Những ngày trước World Cup, các cuộc thảo luận về nước chủ nhà Qatar luôn căng thẳng. Một ngày trước lễ khai mạc, Chủ tịch FIFA Gianni Infantino có phát biểu gây chấn động, càng làm nóng hơn những tranh căi quanh kỳ World Cup đầu tiên được tổ chức ở một quốc gia Hồi giáo.
World Cup 2022 là lần hiếm hoi vị lănh đạo FIFA xung đột với phương Tây. Một số nước châu Âu ám chỉ sẽ phản đối khi ông Gianni Infantino tái tranh cử chức chủ tịch FIFA năm tới.
"Hôm nay, tôi cảm thấy là người Qatar. Hôm nay, tôi cảm thấy là người Arab, người châu Phi, người đồng giới, người khuyết tật, hay công nhân nhập cư. Tôi cảm thấy bản thân giống họ bởi tôi biết cảm giác khi bị bắt nạt", ông Infantino nói với báo giới, theo Le Monde.
Câu nói của ông Infantino là khởi đầu bài diễn văn kéo dài một giờ đồng hồ phản bác ư kiến chỉ trích nước chủ nhà Qatar. Vị chủ tịch FIFA cáo buộc châu Âu đạo đức giả, lên án một bộ phận truyền thông, thậm chí công kích ngành thăm ḍ dư luận v́ không phản ánh chính xác tâm lư của công chúng.
Xung đột với phương Tây
Với một số người, phát ngôn của ông Infantino thể hiện sự độc đoán. Nhưng với một số khác, vị chủ tịch FIFA bỗng chốc trở thành đại diện của thế giới thứ ba.
Thông điệp chủ đạo mà ông Infantino nói với phương Tây là kỳ World Cup 2022 không phải dành riêng cho phương Tây, mà sự kiện được tổ chức cho tất cả.
Trong ngày khai mạc, Chủ tịch Infantino tỏ ra thân thiết khi ngồi cạnh Thái tử Saudi Arabia Mohammed bin Salman theo dơi trận đấu giữa chủ nhà Qatar và Ecuador
Sau đó là những tranh căi quanh việc 8 đội tuyển châu Âu dự định đeo băng tay cầu vồng để ủng hộ quyền của cộng đồng LGBT. FIFA đáp trả bằng cách đe dọa xử phạt những đội đeo băng tay One Love. Các đội tuyển châu Âu sau đó đă phải nhượng bộ.
Chủ tịch Infantino ngồi cạnh Thái tử Saudi Mohammed bin Salman. Ảnh: Washington Post.
Lise Klaveness, Chủ tịch Liên đoàn Bóng đá Na Uy, cho rằng những hành động của ông Infantino phần nào phản ánh những áp lực mà ông phải đối mặt trong kỳ World Cup năm nay, theo CNN.
"Tôi nghĩ ông ấy đă đi quá xa, từ giảm bớt những chỉ trích của phương Tây sang cáo buộc phương Tây tiêu chuẩn kép. Đưa ra những phản hồi nhằm kết nối phương Đông và phương Tây mới là điều quan trọng", bà Klaveness nói.
Ông Infantino sinh năm 1970 tại thị trấn Brig, Thụy Sĩ trong một gia đ́nh nhập cư nghèo ở Italy. Ông từng chơi bóng khi đi học, sau đó ông Infantino chuyển hướng sang tổ chức giải đấu giữa trẻ em các nước.
Vị chủ tịch FIFA tuyên bố ngay từ thời trẻ, bằng việc tổ chức giải đấu giữa đội bóng các nước, ông đă hiểu được sức mạnh gắn kết thế giới của bóng đá.
Infantino tốt nghiệp ngành luật. Sau đó, ông bắt đầu sự nghiệp tại các tổ chức thể thao quốc tế đặt trụ sở tại Thụy Sĩ. Năm 2000, ông Infantino gia nhập Liên đoàn Bóng đá châu Âu (UEFA), và trở thành tổng thư kư tổ chức này năm 2009.
Năm 2015, thế giới bóng đá chấn động sau khi cuộc điều tra của FBI khiến hàng loạt lănh đạo của FIFA bị truy tố tội tham nhũng, nhận hối lộ. Chủ tịch FIFA khi đó là Sepp Blatter phải tuyên bố từ chức.
