Việc thiếu thông tin t́nh báo về Triều Tiên đang hạn chế khả năng của Mỹ trong việc suy đoán ư định của B́nh Nhưỡng trước một loạt vụ thử tên lửa, theo giới chức Washington.
Các vụ thử tên lửa gần đây đă khiến giới chức Mỹ lo ngại rằng Triều Tiên có thể thử hạt nhân. Theo AFP, giới chức Washington đă cảnh báo trong nhiều tháng về động thái này.
Cho đến nay, Tổng thống Mỹ Joe Biden đă đáp trả một loạt vụ thử tên lửa của Triều Tiên bằng việc điều một tàu sân bay đến khu vực. Trong cuộc điện đàm với thủ tướng Nhật Bản, ông Biden cũng cam kết sẽ phối hợp thực hiện "phản ứng lâu dài hơn" đối với Triều Tiên, theo CNN.
Tuy nhiên, giới chức Nhà Trắng đă từ chối tiết lộ bất kỳ phân tích hoặc đánh giá nào để làm sáng tỏ lư do số vụ phóng của Triều Tiên gia tăng. Nguyên nhân họ đưa ra là không thể công khai thông tin t́nh báo mật.
Tuy nhiên, hai nguồn tin thân cận thừa nhận một vấn đề trọng tâm trong việc nắm bắt ư định của Triều Tiên là thiếu thông tin t́nh báo.
Chris Johnstone, cố vấn cấp cao tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), nhận định Mỹ có hiểu biết tương đối đầy đủ về khả năng tên lửa của Triều Tiên, nhưng lại gặp khó khăn về việc suy đoán ư định của nhà lănh đạo nước này.
V́ sao Mỹ gặp khó khăn khi thu thập tin t́nh báo?
Triều Tiên phần lớn đóng cửa với phần c̣n lại của thế giới từ lâu. Công nghệ cũng không được sử dụng rộng răi ở nước này, từ đó gây khó khăn cho cơ quan t́nh báo của Mỹ và đồng minh trong việc thu thập thông tin.
Điều đó khiến Nhà Trắng không thể thu thập được loại thông tin có thể giúp họ dự đoán chính xác thời điểm một vụ thử tên lửa có thể xảy ra hoặc cho phép hiểu rơ hơn về suy nghĩ của ông Kim Jong Un.
John Kirby, người phát ngôn Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ, thừa nhận “khả năng khai thác thông tin t́nh báo về B́nh Nhưỡng của chúng tôi khá hạn chế”. Do đó, thật khó để biết điều ǵ đang thúc đẩy Triều Tiên gia tăng vụ thử tên lửa.
Theo ông Kirby, những ǵ họ biết là việc Triều Tiên đang tiếp tục cố gắng cải thiện chương tŕnh và khả năng của tên lửa.
Cộng đồng t́nh báo biết một số thông tin về bộ máy lănh đạo của ông Kim, cũng như cách quyết định được đưa ra, ông Johnstone nhận định. Tuy nhiên, quyết định cuối cùng luôn phụ thuộc vào ông Kim. Bên cạnh đó, bộ máy lănh đạo của Triều Tiên cũng khá nhỏ, và họ không rời khỏi đất nước, từ đó tạo thêm khó khăn cho Mỹ, theo ông Johnstone.
Vụ phóng mới nhất đánh dấu lần thứ 24 Triều Tiên thử tên lửa trong năm nay, và được thực hiện vài ngày sau khi họ phóng tên lửa qua lănh thổ Nhật Bản, theo New York Times.
Các biện pháp trừng phạt do Mỹ áp dụng hầu như không ngăn Triều Tiên phát triển vũ khí hạt nhân. Bên cạnh đó, biện pháp ngoại giao để thúc giục B́nh Nhưỡng ngừng chương tŕnh vũ khí cũng có rất ít tiến triển.
Giới chức Mỹ đă chuẩn bị trong nhiều tháng, bắt đầu vào mùa xuân khi thông tin t́nh báo cho thấy hoạt động mới tại một trong những địa điểm thử hạt nhân của Triều Tiên. Điều này diễn ra gần với thời điểm ông Biden công du châu Á.
