Hơn 100 thi thể được sắp xếp gọn gàng, khá nguyên vẹn và đều ngậm một "đồng xu chết" mà theo các nhà khảo cổ học nó có khoảng 500 năm trước, mở ra câu chuyện kỳ bí gây chấn động về truyền thuyết "đưa linh hồn người chết qua sông".
Vừa qua, hàng trăm hài cốt người đă được phát hiện tại một công trường xây dựng ở Ba Lan. Điều đáng ngạc nhiên là hầu hết các bộ xương được t́m thấy đều chứa tiền cổ trong miệng.
Địa điểm nơi ngôi mộ được t́m thấy nằm ở phía đông nam của tỉnh Carpathian ở Ba Lan. Trong quá tŕnh xây dựng đường cao tốc S19, các công nhân địa phương đă vô t́nh khai quật một nhóm lăng mộ cổ. Tổng cộng có 115 thi thể được khai quật. Đánh giá từ kích thước của xương, các chuyên gia nhận thấy hơn 70% trong số đó là trẻ em.
Có thể thấy rằng hầu hết các xác chết này đều ngậm một đồng kim loại. Dựa trên các nghiên cứu khảo cổ, các chuyên gia cho biết điều này xuất phát từ truyền thống chôn cất của nhà thờ Thiên chúa giáo thế kỷ 16. Người ta tin rằng có một ḍng sông Acheron dưới địa ngục có thể vượt qua cơi sống và cái chết trong thần thoại Hy lạp. Với mỗi một ḍng sông thường có một vị Potamoi (Thần sông) cai quản. Potamoi của sông Acheron là lăo lái đ̣ Charon, chuyên có nhiệm vụ đưa linh hồn người chết qua sông. Để được lên đ̣, người chết phải trả phí cho Charon. Chính v́ thế mà người chết khi mai táng thường ngậm một đồng tiền dùng làm lộ phí. Những người kém may mắn khi chết không có lộ phí qua sông, linh hồn măi măi vất vưởng bên bờ sông Acheron, không lên được trần gian mà cũng chẳng xuống được địa ngục.
Các chuyên gia suy đoán sơ bộ rằng những bộ xương này đến từ khoảng 500 năm trước. Theo nhà khảo cổ học Katarzyna Oleszek: "Cách chôn cất này phản ánh niềm tin tôn giáo của họ vào thời điểm đó, và đồng xu trong miệng của họ được gọi là đồng xu của người chết."
Truyền thống này bắt nguồn từ thần thoại cổ đại và đă được tiếp nối trong một thời gian dài trong các đám tang Kitô giáo truyền thống. Theo các ghi chép, vào cuối thế kỷ 19, dưới thời cai trị của Ṭa thánh bởi Giáo hoàng Pius IX, vẫn c̣n thói quen đặt một đồng xu vào miệng người chết. Hầu hết các đồng tiền đến từ triều đại của Ziegmont III từ năm 1587 đến năm 1632 và triều đại của Casimir John II từ năm 1648 đến 1668.
Ngoại trừ tiền kim loại, không có vật phẩm tang lễ nào khác được t́m thấy quanh các bộ xương, không có đồ trang trí hay tay cầm quan tài. Người ta suy đoán rằng những người chết này thuộc tầng lớp nghèo nàn trong xă hội. Đây phải là một nghĩa trang tập thể nơi những người dưới đáy cùng xă hội được chôn cất.
Nhưng ông Katarzyna không nghĩ đó là một ngôi mộ tập thể v́ các thi thể đều được sắp xếp gọn gàng. "Theo sự bảo tồn của xương và cách chúng được đặt, đây là một nghĩa trang của nhà thờ Thiên chúa giáo. Mặc dù nghèo khổ, nhưng những thi thể này đă được thực hiện nghi thức chôn cất một cách đầy đủ vào thời điểm đó."
VietBF@sưu tập