Tin đồn Tổng thống Donald Trump đang cân nhắc cung cấp tên lửa hành tŕnh Tomahawk cho Ukraine mới đây đang gây chú ư. Phó Tổng thống J.D. Vance để ngỏ khả năng khi nhấn mạnh, nếu có, Mỹ sẽ bán chứ không tặng Tomahawk cho Kiev, nhưng quyết định cuối cùng vẫn thuộc về ông Trump.
Bất chấp sự kỳ vọng của Kiev, chính quyền Trump được cho là sẽ không bao giờ giao Tomahawk cho nước này. Ảnh IT
Tuy nhiên, theo giới phân tích, việc Washington đưa ra ư tưởng này khó có tính khả thi. Ukraine không có năng lực phóng Tomahawk, trong khi kho dự trữ cũng như hệ thống triển khai loại vũ khí này của Mỹ quá hạn chế và quư giá để Lầu Năm Góc đồng ư chia sẻ, theo Responsiblestatecraf t. Những lời đe dọa quân sự theo kiểu “hô hào suông” như vậy bị đánh giá là phản tác dụng, thể hiện sự thiếu thực tế và tiềm ẩn nguy cơ leo thang không cần thiết.
Đây không phải lần đầu Kiev đề nghị Mỹ cung cấp Tomahawk. Tổng thống Volodymyr Zelensky từng yêu cầu chính quyền Biden cung cấp loại tên lửa này nhưng bị từ chối. Lư do dễ hiểu: với tầm bắn 2.500 km – gấp gần 10 lần hệ thống ATACMS, Tomahawk có thể vươn tới các mục tiêu chiến lược và hạ tầng trọng yếu sâu trong lănh thổ Nga, kể cả Moscow.
Điều đáng ngạc nhiên là ông Trump lại cân nhắc vấn đề này, bởi chính ông trước đó từng áp đặt hạn chế việc Ukraine sử dụng tên lửa tầm xa do Mỹ viện trợ, chỉ cho phép tấn công mục tiêu trên lănh thổ Ukraine bị Nga chiếm đóng.
Việc cấp cho Kiev vũ khí có thể bắn sâu vào Nga không chỉ mâu thuẫn với chính sách này, mà c̣n đi ngược với thái độ ngày càng nguội lạnh của ông Trump trong việc tiếp tục viện trợ quân sự cho Ukraine.
Trên thực tế, Tomahawk chỉ có thể phóng từ ba cách: tàu khu trục, tàu ngầm hạt nhân lớp Ohio/Virginia/Los Angeles, hoặc hệ thống Typhon mới do lục quân Mỹ phát triển.
Ukraine không sở hữu bất kỳ phương tiện nào trong số này và gần như không có cơ hội sở hữu trong tương lai gần. Hải quân Ukraine nhỏ bé, thiếu cả tàu chiến lẫn tàu ngầm; c̣n hệ thống Typhon th́ Mỹ chỉ có hai khẩu đội hoạt động và một đang hoàn thiện, vốn được ưu tiên cho châu Á và có thể cả Đức.
Ngay cả nếu Ukraine mua được Typhon, nó cũng khó tồn tại lâu trên chiến trường: hệ thống quá lớn, dễ phát hiện, dễ trở thành mục tiêu của không kích Nga.
Ngoài ra, nguồn cung Tomahawk cũng khan hiếm: Mỹ chỉ có chưa tới 4.000 quả, sản xuất chưa đến 200 quả mỗi năm và mất hai năm mới chế tạo xong. Sau khi tiêu tốn hàng trăm quả trong chiến dịch không hiệu quả ở Biển Đỏ chống Houthi, Lầu Năm Góc càng thận trọng. Đặc biệt, Tomahawk c̣n giữ vai tṛ then chốt trong chiến lược Thái B́nh Dương, nên việc chia sẻ cho Ukraine gần như bất khả.
Về mặt ngoại giao, Mỹ cũng chưa từng bán Tomahawk cho đối tác nào ngoài các đồng minh thân cận như Anh, Úc, Đan Mạch và Nhật Bản. Ngay cả Israel cũng không được phép mua. Khó có thể tưởng tượng Washington lại chấp nhận chia sẻ loại vũ khí công nghệ cao này với Kiev, nhất là rủi ro mảnh vỡ rơi vào tay Nga.
Điểm then chốt là nguy cơ leo thang. Cấp cho Ukraine khả năng tấn công sâu vào lănh thổ Nga sẽ kéo theo nguy cơ Moscow cảm thấy các mục tiêu hạt nhân và chính quyền bị đe dọa, từ đó nâng rủi ro hạt nhân lên mức không thể chấp nhận. Tổng thống Trump, dù nhiều lần thất vọng với Tổng thống Putin, vẫn cho thấy không muốn bất kỳ hành động nào có thể đẩy Nga rời xa bàn đàm phán.
Nh́n chung, việc bàn tới Tomahawk cho Ukraine nhiều khả năng chỉ làm Điện Kremlin bật cười thay v́ sợ hăi. Con đường khả dĩ nhất để chấm dứt chiến tranh, theo giới phân tích, vẫn là kiên tŕ ngoại giao, dù quá tŕnh thương lượng chậm chạp, bế tắc và chưa thể mang lại kết quả tức th́.
Vietbf @ Sưu tầm