Tên cầm đầu Al Qaeda Ayman al-Zawahiri đă bị Hoa Kỳ sử dụng máy bay không người lái không kích tiêu diệt trong một cuộc tấn công ở Afghanistan vào cuối tuần qua, ngày 30/7, cú đ̣n giáng mạnh nhất vào bọn khủng bố kể từ khi tên chủ chốt sáng lập Osama bin Laden bị giết vào năm 2011.
Zawahiri đă t́m cách lẩn trốn trong nhiều năm qua theo một giới chức cao cấp của Mỹ, do vậy các hoạt động t́nh báo nhằm xác định vị trí và tiêu diệt tên này là sự ưu tiên và là kết quả của công việc
"kiên tŕ và cẩn thận" của giới t́nh báo và chống khủng bố của Hoa Kỳ.
Cho đến khi có thông báo của Tổng thông Hoa Kỳ, ông Joe Biden, tên Zawahiri được đồn đại là đang ấn núp sống ở khu vực bộ lạc của Pakistan hoặc bên trong Afghanistan.
Vị giới chức Mỹ giấu tên này cung cấp các chi tiết như sau về những hoạt động của tên Zawahiri mà giới t́nh báo Mỹ đă thu thập được:
* Trong vài năm qua, chính phủ Hoa Kỳ đă biết về một mạng lưới mà họ cho là đă hỗ trợ cho tên Zawahiri nay, và trong năm 2021 vừa qua, sau khi Hoa Kỳ rút khỏi Afghanistan, các giới chức đă theo dơi sát sao các dấu hiệu về sự hiện diện của bọn Al Qaeda ở nước này.
Năm nay, họ đă xác định rằng gia đ́nh của tên Zawahiri gồm có vợ, con gái và các con khác đă chuyển đến một ngôi nhà ở Kabul và sau đó xác định tên Zawahiri này cũng ở cùng một địa điểm.
Ngôi nhà được cho là nơi ẩn náu của thủ lĩnh tối cao al-Qaeda Ayman al-Zawahiri.
* Trong vài tháng qua, giới chức t́nh báo Mỹ ngày càng tin tưởng rằng họ đă xác định chính xác tên Zawahiri tại một ngôi nhà ở Kabul và vào đầu tháng 4/2022 điệp viên Mỹ bắt đầu thông báo tin tức quan trọng này với giới chức cao cấp của chính phủ Mỹ. Jake Sullivan, Cố vấn An ninh Quốc gia, sau đó đă thông báo tóm tắt thông tin này cho Tổng thống Joe Biden.
"Chúng tôi có thể xây dựng một mô h́nh cuộc sống của tên cầm đầu Al Qaeda thông qua nhiều nguồn thông tin độc lập nhằm cung cấp thông tin chính xác cho kế hoạch không kích này", giới chức này cho biết.
Khi Zawahiri đến sống tại ngôi nhà an toàn ở Kabul, giới chức Mỹ đă nhiều lần không hề hay biết về việc tên này đă rời khỏi đó, nhưng cuối cùng họ đă xác định tên này ở trên ban công, nơi mà cuối cùng y đă bị tiêu diệt bằng hỏa tiển Hellfire.
* Các giới chức đă điều tra kỹ lưởng về cấu trúc của ngôi nhà chứa tên khủng bố xảo quyệt này để lập ra kế hoạch giết chết nó mà không gây thương tích nào cho người ở chung quanh.
* Trong những tuần gần đây, Tổng thống Mỹ đă triệu tập các cuộc họp với các cố vấn chủ chốt và các thành viên Nội các để xem xét kỹ lưỡng các thông tin t́nh báo, đánh giá về phương thức hành động tốt nhất. Vào ngày 1/7, Tổng thống Biden đă được các thành viên trong Nội các bao gồm Giám đốc CIA William Burns, thông báo tóm tắt về một hoạt động được đề xuất trong Pḥng T́nh Huống của Ṭa Bạch Ốc.
Ông Biden đă đặt ra những câu hỏi chi tiết về những ǵ mà giới t́nh báo nắm biết rơ và làm như thế nào đế có nhựng tin tức này và kiểm tra kỹ lưỡng về một mô h́nh ngôi nhà mà cộng đồng t́nh báo đă xây dựng và mang đến cuộc họp này.
Ông hỏi về ánh sáng, thời tiết, vật liệu xây dựng và các yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến sự thành công của hoạt động không kích.
* Một nhóm gồm các luật sư cao cấp của liên cơ quan đă kiểm tra các thông tin t́nh báo và xác nhận rằng Zawahiri là một mục tiêu hợp pháp dựa trên việc tên này vẩn c̣n tiếp tục nắm quyền Al Qaeda.
Vào ngày 25/7, Tổng thống Biden đă triệu tập các thành viên Nội các chủ chốt và các cố vấn để thảo luận về việc giết tên Zawahiri sẽ có ảnh hưởng như thế nào đến mối bang giao của Mỹ với Taliban, và các vấn đề khác. Sau khi trưng cầu ư kiến từ những người khác trong pḥng, ông Biden quyết định cho phép
"một cuộc không kích được điều chỉnh chính xác" với điều kiện làm giảm thiểu nguy cơ xảy ra thương vong cho thường dân.
* Cuộc tấn công cuối cùng được thực hiện lúc 9:48 tối ngày 30/7 bởi một máy bay không người lái bắn cái gọi là tên lửa
Hellfire "hỏa ngục".
Tên Zawahiri, vốn là một bác sĩ phẫu thuật người Ai Cập, đă trở thành một trong những phần tử khủng bố bị truy nă gắt gao nhất thế giới do được xác định là tên chủ mưu của vụ tấn công khủng bố ngày 11/9/2001 nhắm vào Hoa Kỳ, khiến cho gần 3.000 người đă bị thiệt mạng. Sau vụ khủng bố này, Zawahiri đă t́m cách lẩn trốn và tiếp quản vai tṛ chủ chốt bon khủng bố Al-Qaeda sau cái chết của tên trùm khủng bố Osama bin Laden.
Mỹ đă treo thưởng 25 triệu USD cho bất cứ ai cung cấp thông tin giúp bắt giữ hoặc tiêu diệt tên ác ôn này. Nhiều nguồn tin trước đây cho rằng Zawahiri đă chết, nhưng tên này đă xuất hiện trên một đoạn video vào năm ngoái nhân kỷ niệm 20 năm xảy ra vụ tấn công khủng bố 11/9.
Trong một lời tuyên bố, người phát ngôn của Taliban, Zabihullah Mujahid, đă xác nhận vụ không kích vào sáng 30/7 và cực lực lên án vụ tấn công, coi đây là hành động vi phạm "các nguyên tắc quốc tế" (?).