|
Nhiều người hiện đại khi nghe thông tin người xưa phải quỳ tạ ơn vua nếu được ban chết đều rất kinh ngạc.
Thời cổ đại, nếu hoàng đế ban chết cho ai đó th́ người này phải bày tỏ ḷng biết ơn. Chính v́ vậy, có nhiều người hiện đại thắc mắc hoàng đế đă xử tử, tại sao bạn c̣n phải tạ ơn?
Thực tế, đây là một phần của lịch sử, không phải tṛ đùa. Thường th́ khi hoàng đế ban chết cho ai đó, người này phải bày tỏ ḷng biết ơn. Ví dụ, vào thời nhà Đường, Liu Yi Zhi đă bị Vơ Tắc Thiên ra lệnh “chết tại gia”. Không chỉ tạ ơn, Liu Yi Zhi c̣n viết hẳn một bức thư để thể hiện ḷng biết ơn của bản thân.
Vậy người bị vua ban chết tại sao lại phải biết ơn? Có 2 nguyên nhân chính được đưa ra:
Thứ nhất, nếu không biết ơn, người đó có thể chọc giận hoàng đế, khiến t́nh h́nh trở nên tồi tệ hơn. Trong thời cổ đại, quyền lực của hoàng đế rất lớn. Việc không tuân lệnh và bày tỏ ḷng biết ơn có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, chẳng hạn như cả gia đ́nh bị xử tử.
Thứ hai, nghe có vẻ kỳ quái nhưng thời xưa coi việc ban chết là một đặc ân. Mặc dù đây thực tế là án tử nhưng người ở thời cổ đại lại xem nó là đặc quyền, chỉ dành cho tầng lớp quư tộc, đại thần và các phi tần, không phải ai cũng được hưởng.
Tại sao vua ban chết lại là đặc quyền? Ví dụ như trong triều Thanh, trước khi Hàm Phong đế qua đời, do Đồng Trị c̣n nhỏ nên ông đă ra lệnh cho 8 vị đại thần giúp đỡ Tân đế sự vụ. Tuy nhiên, những vị đại thần này không được thụ lư quyền lực lâu bởi họ đă bị Từ Hi Thái hậu đánh bại. 8 người họ, kẻ th́ bị trục xuất, người bị sa thải. 2 người trong số này bị ban chết.
Cùng là xử tử nhưng nếu ban chết th́ người đó được lựa chọn giữa tự vẫn hoặc uống thuốc. Điều này không chỉ giữ được phẩm giá mà c̣n giúp họ toàn thây. Trong khi đó, trường hợp bị đưa ra pháp trường xử trảm sẽ bị mất phẩm giá, cơ thể không trọn vẹn. Như vậy, được vua ban chết chẳng phải là một đặc quyền hay sao?
Nh́n chung, người bị ban chết dù không hạnh phúc trong ḷng, không muốn mất mạng nhưng vẫn phải nghĩ đến người thân xung quanh. Họ buộc phải bày tỏ ḷng biết ơn với bề trên. Hơn nữa, trong xă hội cổ đại, vua chúa, hoàng đế được xem như thiên tử, có quyền sinh quyền sát, người bị ban chết không những phải chấp nhận mà c̣n phải nói lời tạ ơn.
VietBF@ sưu tập
|