Về vấn đề Panama, có phải Trump đang hiếu chiến?
Một cử tri dân chủ cho biết: "Hợp đồng xây dựng và sở hửu thời gian đầu, sau đó trả về cho nước của họ. Ai mà không biết. Giờ đó là chủ quyền lảnh thổ của người ta. Muốn đòi hỏi quyền lợi hay hạ thấp ảnh hưởng của Tập, thì phải dùng chính trị kinh tế, không thể dùng cái giọng điệu vỏ biền ngu dốt đòi cưởng chiếm đất đai lảnh thổ của người ta."
Trả lời:
Vui lòng tìm hiểu và đọc Hiệp ước Trung lập của Kênh đào Panama (PCNT - Panama canal neutrality treaty, 1977). Điều Khoản trung lập được nêu đầu tiên, có nghĩa đây là là điều kiện đầu tiên và cần phải đảm bảo để Hoa Kỳ trả việc khai thác kênh đào Panama này lại cho đất nước họ.
Hiệp ước nêu rõ tất cả các kênh đào quốc tế nào khác được xây dựng trên lãnh thổ Panama đều nằm trong phạm vi của hiệp ước này, và Kênh đào phải được vận hành một cách trung lập hoàn toàn bởi Panama.
Gần đây thì Panama muốn mở rộng kênh đào này, và Trung Quốc đã đầu tư vào hạ tầng, cảng và hệ thống liên lạc. Trung Quốc cũng sở hữu một công ty Hồng Kông được thuê vận hành cảng ở cả 2 đầu của kênh đào (có thể làm ảnh hưởng đến sự thông suốt hàng hoá). Như vậy đã vi phạm Hiệp ước ở điều khoản "vận hành một cách trung lập hoàn toàn bởi Panama" hay chưa?
Dù Trung Quốc và Panama lý do lý trấu rằng công ty HongKong là đơn vị tư nhân, nhưng chỉ có kẻ khờ khạo chính trị (như cử tri Dân Chủ) mới tin rằng chế độ toàn trị Trung Quốc không kiểm soát hay chi phối những vấn đề quan trọng thông qua các công ty của họ. Các quốc gia Nam Mỹ có truyền thống công nhận Đài Loan, bây giờ Panama đã ngả theo Trung Quốc và không công nhận Đài Loan nữa, số người Trung Quốc làm việc tại Panama cũng cao nhất Nam Mỹ.
Trump cũng chưa động binh và chỉ nói nặng nhẹ gây áp lực thôi, đó không phải là biện pháp ngoại giao còn gì? Và ngay cả khi Hoa Kỳ động binh thì chiếu theo Hiệp ước họ vẫn có cái lý của họ. Nếu Tiktok bị đưa vào tầm ngắm vì là cánh tay nối dài của DCS Trung Quốc thì tại sao công ty Hongkong vận hành Panama lại không thể được coi như vậy? Hàng hoá qua kênh Panama hiện đang có 75% lưu lượng thuộc về Mỹ, Trung Quốc còn khoảng cách rất xa nhưng chơi trò hối lộ quan chức, đi cửa sau để chiếm lợi ích, ảnh hưởng lập trường ngoại giao của Panama, ngồi chờ mấy anh tài Dân Chủ làm thêm 1,2 nhiệm kỳ nữa chắc nó treo cờ Trung Quốc ở cái kênh mà 5000 công nhân Hoa Kỳ bỏ mạng để xây luôn á?