Các trợ lư Nhà Trắng cho biết đă chuẩn bị sẵn sàng để đáp trả, song vụ thử đă không diễn ra trong chuyến đi của ông Biden. Điều đó cho thấy giới hạn của t́nh báo Mỹ trong việc dự đoán chính xác khi nào hoặc tại sao Triều Tiên có thể thử nghiệm vũ khí tiên tiến của ḿnh.
H́nh ảnh vệ tinh thương mại được sử dụng để theo dơi chương tŕnh vũ khí của Triều Tiên. Ảnh: Maxar Technologies.
Giới chức và các nhà phân tích dự đoán Mỹ sẽ không nhận được nhiều cảnh báo về một vụ thử hạt nhân. Trong khi đó, cơ quan t́nh báo và quân đội Mỹ đánh giá Triều Tiên có thể sẵn sàng tiếp tục thử hạt nhân dưới ḷng đất bất cứ lúc nào.
Điều đó phần lớn dựa trên h́nh ảnh vệ tinh cho thấy công tác chuẩn bị trên mặt đất tại băi thử Punggye-ri dường như đă hoàn tất.
Theo ông Kirby, “điều khiến chúng tôi quan ngại là bất cứ điều ǵ xảy ra trong những vụ phóng này - chúng đi được bao xa và liệu chúng thành công hay thất bại”, Triều Tiên sẽ rút được kinh nghiệm sau đó.
Thách thức lâu dài với Mỹ
Tuy nhiên, việc xác định chính xác tại sao Triều Tiên thử tên lửa vào bất kỳ thời điểm cụ thể nào đă chứng tỏ một thách thức lâu dài đối với chính quyền Mỹ trong nhiều thập kỷ qua.
Đối với ông Biden và các trợ lư an ninh quốc gia hàng đầu, việc giải mă ư định của Triều Tiên khi nước này tăng tốc thử nghiệm vũ khí dường như trở nên khó khăn.
“Quan điểm của chúng tôi về ngoại giao và đối thoại không thay đổi”, phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Vedant Patel cho biết khi được hỏi liệu chính quyền ông Biden có đánh giá lại chính sách đối với Triều Tiên trước các vụ thử tên lửa gần đây.
Trong khi đó, khi được hỏi về chính sách nào chính quyền Biden có thể áp dụng trong việc cố gắng cắt giảm chương tŕnh hạt nhân của B́nh Nhưỡng, ông Lewis chỉ ngắn gọn đáp: “Không có”.
“Khi Triều Tiên không có vũ khí hạt nhân, sẽ có những lựa chọn về cách thuyết phục và hoặc gây áp lực để họ không chế tạo chúng. Thuyết phục Triều Tiên từ bỏ vũ khí hạt nhân mà nước này đă có là một tṛ chơi hoàn toàn khác”, ông nói thêm.
Bên cạnh đó, Mỹ cũng thiếu vắng sự kết nối với Trung Quốc trong khu vực về vấn đề này này. Theo một số quan chức cấp cao của Mỹ, khi căng thẳng Mỹ - Trung đạt đến đỉnh điểm trong vài tháng qua, liên lạc thực chất giữa giới chức hai nước cũng gần như bị đóng băng.
Sự vắng mặt của Trung Quốc khi các quan chức Mỹ gặp khó khăn trong việc suy đoán ư định của ông Kim sẽ tạo ra một thách thức lớn, do Bắc Kinh đóng vai tṛ đối thoại trung tâm giữa Mỹ với các đồng minh và Triều Tiên.
Trong tuần này, tại cuộc họp của Hội đồng Bảo an, Trung Quốc cho rằng các vụ phóng tên lửa gần đây là kết quả của các hành động gây hấn của Mỹ trong khu vực.
Ông Cảnh Sảng - phó đại diện thường trực Trung Quốc tại Liên Hợp Quốc - đă kêu gọi Washington có một cách tiếp cận ḥa giải hơn.
"Các cuộc thảo luận góp phần làm giảm bớt căng thẳng, thay v́ thúc đẩy leo thang. Họ nên thúc đẩy nối lại đối thoại thay v́ nhân rộng khác biệt, tạo ra sự đoàn kết thay v́ chia rẽ”, ông nói, theo Reuters.
VietBF@ sưu tập