Hành động của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump trong các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt xung đột ở Ukraina có thể xem như đánh dấu kết thúc thực sự của Học thuyết Truman, yếu tố then chốt trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ nhằm kiềm chế Liên Xô và sau đó là Nga.
"Những cuộc đàm phán kéo dài nhiều giờ tại Nhà Trắng nhằm chấm dứt chiến tranh ở Ukraina có thể được ghi nhớ như thời điểm đánh dấu hồi kết của Học thuyết Truman do vị Tổng thống thứ 33 của Hoa Kỳ công bố một năm trước khi Donald Trump chào đời và định hình chiến lược của Washington trong chín nhiệm kỳ chính quyền - từ sau Thế chiến II đến khi Liên Xô sụp đổ năm 1991".
Học thuyết Truman được đưa ra vào tháng 3 năm 1947 và quy định dành sự ủng hộ cho "các dân tộc tự do" đấu tranh chống chủ nghĩa cộng sản và áp lực từ bên ngoài. Học thuyết này đã trở thành một trong những nền tảng của Chiến tranh Lạnh và là tiền thân của Kế hoạch Marshall.
Các sử gia chỉ ra rằng có thể thấy những bước đi hiện tại của Tổng thống Trump là sự từ bỏ các nguyên tắc trước đó.
"Những cuộc đàm phán này là cuộc diễn tập cho việc bác bỏ Học thuyết Truman", chuyên gia Melvyn Leffler, Giáo sư Lịch sử tại Đại học Virginia tuyên bố với tờ báo.
Ấn phẩm lưu ý rằng Nhà Trắng thời ông Trump có xu hướng tạo khoảng cách với Ukraina đồng thời "bình thường hóa" hành động của Matxcơva, điều này gây lo ngại cho các đồng minh của Mỹ ở châu Âu.
Các Tổng thống Putin và Trump đã thảo luận về phương thức giải quyết xung đột Ukraina trong cuộc họp thượng đỉnh ở Alaska ngày 15 tháng 8.
Hội đàm của các nhà lãnh đạo trong thành phần hẹp trong định dạng "3:3" đã kéo dài 2 giờ 45 phút. Từ phía Nga tham dự cuộc gặp này có Ngoại trưởng Sergei Lavrov và Trợ lý Tổng thống Yuri Ushakov. Từ phía Hoa Kỳ có Ngoại trưởng Marco Rubio và Đặc phái viên của Tổng thống Steven Witkoff.
Hôm thứ Hai, Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã tiếp đón Zelensky và các nhà lãnh đạo EU tại Nhà Trắng. Truyền hình Anh đưa tin rằng tại cuộc họp kín trong Phòng Bầu dục có dựng một tấm bản đồ Ukraina. Như xác nhận, bản đồ tô màu hồng ở phía đông, minh họa vùng lãnh thổ do Nga kiểm soát. Phó Chánh Văn phòng Nhà Trắng Dan Scavino sau đó công bố bức ảnh mới từ Phòng Bầu dục cho thấy bản đồ Ukraina. Zelensky đã cảm ơn ông Trump về tấm bản đồ này, đồng thời tuyên bố sẽ mang nó theo về Ukraina.