Đại dịch Covid-19 đă tạo ra một nước Mỹ mới. Nạn bạo lực súng đạn cùng những thách thức nền kinh tế gặp phải trước sự chuyển đổi bất ngờ làm cho những kỳ vọng về một tương lai tốt đẹp sau đại dịch Covid-19 tại Mỹ đang bị dập tắt.
Mỹ dường như đă vượt qua làn sóng Covid-19 tồi tệ nhất. Nỗ lực triển khai tiêm chủng 300 triệu liều vaccine đă đem cuộc sống của hàng triệu người dân quay trở lại b́nh thường.
Một nhiệm kỳ tổng thống mới đă đặt tầm quan trọng của khoa học lại đúng vị trí của nó. Hơn 600.000 người chết được tưởng nhớ thay v́ lăng quên.
Thế nhưng, bất chấp những hy vọng về sự chuyển ḿnh nhanh chóng tại xứ sở cờ hoa, đại dịch kinh hoàng đă làm thay đổi xă hội Mỹ theo những cách không tưởng, CNN đưa tin.
Quán ăn mở lại trên vỉa hè Brooklyn. Ảnh: New York Times.
Nền kinh tế Mỹ đang đứng trước kịch bản về một cuộc khủng hoảng mới khi nguồn cung không đủ đáp ứng cho nhu cầu bùng nổ của người dân sau đại dịch.
Nhiều ngành kinh tế nước này như du lịch, hàng không phải vật lộn trước những chuyển biến nhanh chóng do Covid-19 tác động trên mọi khía cạnh xă hội.
Và trên tất cả, đó là sự trở lại “chói tai” của cơn ác mộng dai dẳng tại Mỹ: Bạo lực súng đạn.
Các thành phố như San Francisco và New York dường như quay lại thời kỳ đen tối trong quá khứ, khi mà “bóng ma” súng đạn là nỗi “ám ảnh” trong tâm trí mỗi người dân.
Câu hỏi đặt ra là liệu những mất mát dồn nén trong nhiều tháng giăn cách xă hội, cùng các vấn đề sức khỏe tâm thần có phải là nguyên nhân dẫn đến một quốc gia ngập trong súng đạn.
Bạo lực gia tăng
Vào thời điểm Mỹ dỡ bỏ lệnh hạn chế Covid-19 và bước vào một mùa hè mới tràn đầy hy vọng, khắp đất nước liên tục ghi nhận sự gia tăng đột ngột về bạo lực súng đạn.
Các vụ xả súng hàng loạt đă được báo cáo từ Oregon, Louisiana cho đến Michigan.
Trong 2 hôm 19-20/6, 10 vụ xả súng hàng loạt đă diễn ra trên khắp 9 bang khiến 7 người thiệt mạng và ít nhất 45 người khác bị thương, theo dữ liệu do CNN và Gunviolencearchive.o rg tổng hợp.
Chỉ tính riêng trong năm nay, đă có 293 vụ xả súng hàng loạt khiến 4 người trở lên bị thương được ghi nhận tại Mỹ.
Các pḥng cấp cứu chứa đầy bệnh nhân Covid-19 tuyệt vọng cách đây một năm, giờ đây đang điều trị cho các nạn nhân của một “đại dịch” khác - bạo lực súng đạn.
Các vụ xả súng hàng loạt tại Mỹ lại gia tăng. Ảnh: Chet Strange.
Tại thành phố New York, các vụ xả súng đă tăng 73% trong tháng 5 so với cùng kỳ năm 2020.
Hôm 14/6, một người đàn ông đă bắn chết nhân viên thu ngân tại siêu thị ở thành phố Decatur, bang Georgia chỉ v́ tranh căi đeo khẩu trang.
Một số cảnh sát nhận định t́nh trạng này xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm căng thẳng tâm lư, áp lực kinh tế, bùng nổ doanh số bán súng và những bất ổn sau cái chết của người da màu George Floyd.
