Giải vô địch cuộc thi đào mộ quốc tế tổ chức tại Hungary tháng 9/2025 là một trong các nỗ lực bảo tồn kỹ thuật truyền thống trong bối cảnh nghề đào mộ đang mai một.
Vào tháng 9/2025, thành phố Szekszárd, quận Tolna, Hungary, đă trở thành điểm hẹn của các thợ đào mộ đến từ nhiều quốc gia. Tại nghĩa trang Alsóvár, họ tranh tài trong một sự kiện được tổ chức giống như một lễ hội truyền thống. Đội Parakletosz Nonprofit Kft đại diện cho nước chủ nhà Hungary đă bảo vệ thành công ngôi vô địch, hoàn thành phần thi trong 1 giờ 33 phút 20 giây bằng những công cụ hoàn toàn thủ công: xẻng, cuốc và ŕu.
Cuộc thi do Hiệp hội các nhà điều hành và quản lư nghĩa trang Hungary (MTFE) khởi xướng từ năm 2008. Tính đến nay, sự kiện đă tổ chức 18 lần trong nước và được công nhận là quốc tế lần thứ 8. Mỗi đội thi gồm hai người, phải hoàn thành một huyệt mộ dài 2 mét, rộng 0,8m và sâu 1,6m trong ṿng hai giờ. Sau khi đào xong, họ tiếp tục xúc khoảng 2,5 tấn đất trở lại để tạo thành một g̣ chôn cất đạt chuẩn. Tiêu chí đánh giá không chỉ là tốc độ mà c̣n có sự chính xác trong kỹ thuật và tính thẩm mỹ của mộ, giống như một bài thi xây dựng nghiêm túc.
Nghề đào mộ tại Hungary đang mai một dần do hỏa táng ngày càng phổ biến. IG.
arrow_forward_iosĐọc thêm
Từ năm 2022, ban tổ chức bổ sung thêm phần thi phụ: trồng 24 cây pansy và tưới nước đúng cách. Đây là loại hoa biểu tượng cho sự tưởng nhớ và là một phần trong văn hóa tang lễ của người Hungary. Dù mang tính tranh tài, bầu không khí của sự kiện lại gần gũi và sinh động như một lễ hội châu Âu thu nhỏ. Cả những người làm nghề chuyên nghiệp và người nghiệp dư đều có thể đăng kư tham gia.
Giải thưởng tuy không lớn về vật chất, chỉ gồm huy chương đúc h́nh xẻng, cúp lưu niệm và 1.000 euro tiền mặt, nhưng có ư nghĩa biểu trưng lớn. Với ban tổ chức, đó là cách để tôn vinh một nghề ít được chú ư nhưng đóng vai tṛ quan trọng trong văn hóa và tâm linh cộng đồng. Ông József Varga, giám đốc MTFE, cho biết cuộc thi hướng tới mục tiêu thay đổi định kiến về nghề đào mộ và thu hút người trẻ trong bối cảnh ngành đang thiếu hụt lao động nghiêm trọng.
Tỷ lệ hỏa táng tại Hungary tăng mạnh trong ba thập kỷ qua, từ 27% năm 1996 lên tới 73,54% năm 2025. Sự gia tăng này làm giảm nhu cầu chôn cất truyền thống, dẫn đến t́nh trạng thiếu hụt lao động đào mộ. Trong khi đó, công việc này đ̣i hỏi nhiều thể lực, tinh thần bền bỉ và rất ít cơ hội thăng tiến, khiến người trẻ ngày càng xa lánh.
Không chỉ ở Hungary, t́nh trạng này diễn ra rộng khắp tại nhiều quốc gia châu Âu. Theo số liệu từ Liên minh châu Âu, tỷ lệ lao động trong lĩnh vực chăm sóc dài hạn, bao gồm cả tang lễ, đang thấp hơn mức trung b́nh 20-30% tại một số nước. Các quốc gia châu Âu phải đối mặt với thách thức kép: dân số già hóa và thiếu lao động kế cận trong những ngành nghề đặc thù, không dễ thay thế bằng công nghệ hay tự động hóa.
Bên cạnh đó, chi phí dịch vụ hỏa táng đă tăng hơn 10% chỉ trong ṿng một năm qua. Cùng thời điểm, tổng chi phí tang lễ cũng tăng 15-20% mỗi năm, tạo thêm áp lực tài chính cho người dân và đặt ngành tang lễ vào t́nh thế khó khăn về nhân lực. Dù hỏa táng phổ biến v́ tính tiện lợi và chi phí thấp hơn chôn cất truyền thống, nhưng nhiều gia đ́nh vẫn giữ thói quen an táng thân nhân bằng huyệt mộ theo tập quán văn hóa, đặc biệt ở vùng nông thôn.
Hai thợ đào mộ vô địch năm nay, László Kiss và Robert Nagy, chia sẻ rằng bí quyết thành công của họ nằm ở việc duy tŕ kỹ năng qua công việc thường ngày và coi trọng trách nhiệm nghề nghiệp. Họ không xem cuộc thi là dịp phô trương mà là cơ hội để nhấn mạnh tính chuyên môn và giá trị lao động bền vững.
VietBF@ sưu tập