Bệnh nhân suy thận cần chế độ ăn hạn chế protein, natri, ưu tiên thực phẩm ít kali, tinh bột tinh chế, protein chất lượng cao, tránh đồ chế biến sẵn và sữa thông thường.
Theo TS.BS.CK2 Trà Anh Duy, Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men's Health, suy thận là một bệnh lư mạn tính ảnh hưởng đến chức năng lọc của thận, dẫn đến sự tích tụ chất độc hại trong cơ thể.
Chế độ ăn uống đóng vai tṛ quan trọng trong việc làm chậm tiến triển bệnh và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân. Theo nghiên cứu công bố trên Journal of Renal Nutrition, một chế độ ăn uống phù hợp có thể giúp kiểm soát các chỉ số sinh hóa quan trọng như kali, natri, phosphat và giảm nguy cơ biến chứng tim mạch.
Nguyên tắc dinh dưỡng cho bệnh nhân suy thận
Hạn chế protein nhưng đảm bảo đủ nhu cầu
Chế độ ăn giảm protein có thể làm chậm tiến triển suy thận bằng cách giảm tải công việc của thận.
Theo nghiên cứu trên Nephrology Dialysis Transplantation, chế độ ăn có lượng protein từ 0,6-0,8 g/kg/ngày giúp giảm tốc độ suy giảm chức năng thận. Tuy nhiên, ở bệnh nhân chạy thận nhân tạo, nhu cầu protein lại cao hơn để bù đắp mất mát qua lọc máu.
Kiểm soát lượng natri
Lượng natri cao làm tăng huyết áp và giữ nước, gây phù nề và tăng nguy cơ suy tim. Theo nghiên cứu trên American Journal of Kidney Diseases, bệnh nhân suy thận giai đoạn 3-5 nên giới hạn natri dưới 2.300 mg/ngày để kiểm soát huyết áp và giảm phù.
Kiểm soát kali
Bệnh nhân suy thận có nguy cơ cao bị tăng kali máu (hyperkalemia), một t́nh trạng nguy hiểm gây rối loạn nhịp tim. Thực phẩm giàu kali như chuối, cam, khoai tây cần được hạn chế.
Theo nghiên cứu trên Clinical Journal of the American Society of Nephrology, chế độ ăn kiểm soát kali giúp giảm nguy cơ loạn nhịp tim và đột quỵ.
Hạn chế phosphat
Lượng phosphat cao trong máu gây mất cân bằng khoáng chất, dẫn đến loăng xương và vôi hóa mạch máu. Các thực phẩm chế biến sẵn chứa nhiều phosphat cần được hạn chế.
Theo nghiên cứu trên Kidney International Reports, kiểm soát phosphat bằng chế độ ăn kết hợp với thuốc kết dính phosphat giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch ở bệnh nhân suy thận.
Bệnh nhân suy thận nên chọn protein có giá trị sinh học cao như trứng. Ảnh: Bùi Thủy
Các nhóm thực phẩm khuyến nghị
Nhóm thực phẩm giàu đạm chất lượng cao
Bệnh nhân suy thận nên chọn protein có giá trị sinh học cao như trứng, cá, thịt trắng, sữa ít phosphat. Đối với bệnh nhân chạy thận, lượng protein cần tăng lên 1,0-1,2 g/kg/ngày để bù đắp hao hụt do lọc máu.
Trái cây và rau ít kali
Táo, lê, dưa leo, bắp cải là những lựa chọn tốt. Tránh các loại giàu kali như bơ, khoai lang, nho, dưa hấu.
Ngũ cốc nguyên hạt và tinh bột tinh chế
Gạo trắng, bún, miến là nguồn tinh bột an toàn, ít phosphat hơn so với ngũ cốc nguyên hạt.
Chất béo lành mạnh
Dầu oliu, dầu hạt lanh giúp cung cấp omega-3, giảm viêm và hỗ trợ chức năng tim mạch.
Những thực phẩm cần tránh
- Thực phẩm chế biến sẵn: Chứa nhiều muối và phosphat.
- Đồ uống có ga, nước tăng lực: Chứa nhiều acid phosphoric gây rối loạn chuyển hóa khoáng chất.
- Sản phẩm sữa nhiều phosphat: Nên thay bằng sữa chuyên biệt cho bệnh nhân thận.
VietBF@ sưu tập