Mỏ Lan Tây do Rosneft Việt Nam vận hành ở Biển Đông
Nhà nghiên cứu Biển Đông ông Bill Hayton hiện làm việc tại BBC World News, từng thường trú ở Việt Nam; chiều 15/7 đă có bài viết “Repsol: Áp lực của Trung Quốc khiến Việt Nam mất một tỉ USD ở Biển Đông”.
Theo đó, th́ Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PetroVietnam) đă đồng ư trả cả tỉ USD cho Repsol Tây Ban Nha và Mubadala của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất nhằm thỏa thuận chấm dứt và bồi thường. Mạng xă hội Việt Nam gần tháng trước cũng đă có nhiều thông tin về số tiền khổng lồ này; Tuy nhiên cũng có ư kiến phản bác, cho rằng chỉ là hoạt động kinh doanh thuần túy!
Nguồn tin riêng của Thoibao.de hồi tháng 6 cũng tiết lộ rằng số tiền ban đầu mà phía Repsol yêu cầu lên đến 1,4 tỷ Đô la, sau đó đàm phán giảm c̣n 1,2 tỷ Đô la để bồi thường cho những chi phí mà Repsol đă bỏ ra nhưng dự án chưa đi đến giai đoạn khai thác.
“Năm 2019, Bộ Chính trị muốn trút trách nhiệm này cho PVN, và yêu cầu PVN thông báo cho Repsol phải dừng là v́ ” lư do kỹ thuật”. Nhưng Tổng Giám đốc PVN ngày đó là ông Nguyễn Vũ Trường Sơn đă kiên quyết không đồng ư, v́ việc này không phải lỗi của PVN, mà chính là do sự thỏa thuận ngầm của Bộ Chính trị với Trung Quốc – Hay nói thẳng là Việt Nam đă đầu hàng trước Trung Quốc. V́ vậy, Nguyễn Vũ Trường Sơn buộc phải thôi chức.
Tập đoàn Dầu khí Việt Nam hoàn toàn không có lỗi ǵ trong việc này v́ mọi việc khoan thăm ḍ tại Biển Đông là được Bộ Chính trị duyệt…Và bây giờ Bộ Chính trị yêu cầu hủy hợp đồng với Repsol th́ PVN phải chấp hành, mặc dù biết sẽ phải đền tiền rất lớn”, nguồn tin riêng của Thoibao.de cho biết.
Thoibao.de không có điều kiện kiểm chứng bởi những thông tin này luôn được Bộ Chính trị Đảng Cộng sản Việt nam ra lệnh dấu kín, mặc dù những khoản tiền khổng lồ này là thiệt hại của nhân dân và được lấy ra từ ngân sách quốc gia.
Bill Hayton viết rằng ông được cho hay rằng Việt Nam đă đồng ư trả khoảng một tỷ đô la cho hai công ty dầu khí quốc tế sau khi hủy các dự án của họ trên Biển Đông v́ áp lực từ Trung Quốc.
Một nguồn thạo tin trong ngành dầu khí nói với BBC rằng Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PetroVietnam) đă đồng ư trả tiền cho Repsol của Tây Ban Nha và Mubadala của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất cho các thỏa thuận ‘chấm dứt’ và ‘bồi thường’.
Trong một tuyên bố, một phát ngôn viên của Repsol nói ông “không muốn xác nhận hay phủ nhận về số tiền” nhưng việc đọc phân tích báo cáo tài chính của công ty cho thấy có một khoản tiền rất lớn có liên quan.
Tin này được đưa ra trong bối cảnh có đợt đối đầu mới ở Biển Đông. Rosneft, công ty năng lượng Nga, đă bị buộc phải tạm dừng kế hoạch khoan ngoài khơi, dường như cũng v́ áp lực của Trung Quốc.
Các tàu tuần duyên Trung Quốc đă hoạt động trong khu vực nơi đáng ra có hoạt động này.
Đầu tháng này, hải quân của Hoa Kỳ và Trung Quốc đồng thời tiến hành tập trận quy mô lớn trong khu vực, động thái lại cho thấy sự cạnh tranh chiến lược rộng lớn hơn giữa hai cường quốc ở trong khu vực.
