X́ hơi nhiều bất thường là dấu hiệu cho thấy cần thay đổi chế độ ăn uống. Chuyên gia y tế đề xuất các phương pháp giảm thiểu x́ hơi, có thể thực hiện ngay tại nhà.
X́ hơi là hoạt động b́nh thường của cơ thể, nhưng nếu số lần gia tăng thấy rơ, vậy có thể hệ tiêu hóa của bạn đang chứa quá nhiều khí, theo Patient (Anh).
Debbie Grayson, dược sĩ - chuyên gia dinh dưỡng tại Greater Manchester (Anh), cho biết những nguyên nhân của việc đầy hơi và tích tụ khí bao gồm: Nhai kẹo cao su, uống đồ uống có ga, nói chuyện trong bữa ăn, không khí bị nuốt vào do ăn quá nhanh hoặc không nhai thức ăn đúng cách.
Quá tŕnh lên men của vi khuẩn trong ruột già cũng góp phần sản sinh các loại khí như hydro (H2), carbon dioxide (CO2) và đôi khi là mê tan (CH4). Ngoài ra, những thực phẩm giàu chất xơ khó tiêu hóa đối với cơ thể cũng tạo ra khí khi được lên men trong ruột già.
Các loại ḿ ống chứa nhiều chất gây chướng bụng, đầy hơi, dẫn tới x́ hơi nhiều lần
ẢNH: NHƯ QUYÊN
Những thực phẩm gây x́ hơi
Thực phẩm gây x́ hơi thường chứa nhiều chất xơ hoặc một số loại đường, tinh bột mà cơ thể không hấp thụ hoàn toàn ở ruột non. Khi đến đại tràng, chúng sẽ bị lên men bởi vi khuẩn đường ruột, tạo ra rất nhiều khí. Các thực phẩm đó được giới chuyên môn phân làm nhiều loại và gọi chung dưới tên là FODMAPs.
Các thực phẩm giàu FODMAPs bao gồm:
Lúa ḿ, lúa mạch - đặc biệt là với hàm lượng lớn như bánh ḿ và ḿ ống.
Hành tây, tỏi, bông cải xanh, súp lơ, măng tây…
Táo, lê, dưa hấu và các loại trái cây có hạt như mận, đào và anh đào (cherry).
Các loại đậu; sữa và chế phẩm từ sữa.
Chất tạo ngọt: Mật ong, xi-rô ngô có hàm lượng đường (fructose) cao, sorbitol và xylitol - các chất tạo ngọt có trong các sản phẩm không đường.
“FODMAPs có thể gây khó chịu cho hệ tiêu hóa nếu người ăn bị các hội chứng như ruột kích thích (IBS), vi khuẩn đường ruột phát triển quá mức (SIBO) hoặc trào ngược dạ dày thực quản (GERD)”, chuyên gia Grayson nói.
Tuy nhiên, quá tŕnh lên men vi khuẩn dẫn đến sản xuất khí cũng có những lợi ích quan trọng cho sức khỏe. Hoạt động này tạo ra các axit béo chuỗi ngắn (SCFA), giúp cung cấp năng lượng cho niêm mạc ruột già, duy tŕ sức khỏe đường ruột, hỗ trợ cân bằng hệ thống miễn dịch, điều ḥa quá tŕnh trao đổi chất và t́nh trạng viêm.
Cách giảm x́ hơi hiệu quả
Hạn chế các thực phẩm có FODMAPs cao là một trong những cách hiệu quả nhất để giảm lượng khí trong cơ thể. Thay vào đó, người hay đầy hơi có thể cân nhắc các lựa chọn sau:
Quả mọng, chuối, cam, kiwi và nho.
Cà rốt, rau bina, bí xanh, dưa chuột và rau diếp.
Cơm, yến mạch hay hạt diêm mạch.
Sữa không chứa lactose, sữa thực vật.
Protein: Trứng, thịt và cá v́ bản chất chúng đều có hàm lượng FODMAPs thấp.
Lưu ư, việc ngừng các loại thực FODMAPs cao trong thời gian dài cũng nên được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ để tránh t́nh trạng thiếu hụt dinh dưỡng.
Bên cạnh đó, theo dược sĩ Grayson, các loại trà thảo mộc (gừng, th́ là…) và trà bạc hà cũng có thể giúp giảm đầy hơi và chướng bụng.
Mặt khác, người hay x́ hơi nhiều có thể bổ sung men vi sinh vào chế độ ăn uống v́ trong một số trường hợp, nếu nguyên nhân là do mất cân bằng vi khuẩn đường ruột hoặc các t́nh trạng sức khỏe tiêu hóa, men vi sinh có khả năng giúp khắc phục.
“Khi thức ăn di chuyển quá chậm qua ruột, nó có thể lên men lâu hơn, tạo ra nhiều khí hơn. Bằng cách thúc đẩy nhu động ruột, men vi sinh làm giảm thời gian thức ăn ở trong ruột già, từ đó giảm sự h́nh thành khí”, dược sĩ Grayson nói.
“Bên cạnh việc thay đổi chế độ ăn uống, mọi người cần chủ động giảm thiểu căng thẳng, ăn chậm nhai kỹ và có tư thế ngồi thoải mái để tạo điều kiện cho hệ tiêu hóa làm việc hiệu quả, ngăn ngừa t́nh trạng đầy hơi và chướng bụng quá mức”, dược sĩ Grayson giải thích và cho biết thêm: “Kiểm soát mức độ căng thẳng có thể hỗ trợ chức năng tiêu hóa rất tốt, điều này rất cần thiết cho việc sản xuất các enzyme giúp phân hủy thức ăn”.
Như vậy, nếu muốn ngăn ngừa t́nh trạng x́ hơi không mong muốn, điều quan trọng là phải duy tŕ chế độ ăn uống lành mạnh. Tuy nhiên cần tránh thực hiện những thay đổi đột ngột v́ chúng có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.
VietBF@sưu tập