Do hầu hết thang máy hiện đại đều quá nhanh, một số ṭa tháp phải có chiều cao "khủng" mới có thể thử nghiệm được chúng.
Ở ŕa phía Đông vùng Rừng Đen thuộc bang Baden-Württemberg của Đức, ngay bên ngoài thị trấn Rottweil có một công tŕnh kỳ lạ nổi bật. Ṭa nhà chọc trời không có người ở này gọi là TK Elevator Testturm. Với chiều cao gần 246 m, đây là một trong những ṭa nhà cao nhất nước Đức.
Ṭa nhà không cửa sổ
Tuy nhiên, ṭa nhà lại không có cửa sổ, cũng như không đặt văn pḥng hoặc căn hộ cao cấp. Mục đích chính của ṭa tháp nằm ẩn trong lơi của nó: 12 trục được sử dụng để thử nghiệm các mẫu thang máy mới nhất.
Là công ty cung cấp thang máy cho nhiều ṭa nhà chọc trời, nhà sản xuất thang máy TK Elevator (Đức) c̣n có tháp thử nghiệm cao 128 mét ở TP Atlanta - Mỹ và tháp thử nghiệm cao 247 mét ở TP Trung Sơn - Trung Quốc.
Một số tháp thử nghiệm thang máy c̣n cao hơn thế. Chẳng hạn, tháp H1 do Tập đoàn Hitachi (Nhật Bản) xây dựng tại TP Quảng Châu - Trung Quốc có chiều cao 289 mét.
Tháp thử thang máy ở Rottweil - Đức. Ảnh: TK Elevator
Ông Tomio Pihkala, Giám đốc công nghệ tại nhà sản xuất thang máy Kone (Phần Lan), cho biết lư do chính và quan trọng nhất khiến tháp thử thang máy tồn tại là việc kiểm tra một số chức năng an toàn nhất định chỉ có thể được thực hiện trong môi trường thực tế.
"Trong tháp thử nghiệm, chúng tôi tái hiện và mở rộng các điều kiện vận hành thực tế của thang máy, ngoại trừ sự hiện diện của người dùng b́nh thường. Đây cũng là địa điểm tuyệt vời để kiểm tra chất lượng, sự thoải mái và độ tin cậy của thang máy" - ông Pihkala giải thích.
Trong số các bài kiểm tra an toàn có nội dung mô phỏng t́nh huống rơi tự do: "Đó không phải là thang máy thực sự, mà là khối lượng tương đương... và đó là lúc hệ thống phanh khẩn cấp và thiết bị an toàn phải kích hoạt để dừng thang máy an toàn, để không ai bên trong bị thương" - ông Pihkala nói thêm.
Do hầu hết thang máy hiện đại đều quá nhanh, một số ṭa tháp phải có chiều cao "khủng" mới có thể thử nghiệm được chúng.
4.600 năm trước, người Ai Cập dùng thang máy xây kim tự tháp!
“Khi có thang máy nhanh hơn, ṭa tháp thử nghiệm cũng cần cao hơn. Thang máy tốc độ cao di chuyển hơn 9 mét/giây và để thử nghiệm loại thang máy đó, bạn cần đủ không gian để tăng lên tốc độ tối đa rồi giảm tốc” - ông Pihkala cho biết.
Công ty Kone đưa vào sử dụng ṭa tháp thử nghiệm đầu tiên tại thị trấn Hyvinkää - Phần Lan vào năm 1967. Kể từ đó, công ty xây dựng thêm bốn tháp thử nghiệm nữa, trong đó ṭa tháp cao nhất được hoàn thành tại TP Côn Sơn - Trung Quốc năm 2015 với độ cao 235 mét.
Lên tận trời cao và xuống ḷng đất sâu
Tuy nhiên, tháp thử nghiệm thang máy hướng lên trời không phải là lựa chọn duy nhất. Cơ sở thử nghiệm thang máy dài nhất thế giới lại nằm dưới ḷng đất tại Tytyri - Phần Lan. Nơi này thuộc về một mỏ đá vôi đang hoạt động và có độ sâu gần 350 m. Tại đây, thang máy có thể được thử nghiệm ở tốc độ lên tới gần 19 m/giây.
Theo ông Pihkala, Kone đă đạt được thỏa thuận sử dụng một số mỏ sâu, cho phép thử nghiệm thang máy phù hợp với ṭa nhà cao đến một km. Giống như các ṭa nhà chọc trời, tháp thang máy cần phải chịu được gió mạnh có thể gây lắc lư và ảnh hưởng đến các điều kiện thử nghiệm.
V́ lư do này, một số tháp được trang bị bộ giảm chấn khối lượng - về cơ bản là những con lắc khổng lồ giúp giảm thiểu rung động do thời tiết khắc nghiệt hoặc thậm chí là động đất gây ra.
Địa điểm thu hút du khách
Riêng thiết kế của ṭa tháp Rottweil có phần bên ngoài bằng vải sợi thủy tinh, mang lại vẻ ngoài bóng bẩy và mờ đục. TK Elevator cho biết ngoài việc bảo vệ ṭa nhà khỏi bức xạ mặt trời và chống chịu gió, mặt tiền này c̣n giúp ṭa nhà trở thành kiến trúc nổi bật của địa phương.
Ṭa tháp đă trở thành điểm tham quan du lịch kể từ khi mở cửa vào năm 2017. Nơi này c̣n tổ chức cuộc thi “chạy cầu thang” hàng năm, thu hút hơn 1.000 người tham gia.
Tuy nhiên, hầu hết du khách đến đây để trải nghiệm đài quan sát cao nhất nước Đức. Tại đây, họ có thể ngắm nh́n xung quanh mà không bị cản trở tầm nh́n.
“Trong ṿng 30 giây, du khách được đưa lên độ cao 232 mét. Vào ngày trời quang, du khách có thể nh́n thấy dăy Alps của Thụy Sĩ. Dù là thời điểm nào trong năm, ṭa tháp và tầm nh́n luôn mang đến điều ǵ đó đặc biệt" - bà Beate Höhnle, quản lư ṭa tháp, nói với đài CNN qua email.
VietBF@sưu tập