Nguyên nhân cá chết hàng loạt vẫn chưa được t́m ra. Vùng biển này đang biến thành biển chết. Thủy chiều đỏ được cho là thủ phạm giết chết nhiều cá?
Hội Nghề cá Việt Nam vừa có văn bản gửi Văn pḥng Chính phủ, Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ NN-PTNT và Bộ Tài chính kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường, Bộ NN-PTNT có biện pháp khẩn trương, hiệu quả xác định chính xác nguyên nhân cá chết tại các tỉnh miền Trung.
Trên cơ sở đó, có biện pháp tiếp theo nhằm phục hồi sản xuất nghề cá và các ngành nghề khác có liên quan.
Bên cạnh đó, Hội cũng đề nghị Chính phủ có chủ trương, Bộ Tài chính, Bộ NN-PTNT chỉ đạo các tỉnh thống kê những hộ nuôi trồng thủy sản ven biển, các hộ nuôi cá biển, các hộ ngư dân khai thác thủy sản ven bờ thuộc các tỉnh từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế bị thiệt hại do cá chết để hỗ trợ cho mỗi người trong gia đ́nh bị hại ít nhất 15 kg gạo/tháng.
Đồng thời, bố trí lực lượng thu gom và tiêu huỷ cá chết, không để xảy ra t́nh trạng người dân gom cá đem đi nơi khác bán.
Về kết luận nguyên nhân cá chết mới công bố ngày 27/4, Hội nghề cá Việt Nam khẳng định đồng t́nh với nguyên nhân cá chết là do chất độc mà Bộ Tài nguyên và Môi trường nêu ra với những lư do như: Đa số cá chết sống ở tầng đáy; Phát hiện lần đầu tiên ở ven biển Kỳ Anh (Hà Tĩnh); Chất độc theo ḍng hải lưu chảy từ Bắc xuống Nam tiếp tục gây chết cá ở Quảng B́nh, kế đến là Quảng Trị và phía Bắc Thừa Thiên Huế. Tại đây chất độc được pha loăng nên không thấy có hiện tượng cá chết.
Song, theo Hội nghề cá Việt Nam, nguyên nhân thuỷ triều đỏ (tảo nở hoa) nên được loại trừ v́ những biểu hiện đặc trưng của thuỷ triều đỏ không được ghi nhận trong thực tế với các biểu hiện: Lượng tảo phát triển nhiều gây đổi màu nước biển; cá tầng mặt chết hàng loạt; xác tảo trôi dạt vào bờ từng mảng lớn gây ô nhiễm, hôi thối…
Đặc biệt, đến nay cũng không có bằng chứng nào về động đất, sóng thần, núi lửa… để dẫn tới nhận định rằng đáy biển sinh ra chất độc làm chết cá từng đáy. Do vậy, giả thiết chất độc do con người gây ra là tương đối có cơ sở.
Cũng theo Hội nghề cá Việt Nam, bà con làm nghề cá đang rất mong câu trả lời từ phía các cơ quan chức năng. Bởi, nếu các chết do chất độc có nghĩa là toàn bộ sinh vật biển đă bị huỷ diệt, chúng ta chỉ nh́n thấy cá do chúng có cá thể lớn và nổi trên mặt nước.
Đồng thời, Hội cho rằng, việc cần làm tiếp theo là xác định chất độc ấy tồn dư trong đất và nước biển bao lâu, thời gian chỉ kéo dài mấy ngày, mấy tháng hay mấy chục năm.
Hội cho biết hiện ngư dân đánh bắt cá ven biển không đi đánh cá; người nuôi lá lồng trên biển không dám nuôi; người nuôi tôm, cá nước lợ không dám sử dụng nước biển để nuôi cá, tôm. Tất cả đang chờ câu trả lời từ phía cơ quan có trách nhiệm.
Một hệ luỵ khác là người tiêu dùng do hoang mang nên không sử dụng cá biển. Theo đó, nếu câu hỏi này không sớm được trả lời th́ xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam và các ngành kinh tế khác như du lịch cũng sẽ bị ảnh hưởng.