Nhiều phụ huynh vẫn coi việc hạn chế cho trẻ ra ngoài vào buổi tối là mê tín, nhưng nghiên cứu khoa học cho thấy điều này giúp bảo vệ giấc ngủ, sức khỏe, sự an toàn và tâm lý phát triển lành mạnh của trẻ.
Nhịp sinh học của trẻ bị xáo trộn, giấc ngủ không sâu
Trước đây, tôi thường cho con ra sân đá bóng vào buổi tối. Kết quả là, mỗi khi trở về nhà, con luôn hưng phấn, tỉnh táo đến tận khuya. Dù đã lên giường, con vẫn lăn qua lăn lại, khó chịu, sáng hôm sau dậy mệt mỏi, cáu gắt và kém tập trung khi học. Sau khi dừng hẳn việc ra ngoài buổi tối, giấc ngủ của con mới ổn định trở lại.
Các nghiên cứu chỉ ra rằng ánh sáng buổi tối ức chế hormone melatonin – yếu tố quan trọng điều hòa giấc ngủ tự nhiên. Não bộ trẻ nhỏ vẫn đang phát triển, nên đặc biệt nhạy cảm với ánh sáng mạnh từ đèn đường, biển quảng cáo hay các hoạt động sôi nổi ngoài trời. Khi não bị kích thích quá mức, trẻ khó nhận ra tín hiệu cần nghỉ ngơi, dẫn đến mất ngủ, ngủ chập chờn và rối loạn nhịp sinh học kéo dài.
Trước đây, tôi thường cho con ra sân đá bóng vào buổi tối.
Buổi tối tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn
Một lần, khi tôi dắt con đi dạo trong khu chung cư, một chiếc xe điện bất ngờ lao ra từ góc khuất, suýt xảy ra tai nạn. Người lái chỉ kịp xin lỗi vì không nhìn thấy cháu bé. Thực tế, tầm nhìn ban đêm luôn hạn chế; ánh sáng yếu, điểm mù hay phản chiếu khiến người lớn khó quan sát, trong khi trẻ nhỏ lại thấp bé, khó nhận biết nguy hiểm và phản ứng kịp thời.
Ngay cả ở công viên hay sân chơi, các nguy cơ vẫn rình rập: đường gồ ghề, thú cưng chạy bất ngờ, hay các vật cản khó nhìn trong bóng tối đều có thể gây chấn thương. Vì vậy, hạn chế cho trẻ ra ngoài vào ban đêm giúp bảo vệ giấc ngủ, sức khỏe và sự an toàn của con.
Chênh lệch nhiệt độ dễ khiến trẻ ốm
Thời tiết cũng là nguyên nhân khiến trẻ dễ mắc bệnh khi ra ngoài buổi tối. Khi mặt trời lặn, nhiệt độ giảm nhanh, nhất là vào mùa đông. Trẻ nhỏ có khả năng điều hòa thân nhiệt kém, nên dễ bị cảm lạnh.
Khi từ môi trường lạnh bước vào phòng ấm, các mạch máu ở mũi co lại, làm giảm khả năng miễn dịch tại chỗ. Virus và vi khuẩn dễ xâm nhập, gây viêm mũi, viêm họng hay cảm cúm. Theo quan điểm Đông y, ban đêm là lúc “dương khí thu lại, âm khí tăng lên”, cơ thể trẻ vốn yếu càng dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài.
Bóng tối ảnh hưởng tâm lý trẻ
Một yếu tố ít được chú ý là tác động tâm lý. Nhiều trẻ sợ bóng tối, hoảng sợ trước những hình ảnh mờ ảo hay tiếng động lạ. Ở độ tuổi 2–7, trẻ chưa phân biệt rõ tưởng tượng và thực tế. Giai đoạn này, trí tưởng tượng rất mạnh, khiến trẻ tin rằng mọi vật đều có “sự sống”.
Những bóng đen lay động, tiếng gió hay tiếng động bất ngờ dễ khiến trẻ hoảng sợ. Nếu không được trấn an kịp thời, nỗi sợ này có thể lặp đi lặp lại, gây mất ngủ hoặc ám ảnh lâu dài.
Lưu ý khi trẻ buộc phải ra ngoài ban đêm
Trong cuộc sống hiện đại, việc ra ngoài buổi tối là khó tránh, như đi học thêm, dự tiệc hay tham gia sự kiện. Cha mẹ có thể giảm rủi ro bằng vài lưu ý:
Sắp xếp thời gian hợp lý: Về nhà trước 8 giờ tối để trẻ có thời gian thư giãn trước khi ngủ.
Đảm bảo an toàn: Giữ trẻ trong tầm mắt, tránh nơi đông xe cộ, chọn đường sáng và quen thuộc.
Trang phục linh hoạt: Mặc nhiều lớp để dễ điều chỉnh khi thay đổi nhiệt độ.
An ủi tinh thần: Quan sát cảm xúc của trẻ, trấn an nhẹ nhàng nếu sợ hãi, tránh quát mắng hoặc trêu chọc.
VietBF@sưu tập