Khác với tập tục Mỹ, lần này báo chí rầm rộ đưa tin ông Trump sẽ mời khách quốc tế trong lễ nhậm chức của mình. Putin không được mời nhưng mời ông Tập.
Nhưng ông Tập đã từ chối, có lẽ nhớ đến một đòn đau mà ông Trump dành vào ông vào ngày 7 tháng 4/2017.
Đêm đó ông Trump, Tổng thống Mỹ vừa nhậm chức 76 ngày, tổ chức đại dạ yến đón tiếp ông Tập, chủ tịch Trung Quốc với sự tham dự của phu nhân Bành Lệ Viên và gia đình ông Trump, có phu nhân Melania chào đón tại Mar-a-Lago.
Bành Lệ Viên và các con ông Trump còn hát dân ca Hoa Kỳ và Trung Quốc tặng nhau. Đúng là hảo bằng hữu!
Tập đã ngồi cạnh Trump trong bữa tối. Nhưng trước khi bữa tiệc kết thúc, Trump nói: Tôi xin thông báo một tin quan trọng: quân đội Hoa Kỳ vừa tấn công các mục tiêu ở Syria! (đồng minh thân thiết của Trung Quốc).
Thì ra, ngay trước khi cuộc gặp đầu tiên với Tập bắt đầu, Trump đã tổ chức một cuộc họp bí mật với một số ít quan chức cấp cao và đưa ra quyết định cuối cùng là tấn công Syria. Mục tiêu là để đáp trả việc chế độ Assad được cho là đã sử dụng vũ khí hóa học trong cuộc xung đột ở Syria. Đã có tới 59 tên lửa hành trình Tomahawk từ Biển Địa Trung Hải vào Syria, nhắm vào một căn cứ không quân.
Theo báo chí Mỹ, Tập có vẻ không tin vào tai mình nên đã yêu cầu phiên dịch của mình nhắc lại những gì Tổng thống Mỹ vừa nói. Sau đó ông cân nhắc câu trả lời trong khoảng 10 giây trước khi bình luận rằng hành động quân sự của Mỹ là không thể tránh khỏi, vì chế độ Assad đã có những hành động vô nhân đạo đối với trẻ em và nhiều người khác!
Hành động bất ngờ của ông Trump và câu trả lời của ông Tập được báo chí thế giới cho là một cú vỗ mặt quá hớp và Tập đã thua nhục. Khi đó Tập Cận Bình chưa nắm quyền tuyệt đối tại Trung Quốc như bây giờ nên đã phải hứng chịu phản ứng gay gắt từ dư luận.
Sự sụp đổ vừa qua của Syria không chỉ làm Nga ê chề mà Trung Quốc cũng thiệt hại khi năm 2023 trong chuyến thăm của Assad, Trung Quốc- Syria đã nâng cấp quan hệ song phương lên “quan hệ đối tác chiến lược".
Chơi đau quá, Tập từ chối lời mời dự lễ nhậm chức của Trump là phải rồi!
Nguyễn Đình Bổn