Một chuyên viên dầu khí phương Tây có bề dày kinh nghiệm trong khu vực nói với BBC rằng ông “chưa bao giờ từng thấy có sự can thiệp chính trị nhiều như vậy vào ngành dầu khí ngoài khơi Biển Đông“.
Repsol đă từng là một trong các tập đoàn lớn nhất tham gia khai thác ngoài khơi Việt Nam, sở hữu 13 lô ở thềm lục địa. Với lợi ích tối thiểu ở Trung Quốc, Repsol dường như sẵn sàng chống lại áp lực chính trị từ Bắc Kinh.
Hai trong số những dự án phát triển đặc biệt táo bạo của hăng này là nằm ở ŕa xa của vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) mà Việt Nam tuyên bố và cũng nằm lọt hẳn trong đường 9 đoạn hay chữ U mà Trung Quốc vẽ trên bản đồ kể từ năm 1948.
Tuy nhiên, vào tháng Bảy năm 2017, đối tác của Repsol, PetroVietnam, đă ra lệnh hủy khoan thăm ḍ đă lên kế hoạch ở Lô 135-136/03. Sau đó, vào ngày 22/3/2018 Repsol đă được lệnh dừng khoan riêng rẽ khác khi đă bắt đầu tiến hành ở Lô 07/03 gần đó (một dự án trong khu vực được gọi là Cá Rồng Đỏ).
Các chuyên viên Repsol được thông báo rằng đây là một quyết định chính trị, theo lệnh của lănh đạo cấp cao nhất của Việt Nam, sau áp lực rất dữ dội của Trung Quốc.
Nhà giàn của Việt Nam ở Trường Sa
Trung Quốc trước đó đă điều một đội tàu gồm 40 tàu hải quân ngoài khơi Đảo Hải Nam, khoảng hai ngày đi thuyền từ địa điểm khoan và Trung Quốc dường như đă sẵn sàng để đối đầu.
Điều đó [lệnh của lănh đạo Việt Nam] nay dường như là một quyết định mà Hà Nội phải trả giá quá đắt.
Một nguồn trong ngành dầu khí của khu vực nắm bắt rất chắc về thỏa thuận nói rằng Việt Nam trả cho Repsol và Mubadala 800 triệu USD cho quyền của họ trong các lô kể trên và thêm 200 triệu USD bồi thường cho tất cả các khoản đầu tư họ đă thực hiện trong quá tŕnh thăm ḍ và phát triển.
Đây là một tỷ đô la mà PetroVietnam đáng ra sẽ chuyển vào ngân sách của chính phủ Việt Nam.
Trong báo cáo tài chính năm 2019, Repsol lưu ư rằng họ đă trích lập dự pḥng cho các khoản thua lỗ gộp lại là 786 triệu Euro cho các dự án tại Việt Nam, Algeria và Papua New Guinea.
Khoản lỗ ở Việt Nam không được tách ra chi tiết. Trong cùng một tuyên bố, Repsol cũng báo cáo tổng giá trị ghi sổ là 586 triệu Euro cho ba công ty con làm việc tại các lô bị ảnh hưởng ở Việt Nam.
Trong một tuyên bố ngày 12/6/2020 thông báo ngưng khai thác Lô 07/03 và 135-136/03, công ty nói “Giao dịch [với PetroVietnam] sẽ không có tác động đáng kể đến báo cáo tài chính của Repsol“.
Điều này dường như cho thấy rằng công ty sẽ thu lại chi phí và tổn thất của hăng. Mặc dù tuyên bố đó không nêu chi tiết tài chính nào, tổng giá trị của những chi phí và tổn thất đó có thể dễ dàng lên tới hàng trăm triệu đô la.
Nỗ lực của Trung Quốc ngăn chặn các công ty đặt tại Việt Nam phát triển tài nguyên dầu khí ở Biển Đông đang được tiếp tục.
Lô 07/03 nằm cạnh Lô 136-03 mà VN phải ngưng khai thác hồi 7/2017
Một giàn khoan nằm ở cảng Vũng Tàu của Việt Nam được hai tháng đă ngừng hoạt động. Chủ giàn khoan, Tập đoàn Noble, nói rằng hợp đồng “đă bao gồm một khoản thanh toán ngừng hoạt động“. Nhiều khả năng vụ này khiến Việt Nam tốn thêm nhiều triệu đô la.
