Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh trách Thủ tướng Canada Justin Trudeau v́ đă tiết lộ thông tin về cuộc gặp kín giữa hai người bên lề thượng đỉnh G20. Đây được cho là dịp hiếm hoi nhà lănh đạo Trung Quốc thể hiện sự khó chịu.
Trong đoạn video được các đài Canada phát, ông Tập và ông Trudeau đứng gần nhau và nói chuyện qua phiên dịch, nhân dịp dự thượng đỉnh ở Bali, Indonesia.
“Điều đó không phù hợp, và chúng tôi không làm điều đó theo cách như vậy”, ông Tập nói bằng tiếng Quan thoại.
“Nếu có sự chân thành, chúng ta có thể trao đổi tốt với sự tôn trọng lẫn nhau, nếu không kết quả sẽ rất khó nói”, ông Tập nói.
Cuộc trao đổi này diễn ra sau khi báo chí đưa tin rằng ông Trudeau nói với báo chí rằng ông đă nêu “những quan ngại nghiêm trọng” về cáo buộc Trung Quốc theo dơi và “can thiệp” vào các cuộc bầu cử Canada trong cuộc gặp ông Tập ngày 15/11. Đó là lần đầu tiên Thủ tướng Canada nói chuyện với nhà lănh đạo Trung Quốc trong hơn 3 năm.
Phiên dịch đứng cạnh ông Tập nói với ông Trudeau rằng “mọi thứ chúng ta thảo luận đă bị tiết lộ cho báo chí, điều đó không phù hợp”.
Video này là khoảnh khắc thẳng thắn hiếm thấy của ông Tập.
Khi bị ông Tập chỉ trích, ông Trudeau nói: “Ở Canada, chúng tôi tin vào những cuộc đối thoại cởi mở và thẳng thắn, và đó là điều chúng tôi tiếp tục có. Chúng tôi sẽ tiếp tục chờ đợi làm việc mang tính xây dựng cùng nhau, nhưng có những điều chúng tôi không đồng ư”.
Trước khi ông Trudeau nói xong, ông Tập cắt lời: “Hăy tạo điều kiện, tạo điều kiện, được chứ?”, rồi bắt tay ông Trudeau và cười trước khi bước đi.
Hai nhà lănh đạo có cuộc gặp không chính thức trong 10 phút hôm 15/11, theo Reuters.
Ông Tập đă có 9 cuộc gặp song phương với lănh đạo các nước khác bên lề thượng đỉnh lần này, theo thông tin trên trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc.
Canada không đưa ra thông cáo chính thức về cuộc gặp, nhưng ông Trudeau xác nhận cuộc trao đổi đă diễn ra và những điểm ông đă nêu với ông Tập tại cuộc họp báo bế mạc G20.
“Canada tin tưởng trao cho công dân của ḿnh thông tin về các cuộc trao đổi mà chúng tôi tiến hành với danh nghĩa chính phủ”, ông Trudeau nói tại cuộc họp báo.
Thủ tướng Canada nói rằng không phải tất cả các cuộc trao đổi với lănh đạo đều diễn ra dễ dàng, nhưng cho rằng hai nước khác nhau về “hệ thống”.
Cuộc trao đổi ngắn giữa hai người cho thấy căng thẳng trong quan hệ giữa Trung Quốc và Canada vẫn chưa giảm bớt từ vụ bắt giữ Giám đốc tài chính Mạnh Văn Châu của Huawei năm 2018 và Bắc Kinh bắt 2 công dân Canada với cáo buộc do thám. Tất cả đều đă được thả, nhưng căng thẳng vẫn tiếp tục.
Một nhân viên làm việc tại nhà máy điện Hydro-Qebec vừa bị buộc tội do thám, v́ đă t́m cách lấy những bí mật thương mại có lợi cho Trung Quốc, cảnh sát Canada cho biết ngày 14/11.
Thông tin này được đưa ra khi hai ông Trudeau và Tập dự thượng đỉnh G20.
Trong tháng này, Canada yêu cầu 3 công ty Trung Quốc thoái vốn khỏi các mỏ quan trọng của Canada v́ lư do an ninh quốc gia.