi thứ đều cần nắm giữ. “Sống để hiểu” là nhận ra giá trị của từng khoảnh khắc, từng t́nh yêu, từng sự cho đi. Có thể, bài học lớn nhất mà thời đại này mang đến chính là để mỗi người tự hỏi: “Ta thực sự cần bao nhiêu để sống một đời hạnh phúc?”
Gă Khờ nghĩ, câu trả lời ấy không nằm trong việc có thêm, mà ở chỗ dám bớt đi.
VietBF@sưu tập