Mỹ vừa ra quyết định áp thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp với pin mặt trời nhập khẩu từ Việt Nam và 3 quốc gia Đông Nam Á khác, trong đó có doanh nghiệp Việt Nam chịu mức thuế lên tới 814%. Diễn biến xảy ra khi đàm phán song phương vẫn đang tiếp tục.
Ngày 21/4, Bộ Thương mại Mỹ công bố kết luận cuối cùng về việc áp thuế chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với các sản phẩm pin mặt trời tinh thể silicon nhập khẩu từ Việt Nam, Campuchia, Malaysia và Thái Lan.
Kết luận cho rằng các doanh nghiệp tại 4 quốc gia này đă nhận hỗ trợ không công bằng từ Chính phủ và xuất khẩu pin sang Mỹ với mức giá thấp hơn chi phí sản xuất, gây tổn hại cho ngành sản xuất nội địa. Báo cáo nhấn mạnh: "Các công ty Trung Quốc đang lợi dụng hệ thống, gián tiếp bán phá giá qua các quốc gia Đông Nam Á, ảnh hưởng nghiêm trọng đến doanh nghiệp và người lao động Mỹ".
Trong số này, Campuchia chịu mức thuế cao nhất với 4 doanh nghiệp bị áp thuế lên tới 3.521% do không hợp tác điều tra. Các công ty c̣n lại tại nước này chịu mức thuế gần 652%.
Tại Việt Nam, mức thuế trung b́nh là 395,9%, trong đó có 4 doanh nghiệp phải chịu tổng thuế suất lên đến 813,92% (gồm 542,64% thuế chống trợ cấp và 271,28% thuế chống bán phá giá).
Thái Lan ghi nhận mức thuế cao nhất là 375,2%, c̣n Malaysia là quốc gia chịu thuế nhẹ nhất với mức cao nhất là 34,41%, trừ một số doanh nghiệp bị áp thuế cụ thể.
Năm 2024, Mỹ nhập khẩu 12,9 tỷ USD thiết bị năng lượng mặt trời từ bốn quốc gia trên, chiếm 77% tổng lượng nhập khẩu pin mặt trời.
Dù được kỳ vọng giúp bảo vệ sản xuất trong nước, động thái áp thuế có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các dự án năng lượng tái tạo tại Mỹ – vốn phụ thuộc lớn vào nguồn cung từ khu vực Đông Nam Á.
Các mức thuế trên vẫn cần được Ủy ban Thương mại Quốc tế Mỹ (USITC) xem xét và ra quyết định cuối cùng vào đầu tháng 6/2025. Nếu USITC kết luận ngành pin mặt trời nội địa Mỹ bị thiệt hại hoặc đe dọa, lệnh áp thuế sẽ chính thức có hiệu lực.
Trong ngày 22/4, Thủ tướng Phạm Minh Chính đă chủ tŕ cuộc họp Thường trực Chính phủ với sự tham dự của các Bộ, ngành và cơ quan liên quan về chuẩn bị đàm phán, thúc đẩy quan hệ thương mại với Mỹ. Mục tiêu là thúc đẩy quan hệ thương mại Việt Nam – Mỹ theo hướng cân bằng, bền vững, đồng thời tránh làm phức tạp vấn đề, không để ảnh hưởng đến các thỏa thuận quốc tế mà Việt Nam đă tham gia.