Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky ngày 27/9 cho biết, một phái đoàn Ukraine sẽ tới Mỹ trong mùa Thu năm nay để hoàn tất các thỏa thuận mua vũ khí Mỹ và xuất khẩu máy bay không người lái (UAV) do Ukraine sản xuất.
Phát biểu trong cuộc họp báo tại Kiev, ông Zelensky nhấn mạnh Ukraine đang chuẩn bị hai thỏa thuận lớn: một “Mega Deal” về mua sắm vũ khí Mỹ và một “Drone Deal” liên quan đến việc bán UAV cho Washington.
“Chúng tôi đă thảo luận những vấn đề chính, đạt đồng thuận với Tổng thống Mỹ và giờ đây đang tiến tới giai đoạn triển khai thực tế,” ông Zelensky nói, đề cập đến kết quả chuyến thăm Mỹ gần đây, trong đó ông có cuộc gặp với Tổng thống Donald Trump và nhiều nhà lănh đạo khác tại Đại hội đồng Liên Hợp Quốc.
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trả lời báo chí tại Văn pḥng Tổng thống ở Kiev sau chuyến công du Mỹ, ngày 27/9/2025. Ảnh: Getty
Theo ông Zelensky, Kiev đă lập danh sách các loại vũ khí muốn mua của Mỹ, với tổng giá trị khoảng 90 tỷ USD, trong đó có các loại tên lửa tầm xa. Tuy nhiên, ông từ chối tiết lộ chi tiết v́ cho rằng đây là “vấn đề nhạy cảm”.
Tờ The Telegraph ngày 26/9 đưa tin, trong cuộc gặp bên lề Đại hội đồng Liên Hợp Quốc, ông Zelensky đă đề nghị Tổng thống Trump cung cấp cho Ukraine tên lửa hành tŕnh Tomahawk. Với tầm bắn tới 2.500 km và đầu đạn nặng 450 kg, Tomahawk vượt trội so với bất kỳ hệ thống tầm xa nào Ukraine từng nhận từ phương Tây.
Song song với kế hoạch mua vũ khí, chính phủ Ukraine cũng chuẩn bị một cơ chế xuất khẩu có kiểm soát đối với khí tài do nước này sản xuất. Theo đó, Kiev sẽ bán ra những thiết bị dôi dư để lấy kinh phí mua các loại vũ khí thiết yếu hơn, như UAV đánh chặn.
Ông Zelensky thừa nhận cơ chế này có thể không làm hài ḷng một số doanh nghiệp quốc pḥng, bởi họ muốn bán rộng răi hơn, nhưng ưu tiên hàng đầu của chính phủ vẫn là bổ sung cho quân đội Ukraine. “Hiện nay quân đội Ukraine cần phải được ưu tiên, v́ vậy hoạt động xuất khẩu sẽ được kiểm soát cho đến khi xung đột chấm dứt”, ông khẳng định.
Ukraine dự kiến kư các thỏa thuận xuất khẩu với Mỹ, châu Âu, Trung Đông và châu Phi. Theo ông Zelensky, một số quốc gia châu Phi đă gửi đề xuất và Kiev đă chọn được đối tác đầu tiên. “Chi tiết sẽ được công bố trong tương lai gần”, ông nói.
Ngoài ra, ông Zelensky xác nhận Ukraine đă tiếp nhận một hệ thống pḥng không Patriot từ Israel, hiện đă vận hành được một tháng. Hai hệ thống Patriot khác do Đức cung cấp dự kiến sẽ tới Ukraine trong mùa Thu.
Trước đó, trong chuyến thăm Washington hồi tháng 8, ông Zelensky lần đầu tiên đưa ra đề xuất gói mua vũ khí Mỹ trị giá 90 tỷ USD, coi đây là một phần trong gói bảo đảm an ninh hậu chiến.
Một tháng sau, ông Zelensky công bố khởi động cơ chế xuất khẩu có kiểm soát đối với khí tài Ukraine, đặc biệt là tàu không người lái. Ngành công nghiệp UAV tại Ukraine đă bùng nổ từ khi Nga phát động chiến dịch quân sự toàn diện năm 2022, với hơn 200 công ty ra đời, cung cấp những hệ thống giá rẻ, linh hoạt, làm thay đổi cục diện chiến trường.
Tuy nhiên, năng lực sản xuất UAV đă vượt quá khả năng tài chính, trong khi hoạt động xuất khẩu bị hạn chế nghiêm ngặt, cần giấy phép từ Cơ quan Xuất khẩu Nhà nước. Hồi tháng 5, nhiều nhà sản xuất quốc pḥng Ukraine đă gửi thư ngỏ tới ông Zelensky, kêu gọi dỡ bỏ rào cản xuất khẩu với các loại vũ khí do Ukraine sản xuất, đặc biệt là UAV.
Vietbf @ Sưu tầm