Chiến thắng của ông Trump có thể sẽ chứng kiến sự đảo ngược đáng kể về sự hỗ trợ quân sự, t́nh báo và chính trị của Mỹ cho Ukraine trong khi chiến thắng của bà Harris được cho là sẽ tăng cường sự hỗ trợ này.
Tính toán của Tổng thống Zelensky
Các cuộc tiến công và ném bom dữ dội của Moscow gần đây vào Ukraine đă khiến Kiev kêu gọi các đồng minh phương Tây dỡ bỏ lệnh cấm sử dụng các tên lửa tầm xa để tấn công các mục tiêu quân sự trên lănh thổ Nga. Tuy nhiên, bất chấp sự khẩn cấp của t́nh h́nh, với việc các lực lượng của Nga đang tiếp cận thành phố Pokrovsk có tầm quan trọng chiến lược ở phía Đông Ukraine, có thể sẽ không có ǵ thay đổi ngay cả khi cuộc bầu cử tổng thống Mỹ đă cận kề.
Giới quan sát đă tính tới khả năng cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào tháng 11 tới và ngay lập tức rút lại sự hỗ trợ của Mỹ cho Ukraine, buộc Kiev phải t́m cách chấm dứt xung đột theo các điều khoản của Moscow. Kịch bản này hiện chiếm ưu thế trong các tính toán quân sự và chính trị trong cuộc xung đột.
Quyết định của ông Zelensky vào đầu tháng 8 khi tiến hành cuộc đột kích vào Nga cũng được đưa ra trong sự tính toán về khả năng giành chiến thắng của ông Trump trong cuộc bầu cử sắp tới. Tính toán này của ông Zelensky xuất phát từ một số yếu tố:
Đầu tiên, việc chiếm được lănh thổ Nga sẽ cho Kiev tầm ảnh hưởng nhất định nếu Ukraine buộc phải mặc cả với Nga. Tuy nhiên, cuộc tấn công này cũng được thực hiện để cho thấy quân đội Ukraine không những không bị đánh bại mà c̣n không thiếu khả năng để tiếp tục tấn công.
Chiến dịch đột kích vào Kursk cũng được cho là một mũi tên trúng 2 đích khi vừa thúc đẩy tinh thần chiến đấu của binh lính Ukraine, vừa củng cố sự ủng hộ của các đồng minh phương Tây giữa bối cảnh có một số quan điểm ở Mỹ bắt đầu nghi ngờ khả năng Kiev có thể chiếm ưu thế.
Ngoài ra, cuộc tấn công bất ngờ vào lănh thổ Nga cũng được tiến hành để kiểm tra giả định rằng Nga sẽ không sử dụng nó như một động cơ để leo thang xung đột. Giới quan sát phương Tây nhận định, nếu Nga tin rằng việc ông Trump trở thành tổng thống sẽ trao cho họ chiến thắng rơ ràng ở Ukraine th́ tại sao họ lại phải mạo hiểm để xảy ra một cuộc xung đột lớn hơn chỉ v́ lợi ích của một vài tháng.
Ảnh hưởng của cuộc bầu cử Mỹ
Trong khi đó, ưu tiên hàng đầu của Mỹ và các đồng minh trong việc hỗ trợ Ukraine luôn bị chi phối bởi mong muốn tránh để cuộc xung đột giữa Nga và Ukraine leo thang thành một cuộc chiến tranh lớn hơn giữa Nga với NATO.
Trong hơn 2 năm xung đột ở Ukraine, phương Tây tăng quy mô và phạm vi thiết bị quân sự hỗ trợ Kiev. Mỹ và đồng minh đă cung cấp cho Ukraine từ tên lửa pḥng không vác vai đến xe tăng chiến đấu chủ lực và cuối cùng là tiêm kích F-16.
Sự ủng hộ và chấp thuận âm thầm đối với cuộc tấn công vào Kursk từ các đồng minh phương Tây của Ukraine có lẽ là sự lặp lại mới nhất của cách tiếp cận này. Tuy nhiên, việc cho phép Ukraine tấn công vào các mục tiêu nằm sâu trong nước Nga bằng tên lửa phương Tây rơ ràng vẫn được Washington coi là rủi ro đi quá xa.
Cuộc bầu cử tổng thống có ư nghĩa then chốt đến mức mọi cân nhắc đều bị ảnh hưởng bởi sức hút của nó. Chiến thắng của ông Trump có thể sẽ chứng kiến sự đảo ngược đáng kể về sự hỗ trợ quân sự, t́nh báo và chính trị của Mỹ cho Ukraine.
Trong khi đó, chiến thắng của bà Harris được đánh giá là nhiều khả năng sẽ mang đến sự hỗ trợ mạnh mẽ hơn cho Kiev. Vào thời gian đó, ông Biden cũng sẽ không c̣n bị hạn chế quyền lực nữa. Trong 2 tháng rưỡi cuối nhiệm kỳ, ông sẽ thoải mái hành động như một chính quyền chuyển giao mà không bị ảnh hưởng bởi những vấn đề trong nước để tập trung vào di sản của ḿnh.
Nếu nêu ra một sự thay đổi chính sách có thể xảy ra th́ đó là Mỹ sẽ thắt chặt các lệnh trừng phạt nhằm vào xuất khẩu hydrocarbon của Nga, điều mà Washington đang phải nhân nhượng do cần duy tŕ giá khí đốt ở mức thấp trước thềm bầu cử.
Nếu bà Harris đắc cử, điều này có thể buộc Điện Kremlin cũng như Trung Quốc và các nước khác đánh giá lại về người họ sẽ trao đổi cùng. Cố vấn an ninh quốc gia của Phó Tổng thống Harris - ông Philip H. Gordon tin rằng nếu bà Harris trở thành Tổng thống, sẽ có những điều thực tế mà Mỹ có thể và sẽ làm để giảm thiểu xung đột.
Mới đây, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cho biết cuộc đột kích vào khu vực Kursk của Nga là phần đầu tiên trong kế hoạch chiến thắng của Kiev mà ông có ư định tŕnh lên Tổng thống Joe Biden vào tháng 9. Ông Zelensky cho biết kế hoạch chiến thắng sẽ được gửi tới cả Phó Tổng thống Kamala Harris và cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump.
VietBF@ sưu tập
|