Sau mổ ung thư, việc quan trọng nhất không chỉ là uống thuốc hay tái khám – mà c̣n là: đứng dậy và vận động!
Bạn có thể không tin, nhưng một nghiên cứu rất lớn vừa công bố trên The New England Journal of Medicine đă cho thấy một điều cực kỳ rơ ràng: vận động có thể giúp bạn sống lâu hơn và giảm nguy cơ ung thư tái phát đáng kể.
Đây là kết quả từ thử nghiệm lâm sàng CHALLENGE – theo dơi hơn 800 bệnh nhân ung thư đại tràng đă mổ và hoàn tất hóa trị – trong gần 8 năm. Một nhóm chỉ được tư vấn sức khỏe chung, c̣n nhóm kia được tham gia chương tŕnh tập luyện bài bản (tập đều đặn với mục tiêu ≥10 MET-giờ/tuần, tương đương các hoạt động cường độ vừa như đi bộ nhanh).
Kết quả thật sự “khủng”:
✨ Nguy cơ bệnh tái phát hoặc có ung thư mới giảm 28%
✨ Tỷ lệ sống c̣n sau 5 năm cao hơn gần 7%
✨ Nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân giảm tới 37%
✨ Chưa kể chất lượng cuộc sống cải thiện rơ rệt: đi lại khỏe hơn, sức bền tim phổi tốt hơn, tinh thần thoải mái hơn.
💥 Nói thẳng ra, hiệu quả của việc tập luyện c̣n KHÔNG KÉM G̀ các loại thuốc đắt tiền được dùng để điều trị ung thư sau mổ. Nhưng nó lại... đơn giản và nằm trong tay chính bạn.
Nhưng thực tế lại KHÔNG ĐƠN GIẢN v́ nó nằm trong tay bạn (!?!)
V́ nhiều bạn/anh/chị…có vận động đâu 🙂
💡 Vậy làm sao để bắt đầu?
🔹 Đừng tập theo cảm tính – Theo tinh thần của nghiên cứu này, nên tập theo chương tŕnh cá thể hóa và có hướng dẫn. Các bác sĩ, chuyên gia phục hồi chức năng, hoặc huấn luyện viên có chứng chỉ về sức khỏe ung thư (cancer exercise specialists) là những người bạn nên t́m đến (dù có thể hiếm hay…chưa có).
🔹 Bảo hiểm y tế có chi trả không? – Đáng tiếc, ở Việt Nam và cả Nhật Bản hiện chưa có chương tŕnh vận động nào cho bệnh nhân ung thư sau mổ được bảo hiểm chi trả. Việc chi trả cho điều trị kiểu mổ xẻ, thuốc men dễ vận động chính sách hơn, c̣n chuyện tập luyện phục hồi thể chất, làm đẹp giúp người ta thấy khỏe hơn kiểu Wellness th́ chắc c̣n…lâu. Nhưng bạn có thể t́m các chương tŕnh phục hồi chức năng bệnh viện hoặc các trung tâm thể chất có hợp tác với bệnh viện/pḥng khám – chỗ có chi phí vừa phải và có đội ngũ y khoa theo sát.
🔹 Cần một “huấn luyện viên” không? – Có và không. Thật ra, HLV không phải để bạn tập nặng, mà để duy tŕ động lực, theo dơi an toàn và điều chỉnh bài tập phù hợp từng giai đoạn. Đặc biệt sau mổ, cơ cần hồi phục, phổi c̣n yếu, tập sai dễ chấn thương. Hăy chọn huấn luyện viên hiểu về bệnh lư, hoặc tốt nhất là chuyên viên vật lư trị liệu, có hiểu biết về tâm lư nữa càng tốt.
🔹 Không có điều kiện thuê HLV? Không sao! – Bạn có thể bắt đầu từ những điều đơn giản: đi bộ mỗi ngày, từng chút một. Cộng đồng bệnh nhân hoặc nhóm nhỏ cùng tập là giải pháp giữ nhịp rất tốt. Bạn có thể t́m nhóm online, hoặc tự lập nhóm với người thân, hàng xóm.
🧠 Có thể bạn lo: "Tôi yếu thế này, liệu có tập được không?"
Kết quả nghiên cứu cũng cho thấy: những bệnh nhân tập luyện phù hợp, có người hướng dẫn đều cải thiện thể lực – thậm chí những người rất yếu cũng tốt lên đáng kể. Những ai gặp tác dụng phụ nhẹ như đau cơ khớp vẫn an toàn, và các lợi ích rơ ràng vượt trội nguy cơ.
Bạn không cần phải chạy marathon. Bạn chỉ cần không nằm yên, không cam chịu. Mỗi bước chân là một phần của sự sống.
🌟 Thông điệp gửi đến các bác sĩ, nhà quản lư y tế và các gia đ́nh: Đă đến lúc chúng ta coi vận động là “thuốc điều trị” – đầu tư cho bệnh nhân tập luyện ngay từ sau mổ không chỉ là cứu sống họ, mà c̣n giảm chi phí điều trị tái phát và nâng chất lượng đời sống.
Mong rằng cộng đồng y tế sẽ cùng nhau thiết kế các chương tŕnh vận động an toàn, được hướng dẫn hợp lư.
Nếu bạn đă từng chiến đấu với ung thư, đừng chỉ "sống sót", hăy sống thật khỏe. Và nếu bạn đang hỗ trợ ai đó trong hành tŕnh này, hăy nhớ rằng: ta không thể bước đi thay họ, nhưng ta có thể đi cùng họ.
VietBF@sưu tập