|
Ṭa án Nhân quyền Châu Âu (ECHR) đă ra lệnh cho Ukraine phải bồi thường cho các nạn nhân của thảm kịch ngày 2/5/2014 tại Odessa, trong đó xảy ra hỏa hoạn tại Ṭa nhà Công đoàn thành phố.
Phán quyết này liên quan đến các sự kiện xảy ra vào ngày 2/5/2014, trong đó đă xảy ra đụng độ giữa những người biểu t́nh ủng hộ Ukraine và những người phản đối Maidan thân Nga.
Các cuộc đụng độ đă dẫn đến cuộc tấn công vào trại lều của những người phản đối Maidan tại Quảng trường Kulykove Pole và một vụ hỏa hoạn tại Ṭa nhà Công đoàn, nơi hàng chục người phản đối Maidan đă thiệt mạng.
Người thân của 25 người thiệt mạng ngày hôm đó, cùng với 3 người sống sót sau vụ hỏa hoạn, đă đệ đơn kiện lên Ṭa án Nhân quyền Châu Âu.
Phần lớn nguyên đơn là những người tham gia phản đối Maidan, nhưng cũng có những người ủng hộ Maidan và người qua đường ngẫu nhiên.
Tất cả đều cáo buộc Ukraine không hành động, dẫn tới thương vong. Ṭa án kết luận rằng "thông tin sai lệch và tuyên truyền từ Nga đă đóng vai tṛ trong các sự kiện bi thảm", nhưng điều này không giải thoát Ukraine khỏi trách nhiệm với tư cách là một quốc gia, v́ nước này đă không làm ǵ để cứu người, và sau đó - trừng phạt những kẻ gây án.
Ṭa án kết luận rằng cảnh sát Odessa "hầu như không làm ǵ" để ngăn chặn cuộc tấn công vào người biểu t́nh, bỏ qua nhiều dữ liệu hoạt động về việc chuẩn bị bạo loạn, "việc điều động xe cứu hỏa đến hiện trường hỏa hoạn đă bị cố t́nh tŕ hoăn 40 phút và cảnh sát không can thiệp để giúp sơ tán người dân" khỏi Ṭa nhà Công đoàn.
"Nhiệm vụ của chính quyền, ở cấp độ chung nhất, là phải làm những ǵ có thể mong đợi một cách hợp lư để ngăn chặn nguy cơ bạo lực" - ṭa án cho biết, đồng thời nhấn mạnh rằng thực tế là chính quyền Ukraine yếu thế trong bối cảnh Nga sáp nhập Crimea không tước đi cơ hội hành động của nhà nước. Volodymyr Fuchedzhy, Phó giám đốc Sở Cảnh sát Vùng Odessa vào thời điểm đó, sau đó đă trốn sang Nga.
Ṭa án cũng cho rằng đă chứng minh được việc xe cứu hỏa đến hiện trường vụ cháy đă bị cố t́nh tŕ hoăn 40 phút và cảnh sát không can thiệp để hỗ trợ sơ tán người dân khỏi Ṭa nhà Công đoàn.
Volodymyr Bodelan, khi đó là Giám đốc Cơ quan T́nh trạng Khẩn cấp Nhà nước tại Tỉnh Odessa, người đă đích thân ra lệnh không điều xe cứu hỏa đến dập lửa, cũng trốn sang Nga hai năm sau đó, nhưng trong thời gian ở Odessa, không có vụ án h́nh sự nào được mở ra chống lại ông.
Ṭa án Nhân quyền Châu Âu cũng thừa nhận rằng chính quyền địa phương đă cố t́nh tiêu hủy bằng chứng tại hiện trường thảm kịch dưới chiêu bài "dọn dẹp".
Theo quan điểm này, ṭa án đă kết luận Ukraine có tội vi phạm điều khoản của Công ước châu Âu về quyền con người về quyền được sống. Nhà nước Ukraine phải bồi thường 15.000 euro cho người thân của mỗi nạn nhân và 12.000 euro cho ba nguyên đơn sống sót nhưng bị bỏng nghiêm trọng.
Mức bồi thường cao nhất, 17.000 euro, sẽ được trả cho con gái của Mykhailo Viacheslavov, người đă chết cháy tại Ṭa nhà Công đoàn, v́ cô cũng khiếu nại về việc chính quyền từ chối vô lư và kéo dài việc giao thi thể cha cô cho cô để chôn cất.
Nga không phải là bên tham gia khiếu nại của nguyên đơn.
VietBF@sưu tập
|