Theo như trước đây, để cân bằng giữa các cam kết với phương Tây và mối quan hệ chặt chẽ với Moscow, Ankara chỉ tuyên bố cuộc tấn công của Nga vào Ukraine là “không thể chấp nhận được” và đến tận Chủ Nhật này Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa gọi đó là một cuộc chiến, sau khi Kiev từng kêu gọi Ankara ngăn chặn bất kỳ tàu chiến nào của Nga đi qua Biển Đen mà từ đây Moscow đă phát động một trong những hướng tiến công vào bờ biển phía Nam Ukraine.
Tàu ngầm Rostov-on-Don của Hải quân Nga di chuyển qua eo biển Bosphorus trên đường đến Biển Đen ngày 13 tháng 2 năm 2022. Ảnh: Reuters
Thổ Nhĩ Kỳ vừa chính thức lên tiếng gọi hành động quân sự của Nga ở Ukraine là một “cuộc chiến”. Đây được xem là một sự thay đổi rơ ràng về quan điểm có thể mở đường cho quốc gia thành viên NATO này ban hành một hiệp ước quốc tế hạn chế hải quân Nga di chuyển qua Biển Đen.
Theo Công ước Montreux năm 1936, Thổ Nhĩ Kỳ có quyền kiểm soát các eo biển Dardanelles và Bosphorus nối Địa Trung Hải với Biển Đen và có thể hạn chế tàu chiến qua lại trong thời chiến hoặc nếu bị đe dọa.
Trước đây, để cân bằng giữa các cam kết với phương Tây và mối quan hệ chặt chẽ với Moscow, Ankara chỉ tuyên bố cuộc tấn công của Nga vào Ukraine là “không thể chấp nhận được” và đến tận Chủ Nhật này Thổ Nhĩ Kỳ vẫn chưa gọi đó là một cuộc chiến.
Khung cảnh một kho dầu đang bốc cháy được cho là bị pháo kích gần căn cứ không quân Vasylkiv ở vùng Kyiv, Ukraine ngày 27 tháng 2 năm 2022. Ảnh: Reuters
Thế nhưng, mọi việc giờ đây nhiều khả năng sẽ diễn biến theo chiều hướng khác trước động thái mới nhất của Thổ Nhĩ Kỳ.
“Bước sang ngày thứ tư của cuộc chiến Ukraine, chúng tôi lặp lại lời kêu gọi của Tổng thống Tayyip Erdogan về việc ngừng ngay lập tức cuộc tấn công của Nga và bắt đầu các cuộc đàm phán ngừng bắn”, người phát ngôn của Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, ông Ibrahim Kalin cho biết trên Twitter.
Fahrettin Altun, Giám đốc truyền thông của Thổ Nhĩ Kỳ cũng nói rằng “chúng ta đang chứng kiến một cuộc chiến khác trong khu vực” và nhắc lại đề nghị làm trung gian ḥa giải của Tổng thống Erdogan.
Kiev từng nhiều lần kêu gọi Ankara ngăn chặn bất kỳ tàu chiến nào của Nga đi qua Biển Đen mà từ đây Moscow đă phát động một trong những hướng tiến công vào bờ biển phía Nam của Ukraine.
Tuy nhiên, hôm thứ Sáu, Bộ trưởng Ngoại giao Thổ Nhĩ Kỳ cho biết theo Công ước Montreux Nga có quyền đưa các tàu chiến về căn cứ của họ.
Ankara đă khai thác mối quan hệ tốt đẹp với cả Nga và Ukraine. Bất kỳ bước đi quá xa nào chống lại Moscow đều có thể gây tổn hại đến việc nhập khẩu hàng hóa, năng lượng cũng như lĩnh vực du lịch của nước này vào thời điểm kinh tế trong nước đầy bất ổn.