Một số công ty năng lượng lớn của châu Âu đang chuẩn bị sử dụng một hệ thống thanh toán mới cho khí đốt của Nga. Điều mà các nhà phê b́nh cho rằng sẽ làm giảm tác động các lệnh trừng phạt của EU. Đe dọa sự thống nhất của khối và cung cấp hàng tỷ USD tiền mặt cho nền kinh tế Nga.
Financial Times dẫn các nguồn thạo tin cho biết các nhà phân phối khí đốt ở Đức, Áo, Hungary và Slovakia đang có kế hoạch mở tài khoản bằng đồng ruble tại ngân hàng Gazprombank ở Thụy Sĩ để đáp ứng yêu cầu của Nga về việc thanh toán tiền mua khí đốt bằng đồng nội tệ của nước này.
Trong đó, Uniper có trụ sở tại Düsseldorf (Đức) và OMV có trụ sở tại Vienna (Áo) là hai trong số những nhà nhập khẩu khí đốt lớn nhất của Nga.
Cũng theo Financial Times, các cuộc đàm phán giữa người mua châu Âu và Gazprom dường như càng được đẩy mạnh khi thời hạn thanh toán sắp đến.
C̣n theo Bloomberg, Tập đoàn dầu khí quốc doanh Eni của Italy cũng đang chuẩn bị mở tài khoản bằng đồng ruble tại ngân hàng Gazprombank để thanh toán mua khí đốt của Nga. Eni hiện đang chờ hướng dẫn từ chính phủ Italy và các nhà chức trách Liên minh châu Âu (EU) về các điều kiện và khả năng sử dụng các tài khoản tại Gazprombank.
Trước đó, hăng tin Reuters ngày 26/4 dẫn thông báo của Gazprom cho biết tập đoàn này đă “đ́nh chỉ hoàn toàn việc cung cấp khí đốt cho Bulgargaz (của Bulgaria) và PGNiG (của Ba Lan) do họ không chấp thuận thanh toán bằng đồng ruble”.
Động thái này của Gazprom đánh dấu lần đầu tiên Moscow nhắm mục tiêu trực tiếp và công khai vào châu Âu bằng vũ khí năng lượng. Trước đó, Tổng thống Nga Vladimir Putin tuyên bố sẽ chỉ xuất khẩu khí đốt nếu các “quốc gia không thân thiện” chuyển đổi thanh toán bằng đồng nội tệ của Nga.
Theo kế hoạch thanh toán của Nga, các nhà nhập khẩu năng lượng phải mở hai tài khoản ngân hàng với Gazprombank, một tài khoản ngoại tệ và một tài khoản ruble. Tiền bán dầu khí được thanh toán bằng ngoại tệ (USD hoặc euro), sau đó được Gazprombank chuyển đổi vào tài khoản đồng ruble.
Loạt động thái này cho thấy những thách thức đối với EU trong việc duy tŕ một mặt trận thống nhất chống lại Moscow.
Các quốc gia thành viên và quan chức EU cho biết việc các nước châu Âu chấp thuận thanh toán khí đốt của Nga bằng đồng ruble sẽ dẫn đến việc Nga có thể tiếp cận hàng tỷ USD doanh thu từ khí đốt để hỗ trợ nền kinh tế của ḿnh.
Bản thân Thủ tướng Ba Lan Mateusz Morawiecki cũng thừa nhận rằng Nga đang chống đỡ tốt với các biện pháp trừng phạt của phương Tây. Do đó, ông hối thúc EU tăng cường thêm các biện pháp cấm vận mới nhằm thay đổi thực tế này.