"Chúng tôi chứng kiến trạng thái tâm lư của nhiều người thay đổi v́ thách thức mà đại dịch Covid-19 đặt ra, từ gánh nặng kinh tế cho đến nỗi lo lắng, căng thẳng và sợ hăi", Cảnh sát trưởng Murphy Paul thuộc Sở Cảnh sát Baton Rouge, Louisiana, cho biết.
“Chúng ta phải đối phó với những nguyên nhân gây ra tội ác và việc bắt giữ đơn thuần sẽ không thể giải quyết tận gốc vấn đề này".
Khó có thể quay trở lại
Nền kinh tế Mỹ đang đối mặt với thời kỳ hậu đại dịch theo cách chưa từng có trong lịch sử.
Sự mất cân bằng trong cung và cầu đẩy Mỹ vào một t́nh thế rất khác so các cuộc khủng hoảng kinh tế trước đây.
Những khách hàng đă được tiêm pḥng đổ xô đến các nhà hàng sau khi mở cửa. Nhưng nan giải thay, đôi khi nhà hàng không có đủ bồi bàn và đầu bếp phụ để phục vụ họ.
Một số nhân viên đă rời đi v́ đại dịch. Một số khác dựa vào trợ cấp thất nghiệp của chính phủ để trang trải cuộc sống thay v́ đi làm.
Hàng triệu người Mỹ cũng quay trở lại bầu trời, nhưng t́nh trạng thiếu phi công cùng các vấn đề bảo dưỡng máy bay đang khiến mạng lưới hàng không phải “gồng ḿnh".
Tương tự ngành hàng không, các khách sạn đang trải qua một giai đoạn khó khăn v́ không kịp chuẩn bị trước sự thay đổi đột ngột.
"Trong 15 tháng, chúng tôi đă cố gắng t́m kiếm khách ở bất cứ đâu có thể", ông Chip Rogers, chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của Hiệp hội Nhà nghỉ và Khách sạn Mỹ, cho biết.
“Bây giờ khách hàng đă quay trở lại, du lịch giải trí dần hồi phục. Thế nhưng, chúng tôi lại không có đủ nhân viên ở nhiều nơi quan trọng. Đây là một thách thức rất lớn".
Các chỉ số cho thấy nền kinh tế Mỹ đang trên đà phát triển trở lại với tỷ lệ cơ hội việc làm đầy triển vọng, các ngân hàng phát triển mạnh mẽ và thị trường nhà đất nóng lên.
Tuy nhiên, việc đi tắt đón đầu đại dịch dường như đă làm sâu sắc thêm những bất b́nh đẳng hiện có. Sự bùng nổ lớn về nhu cầu và những rắc rối trong chuỗi cung ứng do các tuyến thương mại toàn cầu bị gián đoạn đang làm trầm trọng thêm nỗi lo lạm phát tăng vọt.
Nền kinh tế cũng đang dần thay đổi. Nhiều người vẫn làm việc tại nhà và một số có thể không bao giờ muốn trở lại văn pḥng sau 16 tháng làm trực tuyến.
Và trong “thời đại Zoom", khi người ta nhận thấy các chuyến công tác có thể dễ dàng thay bằng hội nghị trực tuyến an toàn và dễ dàng, nền kinh tế dựa vào ngành du lịch sẽ phải đối mặt với bài toán khó khăn v́ mất một lượng khách hàng lớn.
Ngành hàng không Mỹ đứng trước nhiều thách thức. Ảnh: Bloomberg.
Chính quyền ông Biden đă có những nỗ lực để cải thiện cuộc sống của người Mỹ sau một năm đầy thách thức v́ sự quản lư yếu kém của chính phủ cũ khi đối phó đại dịch.
Thế nhưng, những căng thẳng và vấn đề xă hội đang nổi lên trong giai đoạn mở cửa trở lại gần đây là lời nhắc nhở về cú sốc mới có thể đè bẹp mọi chính quyền bất cứ lúc này. Và sớm muộn ǵ, những vấn đề này cũng sẽ nằm trên bàn nghị sự của tổng thống Mỹ.
VietBF@ sưu tập