Nga và Ukraine cáo buộc lẫn nhau gây nguy hiểm cho nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia khi LHQ thúc giục hai bên bảo vệ địa điểm này khỏi cuộc chiến.
Nga ngày 23/8 triệu tập cuộc họp tại Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc để thảo luận về những nguy cơ do pháo kích và hiện diện quân sự có thể gây ra cho nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, miền nam Ukraine.
Đại sứ Nga tại LHQ Vasily Nebenzya cáo buộc lực lượng Ukraine pháo kích vào nhà máy, làm tăng nguy cơ xảy ra thảm họa hạt nhân. Ông Nebenzya nhấn mạnh "t́nh h́nh an toàn hạt nhân đang xấu đi" kể từ khi Hội đồng Bảo an thảo luận về vấn đề này cách đây gần hai tuần.
"Các lực lượng vũ trang của Ukraine tiếp tục pháo kích khu vực nhà máy điện hạt nhân và thành phố Enerhodar mỗi ngày, điều này tạo ra nguy cơ thực sự về tai nạn phóng xạ", ông nói.
Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở miền nam Ukraine hồi tháng 4. Ảnh: AFP.
Đại sứ Ukraine tại LHQ Sergiy Kyslytsya đă lập tức phản bác cáo buộc của Nga, nói Moskva phải chịu trách nhiệm cho những rủi ro và phải rút quân đội khỏi khu vực này. Ông đồng thời nhấn mạnh Nga phải cho phép các thanh sát viên của Cơ quan Năng lượng Nguyên tử (IAEA) tới khảo sát nhà máy.
"Điều duy nhất mà toàn thế giới muốn nghe là tuyên bố rằng Nga phi quân sự hóa nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia, rút quân và trao trả nó cho chính phủ Ukraine", ông Kyslytsya nói.
Đại sứ Ukraine thêm rằng Kiev ủng hộ đề xuất cho IAEA điều phái đoàn tới thanh sát nhà máy, hy vọng họ có thể hiện diện thường xuyên để giám sát nhà máy toàn thời gian.
"Điều thực sự quan trọng và tiến hành sứ mệnh này theo cách cho phép cộng đồng quốc tế được thấy t́nh h́nh thực sự chứ không phải một vở diễn của Nga", ông nhấn mạnh.
Phát biểu khai mạc cuộc họp, Phó tổng thư kư LHQ Rosemary DiCarlo nói cả hai bên cần nhất trí phi quân sự hóa nhà máy ngay cả khi xung đột vẫn tiếp diễn.
"Cơ sở này không nên được sử dụng như một phần của chiến dịch quân sự và cần đạy được một thỏa thuận về phạm vi quân sự hóa để đảm bảo an toàn cho toàn khu vực", bà nói. "Chúng tôi một lần nữa kêu gọi các bên cung cấp cho phái đoàn của IAEA quyền truy cập ngay lập tức, an toàn và không bị kiểm soát địa điểm này".
Nga kiểm soát nhà máy Zaporizhzhia từ hồi tháng 3, nhưng cơ sở này vẫn do nhân viên kỹ thuật Ukraine vận hành. Nhà máy này có 6 ḷ phản ứng lớn, có khả năng cung cấp điện cho 4 triệu hộ gia đ́nh.