Những phát biểu của cựu Thủ tướng Đức Angela Merkel về cuộc xung đột ở Ukraine đă vấp phải sự chỉ trích mạnh mẽ của Ba Lan, Latvia và Estonia, nhưng được Nga ca ngợi.
Bất cứ khi nào "bà đầm thép" của nước Đức Angela Merkel lên tiếng sau khi nghỉ hưu, mọi người đều chăm chú lắng nghe. Điều này đặc biệt đúng khi bà thảo luận về những sự kiện dẫn tới chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga tại Ukraine vào tháng 2/2022 trong cuộc phỏng vấn hồi đầu tuần này với cổng thông tin độc lập Partizan của Hungary.
Bà Angela Merkel, người giữ chức Thủ tướng Đức cho tới tháng 12/2021, là một nhân vật có sức ảnh hưởng mang tính quyết định tới chính sách của châu Âu đối với Nga.
Trong cuộc phỏng vấn, bà Merkel đă hồi tưởng lại những tháng trước khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra. Bà cho biết, đại dịch Covid-19 đă làm cho việc liên lạc với Tổng thống Nga Putin trở nên phức tạp. Cựu Thủ tướng Đức cũng thảo luận về việc bà đă khởi xướng các cuộc đối thoại giữa Liên minh châu Âu (EU) và Nga vào tháng 6/2021 với mục đích giữ cho lệnh ngừng bắn mong manh giữa Moscow và Kiev không bị đổ vỡ.
Theo bà Merkel, bà muốn EU trao đổi trực tiếp với Tổng thống Putin. Tuy nhiên, một số nước, chủ yếu là các nước vùng Baltic không ủng hộ việc này. Ba Lan cũng phản đối v́ lo ngại EU không có chính sách chung khi giải quyết các vấn đề liên quan tới Nga.
Cựu Thủ tướng Đức nhớ lại: "Nỗ lực đó đă thất bại. Sau đó, tôi rời ghế Thủ tướng Đức và Nga bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraine".
Tuyên bố của bà Merkel đă khiến những nước liên quan phản ứng dữ dội. Andris Pabriks, Bộ trưởng Quốc pḥng Latvia từ năm 2019 tới 2022 nói với báo DW: "Thật vô lư. Bởi v́, về cơ bản, bà Merkel cáo buộc chúng tôi tạo điều kiện cho cuộc tấn công của Nga... Bà ấy đang đảo lộn mọi thứ và không thừa nhận sai lầm của bản thân, những sai lầm thực sự đă gây ra hậu quả lớn".
Ngoại trưởng Estonia Magnus Tsakhna cũng b́nh luận trên mạng xă hội X: "Việc đổ lỗi cho các nước vùng Baltic hay Ba Lan về chiến dịch quân sự của Nga ở Ukraine không chỉ vô lư mà c̣n sai trái". Nhà ngoại giao cấp cao nhất của Estonia tin, việc bán đảo Crưm sáp nhập vào Nga năm 2014 đă không gây ra phản ứng mạnh mẽ nào.
Ba Lan cũng chỉ trích tuyên bố của bà Merkel. Người đứng đầu Bộ Quỹ Phát triển và Chính sách khu vực của Ba Lan Katarzyna Pelczynska-Nalecz phát biểu trên kênh truyền h́nh Polsat News rằng, "thật vô lư khi nói việc đàm phán với Nga không kịp thời". Bà Katarzyna Pelczynska-Nalecz nhận xét, những phát biểu của bà Merkel hoàn toàn không phù hợp vào thời điểm hiện tại.
Ngược lại, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov lại đánh giá cao những b́nh luận của bà Merkel. Ông Peskov nói: "Có thể h́nh dung rằng bà Merkel thực sự đúng về vấn đề này". Người phát ngôn Nga cho biết thêm, trong các vấn đề chính sách đối ngoại "thật không may EU đang bị chính sách của các quốc gia vùng Baltic và Ba Lan bắt làm con tin".
"Bà Merkel biết và hiểu rằng ở châu Âu, xu hướng xung đột với Nga đă chuyển sang mong muốn ḥa b́nh với Nga", Sergei Markov, nhà khoa học chính trị Nga b́nh luận.