Giàn khoan này là để khoan thăm ḍ cho công ty Rosneft của Nga ở Lô 06-01, khu vực ngay phía bắc của lô cũ của Repsol là Lô 07/03, và cũng nằm trong đường chữ U của Trung Quốc.
Giếng mới đáng ra được khoan ở gần ngay chính chỗ hiện thời- nhưng với độ khoan sâu hơn. Đây là một mỏ đă được khai thác thương mại trong 18 năm như là một phần của dự án khí đốt Nam Côn Sơn nhưng Trung Quốc hiện cảm thấy có thể ngăn chặn được sự phát triển ở đó.
Vào đầu tháng Bảy, một tàu tuần duyên Trung Quốc, Hải Dương 5402, đă xuất hiện kiểu đi lại ‘khiêu khích’ trong khu vực được đề xuất để khoan.
Dữ liệu AIS được theo dơi bởi người dùng twitter có tên ‘Tin tức Biển Đông” cho thấy con tàu di chuyển với tốc độ 15 hải lư/giờ chỉ cách mỏ khí đốt Lan Tây hiện đang khai thác 1,5 hải lư.
Cho đến nay hầu hết nhà phân tích giả định rằng Trung Quốc sẽ không muốn đối chọi với Moscow bằng cách chặn các hoạt động của Nga tại Việt Nam. Nay có vẻ như Bắc Kinh cảm thấy thoải mái làm công ty Nga sợ đến mức phải bỏ cũng như họ đă làm với Tây Âu.
Cũng có một số bí ẩn về hoạt động của Nhật Bản ngoài khơi Việt Nam. Hai công ty Nhật Bản, Idemitsu và Teikoku/Inpex, hợp tác với PetroVietnam đang hoạt động tại hai mỏ: Sao Vàng và Đại Nguyệt nằm mấp mé đường Chín đoạn tại Lô 05-01b và Lô 05-01c.
Họ đă hoàn tất khoan phát triển và công việc chuẩn bị nhưng chưa cài đặt thiết bị bơm hút chính. Idemitsu nói rằng họ mong đợi ‘bắt đầu sản xuất khí và dầu nhẹ trong quư Ba năm 2020’ nhưng họ đang giữ im lặng về những tiến độ họ đang thực hiện.
Có thêm khúc mắc nữa là Teikoku hiện đang phải đối mặt với một vụ kiện từ một công ty niêm yết ở London, Jadestone. Jadestone nói rằng họ đă đồng ư mua cổ phần Teikoku ở lô này bốn năm trước nhưng Teikoku, một công ty con của tập đoàn năng lượng khổng lồ Nhật Bản Inpex đă hủy bỏ thỏa thuận.
Một số người suy đoán rằng tập đoàn, theo lệnh của Chính phủ Nhật Bản, muốn giữ lô như một sự sắp xếp chỉ có toàn Nhật để đối phó bất kể sự đe dọa từ Trung Quốc vốn có thể ngăn chặn sự phát triển tại các mỏ này trong tương lai.
Những sự cố như thế này là một lư do chính tại sao chính phủ Hoa Kỳ đưa ra một tuyên bố về Biển Đông trong tuần này. Trong tuyên bố đó, Ngoại trưởng Mike Pompeo đă mô tả “chiến dịch bắt nạt” của Trung Quốc nhằm kiểm soát hầu hết các nguồn tài nguyên ngoài khơi trên Biển Đông là hành vi “hoàn toàn bất hợp pháp“.
Tuyên bố cho thấy Hoa Kỳ sẵn ḷng giúp đỡ các nước như Việt Nam bảo vệ ngành dầu khí ngoài khơi của họ chống lại sự can thiệp của Trung Quốc. Đại sứ quán Trung Quốc tại Washington mô tả lời cáo buộc là “hoàn toàn vô lối“. Tuy nhiên, dường như cuộc chiến về tài nguyên của Biển Đông sắp trở nên nóng hơn.
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
