Các nhà thiên văn học đă phát hiện một hố đen xa nhất và lâu đời nhất, nhiều khả năng h́nh thành vào thời b́nh minh vũ trụ cách đây hơn 13 tỉ năm.
Với kỹ thuật phổ học, các nhà thiên văn học có thể tách ánh sáng thành nhiều bước sóng để nghiên cứu các đặc điểm của hố đen
ảnh: Đại học Texas
Con "quái vật" khổng lồ, trọng lượng gấp 300 lần mặt trời, là hố đen lâu đời nhất và ở khoảng cách xa nhất so với trái đất, Đài NBC News đưa tin hôm 9.8.
Hố đen trên nằm ở trung tâm một thiên hà tên CAPERS-LRD-z9, cách trái đất hàng tỉ năm ánh sáng. Cả hố đen và thiên hà đều được cho h́nh thành cách đây khoảng 13,3 tỉ năm, tức chỉ 500 triệu năm sau sự kiện Big Bang tạo ra vũ trụ.
Theo báo cáo đăng trên chuyên san The Astrophysical Journal Letters, việc t́m ra hố đen lâu đời nhất, tính đến thời điểm này, có thể giúp các nhà khoa học hiểu rơ hơn về giai đoạn thời b́nh minh vũ trụ, cũng như cách các hố đen và thiên hà tiến hóa theo thời gian.
Trưởng nhóm nghiên cứu, tiến sĩ Anthony Taylor của Đại học Texas (Mỹ) cho hay ánh sáng mất thời gian để di chuyển trong không gian. V́ thế, việc quan sát các vật thể ở rất xa, như trường hợp hố đen lâu đời nhất, giống như đang nh́n ngược về quá khứ.
Bên cạnh tuổi đời đáng nể, hố đen này cũng gây ấn tượng v́ trọng lượng khủng của nó. Ước tính hố đen nặng gấp 300 triệu lần mặt trời, với khối lượng tương đương phân nửa số sao của thiên hà CAPERS-LRD-z9.
Tiến sĩ Taylor cũng lưu ư hố đen cổ lớn gấp 10 lần so với siêu hố đen của Dải Ngân hà.
Nhóm của tiến sĩ Taylor đă phát hiện hố đen siêu nặng trong lúc quan sát những biên giới xa nhất của vũ trụ thông qua kính viễn vọng Không gian James Webb của Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA).
Đội ngũ nghiên cứu đă áp dụng kỹ thuật gọi là phổ học, theo đó tách ánh sáng thành nhiều bước sóng và màu khác nhau, tương tự như cách lăng kính tách ánh sáng mặt trời thành các màu của cầu vồng.
Với phổ học, các nhà thiên văn học có thể t́m kiếm những dấu hiệu của các v́ sao, thiên hà và những thiên thể của vũ trụ.
Trong những cuộc nghiên cứu tiếp theo, các chuyên gia hy vọng có thể t́m thêm những hố đen khác ở ŕa vũ trụ, có tuổi đời bằng hoặc thậm chí lớn hơn hố đen của thiên hà CAPERS-LRD-z9.
VietBF@sưu tập