Năm 2016, khi được bầu làm chủ tịch FIFA, ông Infantino cam kết làm trong sạch tổ chức này, cũng như hỗ trợ tài chính nhiều hơn cho các liên đoàn bóng đá thành viên.
Trên cả hai khía cạnh, cam kết của Infantino đă được thực hiện. Hệ thống quản trị của FIFA trở nên minh bạch hơn. Đồng thời, quy tŕnh lựa chọn quốc gia đăng cai các kỳ World Cup trong tương lai cũng được giám sát chặt chẽ.
Với nhiều quốc gia thành viên, vốn dựa vào nguồn hỗ trợ tài chính của FIFA, nhiệm kỳ của ông Infantino là thời kỳ khởi sắc. Tuy vậy, những ư kiến chỉ trích cho rằng hệ thống hỗ trợ các liên đoàn bóng đá thành viên của FIFA vẫn vậy, chỉ là được khoác cho chiếc áo mới.
Mùa World Cup khó khăn
World Cup 2022 là một bài kiểm tra về quan hệ công chúng với FIFA.
12 năm kể từ khi Doha giành quyền đăng cai World Cup cũng là 12 năm có nhiều câu hỏi đă được đặt ra cả với Qatar và FIFA, theo Financial Times. Cựu Chủ tịch FIFA Blatter thậm chí c̣n tuyên bố việc tổ chức World Cup ở Qatar là một sai lầm.
Với ông Infantino, việc World Cup tổ chức tại Qatar là di sản mà ông kế thừa từ bộ máy lănh đạo tiền nhiệm của FIFA, mà đứng đầu chính là cựu Chủ tịch Blatter.
Bản thân ông Infantino đă đầu tư nhiều công sức nhằm ủng hộ kỳ World Cup đầu tiên tổ chức tại Trung Đông. Vị chủ tịch FIFA thậm chí cùng vợ và các con chuyển tới Doha sinh sống trong một thời gian tương đối dài.
Chủ tịch Infantino đă dành nhiều công sức cho World Cup 2022. Ảnh: Reuters.
"Công việc của một chủ tịch có những yếu tố khiến ông ấy phải xử lư những vấn đề ngoài sân bóng. Nhưng về cơ bản Infantino là một cổ động viên bóng đá thực thụ", cựu huấn luyện viên Arsenal và hiện là Giám đốc phát triển bóng đá toàn cầu của FIFA, ông Arsene Wenger, nói.
Một số người từng làm việc cùng đă miêu tả ông Infantino luôn đ̣i hỏi rất cao, và tiêu chuẩn đánh giá duy nhất của ông là làm việc chăm chỉ. Trong khi người tiền nhiệm Blatter có pḥng ngủ liền với văn pḥng để tranh thủ nghỉ ngơi, ông Infantino thay thế pḥng này bằng không gian tập luyện thể thao.
Năm 2020, cựu Chủ tịch Blatter miêu tả người kế nhiệm ông là "người cuồng tín" với sứ mệnh biến bóng đá thành "cỗ máy kiếm tiền khổng lồ".
"Thời đại ngày nay, chúng ta luôn muốn một thông tin ǵ đó giật gân. Tất cả chúng ta, hoặc là người hùng, hoặc là kẻ phản diện. Thực tế đôi khi nằm ở giữa hai thái cực ấy", người đồng nghiệp cũ của ông Infantino nói.
World Cup 2022 được miêu tả là sự kiện kỳ lạ nhất, và bản thân Chủ tịch Infantino cũng đối mặt nhiều khó khăn nhất từ trước đến nay. Thử thách tiếp theo của ông có lẽ là giải quyết đơn ứng cử đăng cai World Cup 2030 của Saudi Arabia, một quốc gia Hồi giáo khác.
Một số liên đoàn bóng đá châu Âu đă nói về khả năng không tiếp tục ủng hộ ông Infantino tái tranh cử chủ tịch FIFA vào năm tới. Nhưng những nước này chỉ chiếm thiểu số và sẽ không tạo được đe dọa đáng kể tới vị chủ tịch. Và đến nay, chưa gương mặt nào đứng ra thách thức vị trí của ông Infantino.
VietBF@ sưu tập