Trung Quốc và 10 quốc đảo Thái Bình Dương chưa thể ra thông cáo chung về hợp tác thương mại, an ninh sau hội nghị các bên tại Fiji.
"Như mọi khi, chúng tôi đặt sự đồng thuận lên hàng đầu", Thủ tướng Fiji Frank Bainimarama tuyên bố sau khi hội nghị giữa Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và đại diện 10 quốc đảo Thái Bình Dương hôm 30/5 không đạt được thỏa thuận về "Tầm nhìn Phát triển Chung" do Bắc Kinh đề xuất.
Trước hội nghị, Trung Quốc đã gửi cho 10 quốc đảo Thái Bình Dương bản dự thảo thông cáo hợp tác chung cùng kế hoạch hành động 5 năm, cho thấy Bắc Kinh đang tìm kiếm thỏa thuận thương mại và an ninh sâu rộng trong khu vực. Tuy nhiên, với lý do thiếu sự đồng thuận, 10 quốc đảo đã từ chối thông qua thỏa thuận về tăng hợp tác thương mại và an ninh sâu rộng với Bắc Kinh.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị sau đó kêu gọi các nước Thái Bình Dương "không quá lo lắng" về mục tiêu của Bắc Kinh tại khu vực.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (trái) và Tổng thống Fiji Ratu Wiliame Katonivere tại Suva, Fiji, hôm 30/5. Ảnh: AFP.
Bản dự thảo từ Trung Quốc đã vấp phải sự phản đối từ ít nhất một nước được mời tham gia hội nghị là Liên bang Micronesia. Sau cuộc họp, ông Vương cho biết các nước gồm Samoa, Tonga, Kiribati, Papua New Guinea, Vanuatu, Quần đảo Solomon, Niue và Vanuatu, đã nhất trí về 5 lĩnh vực hợp tác với Trung Quốc, nhưng "cần thêm thảo luận để tiến tới đồng thuận".
5 lĩnh vực Ngoại trưởng Trung Quốc liệt kê gồm hồi phục kinh tế sau đại dịch Covid-19 cùng các vấn đề về nông nghiệp và ứng phó thảm họa, không có lĩnh vực an ninh.
"Trung Quốc sẽ ra văn bản thể hiện lập trường của mình về các lĩnh vực cũng như đề xuất hợp tác với các quốc đảo Thái Bình Dương. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục có các cuộc thảo luận và tham vấn sâu, liên tục để đạt được đồng thuận hơn trong hợp tác", ông Vương Nghị chia sẻ.
Theo ông Vương, một số người đã đặt câu hỏi về mục đích của Trung Quốc khi thể hiện vai trò tích cực ở Thái Bình Dương và câu trả lời của ông là Bắc Kinh chỉ hỗ trợ các nước đang phát triển ở châu Phi, châu Á và cùng Caribe.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trước đó phát biểu rằng nước này sẽ luôn là "người bạn tốt" của các quốc đảo Thái Bình Dương, dù tình hình quốc tế thay đổi ra sao. Ngoại trưởng Vương Nghị cũng khẳng định các quốc đảo ở Thái Bình Dương đều là những quốc gia có chủ quyền và độc lập, không phải là sân sau của bất cứ ai.