Khi những người lính Ukraine bắt đầu khẩn thiết yêu cầu xin thêm "lưới cá Thụy Điển”, Ludvig Ramestam - đồng sáng lập tổ chức phi lợi nhuận Operation Change - hiểu rằng điều gì đó đã thay đổi trên chiến trường.

Lưới bao phủ một con đường gần Konstantynivka, miền đông Ukraine, khi người dân địa phương xếp hàng tại một cửa hàng vào ngày 16 tháng 9. Ảnh EPA
Ông Ramestam từng gửi hàng tấn lưới cá đã qua sử dụng từ Thụy Điển sang Ukraine năm 2022 để giúp lực lượng Ukraine ngụy trang quân sự. Ban đầu, Ramestam từng không hiểu vì sao Ukraine cần quá nhiều lưới đánh cá đến vậy.
Nhưng chẳng bao lâu, ông biết lý do: những tấm lưới này không còn chỉ để ngụy trang, mà để chống lại drone tự sát. Vì thế, nhu cầu lưới đánh cá tại Ukraine trở nên “vô tận”. Trong một cuộc chiến ngày càng bị chi phối bởi bầu trời, những tấm lưới bình thường đã trở thành một phần trong lá chắn sinh mạng.
Cùng các đối tác, Operation Change đã chuyển tới Ukraine khoảng 400 tấn lưới cá – một con số khổng lồ đối với một vật dụng từng gắn liền với nghề biển hơn là chiến tranh.
Từ biển Baltic đến chiến hào Donbass
Trớ trêu thay, nhu cầu khẩn thiết từ Ukraine lại đến đúng thời điểm ngành đánh bắt cá Thụy Điển rơi vào khủng hoảng. Các quy định môi trường nghiêm ngặt của Liên minh châu Âu, đỉnh điểm là lệnh cấm đánh bắt cá tuyết ở biển Baltic năm 2021, đã khiến hàng nghìn ngư dân mất việc. Những tấm lưới từng được cha ông họ truyền lại nay nằm phủ bụi trong kho – cho đến khi Ukraine cần đến chúng.
"Nhiều ngư dân không ngần ngại tặng lưới đánh cá để chuyển ra tiền tuyến Ukraine", ông Ramestam nói.
Một ngư dân trên đảo Aland chụp ảnh cùng những chiếc lưới đánh cá tặng cho Ukraine.
Minnie Regland, một tình nguyện viên của Operation Change sống tại Åland, Thụy Điển kể rằng, một phụ nữ ngoài 70 tuổi đã chia sẻ rằng: "Cha tôi hẳn sẽ vui khi lưới của ông được dùng để cứu người" khi tặng lưới đánh cá cho Ukraine.
Từ những ngôi làng ven biển Gislöv đến đảo Åland, các xe tải chất đầy lưới cá vẫn đều đặn lăn bánh về hướng Ukraine – nơi chúng được dựng lên dọc đường, phủ trên xe tải, hay che chắn trước các vị trí quân sự.
“Vũ khí” chống drone sát thủ nơi chiến tuyến cứu mạng lính Ukraine
Theo Iryna Rybakova, sĩ quan báo chí của Lữ đoàn cơ giới 93 Ukraine, lưới đánh cá chống drone giờ đây được lắp đặt khắp nơi ở vùng Donetsk. Ngày nay, mỗi chuyến đi ra mặt trận là một bài toán sinh tồn phức tạp. Xe cơ giới phải chạy nhanh, bật thiết bị gây nhiễu điện tử công suất cao, có người quan sát liên tục. Những tấm lưới đánh cá giúp tăng thêm khả năng sống sót cho binh lính.
Trong khi đó, ông Ramestam cho biết, lòng hào hiệp của ngư dân Thụy Điển đã thực sự cứu mạng binh sĩ Ukraine.
“Có một chiếc xe được che bằng lưới do chúng tôi gửi sang. Chỉ vài ngày sau, nó bị drone FPV của Nga tấn công. Vì lưới được giăng cách thân xe khoảng một mét bằng khung sắt, vụ nổ bị giảm tác động đáng kể – và toàn bộ kíp xe sống sót", ông Ramestam kể.
“Trong thư cảm ơn gửi lại, họ viết: ‘Chính những tấm lưới ấy đã cứu mạng chúng tôi”, Ramestam nói thêm.
“Nhưng lưới không phải là phép màu. Chúng chỉ là một phần trong lớp phòng vệ nhiều tầng. Có trường hợp drone bay lọt qua một khe hở, rồi chờ xe chạy đến để tấn công. Phi công drone của chúng tôi cũng làm điều tương tự với đối phương", sĩ quan Iryna bình luận.
Lưới đánh cá hoặc lưới nông nghiệp rất dễ bén lửa, nhưng dễ kiếm, dễ thiết kế và thi công. Trong khi đó, vật liệu lý tưởng là lưới sắt mắt cáo đắt đỏ và khó thi công, nữ sĩ quan Rybakova cho biết.