Các lực lượng phương Tây không úp mở ư đồ bao vây về mặt chính trị và kinh tế đối với Nga, đặc biệt sau khi nổ ra xung đột Ukraine. Truyền thông phương Tây cũng nói rằng Nga đang bị cô lập nặng nề. Nhưng Thượng đỉnh BRICS 2024 đă cho thấy “mũi dao” ngoại giao đa phương của Tổng thống Putin lợi hại như thế nào.
Hội nghị thượng đỉnh BRICS lần thứ 16 được Nga xem như một công cụ đa phương quan trọng để nước này phá thế bao vây của phương Tây và xây dựng một trật tự thế giới đa cực mà nước này theo đuổi bấy lâu nay.
BRICS khai mạc ở Kazan (Nga) vào ngày 22/10/2024, với sự xuất hiện của nhiều nhà lănh đạo toàn cầu. Tổng thống Nga Putin đă có những cuộc họp cấp cao với một số nhà lănh đạo như vậy.
Tổng thống Putin tại sự kiện BRICS 2024 tổ chức ở Nga. Ảnh: Sputnik.
Gặp gỡ “bạn thân” Trung Quốc, hướng tới trật tự thế giới mới
Vào đúng ngày 22/10, Tổng thống Nga Putin đă hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh bên lề sự kiện BRICS.
Hợp tác giữa Moscow và Bắc Kinh đang ở tầm cao mới. Trong các cuộc hội đàm song phương, nguyên thủ hai nước đều nhất quán gọi nhau là “bạn thân”.
Tổng thống Putin nhấn mạnh hợp tác đa diện giữa Nga và Trung Quốc dựa trên nền tảng b́nh đẳng, mang lại lợi ích cho cả hai bên, thoát ly chủ nghĩa cơ hội, và đóng vai tṛ “kiểu mẫu” cho thế giới ngày nay.
Nga và Trung Quốc đang thực hiện thành công nhiều dự án về năng lượng, công nghiệp, công nghệ cao, vận tải và nông nghiệp. Đáng chú ư, dù gặp trở ngại “từ bên ngoài”, kim ngạch thương mại giữa hai nước tăng 4,5% từ tháng 1-8/2024, duy tŕ xu hướng đi lên.
Tổng thống Putin nhấn mạnh tiếp rằng hợp tác Moscow - Bắc Kinh trong các vấn đề quốc tế đóng vai tṛ nhân tố ổn định t́nh h́nh thế giới. Ông khẳng định: “Chúng tôi có ư định tiếp tục tăng cường phối hợp trên nhiều nền tảng đa phương nhằm bảo đảm an ninh toàn cầu và một trật tự thế giới chính nghĩa”.
Ông Putin nhấn mạnh rằng quan hệ Nga - Trung không phụ thuộc vào môi trường bên ngoài và đă đạt tới “cấp độ hợp tác chiến lược và đối tác toàn diện”.
Về phần ḿnh, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận B́nh ca ngợi quan hệ song phương giữa Trung Quốc và Nga. Ông Tập nói rằng mối quan hệ này trong thập kỷ qua đă đi một chặng đường dài và vươn tới cấp độ chưa từng có tiền lệ. Ông cũng khẳng định hai nước đă đóng góp lớn vào “bảo vệ công lư quốc tế”.
Sau hội đàm giữa hai nguyên thủ, phát ngôn viên điện Kremlin Dmitry Peskov đă mô tả cuộc gặp là ‘rất cởi mở và mang tính xây dựng”.
Trung Quốc hiện là đối tác thương mại lớn nhất của Nga. Hợp tác kinh tế giữa hai nước đă phát triển đều đặn bất chấp các lệnh trừng phạt của phương Tây. Truyền thông Nga dẫn dữ liệu của hải quan Trung Quốc cho biết, thương mại song phương lên tới 82 tỷ trong 9 tháng đầu năm 2024, tăng gấp 2,5 lần kể từ năm 2020.
Hồi tháng 8 vừa qua, Thủ tướng Nga Mikhail Mishustin cho biết, trên 95% giao dịch song phương Nga - Trung là được thực hiện bằng đồng rúp của Nga hoặc đồng nhân dân tệ của Trung Quốc.
Đối thoại với Ấn Độ mà phương Tây coi là nền dân chủ lớn nhất thế giới
Ngoài nguyên thủ Trung Quốc, Tổng thống Putin cũng đă gặp gỡ với Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi. Nhà lănh đạo Nga nhấn mạnh rằng quan hệ Nga - Ấn đại diện cho mối “quan hệ đối tác chiến lược được ưu tiên đặc biệt” vẫn đang phát triển.
Thảo luận giữa các ông Putin và Modi tập trung vào hợp tác lập pháp, gia tăng thương mại và các dự án lớn, bao gồm quyết định của Ấn Độ sẽ mở một lănh sự quán ở Kazan.
Thủ tướng Modi nhắc lai tầm quan trọng của giải quyết xung đột Nga - Ukraine thông qua biện pháp ḥa b́nh.
Đoàn kết với Nam Phi - một cường quốc châu Phi
Quan hệ giữa Nga và Nam Phi vẫn mạnh mẽ. Trong cuộc gặp với Tổng thống Putin, Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa lưu ư rằng thương mại song phương bắt đầu tăng trưởng trở lại, lên 3% từ tháng 1 đến tháng 8/2024.
Ông Putin thừa nhận nhu cầu hợp tác hơn nữa nhằm tăng cường và đa dạng hóa thương mại và đầu tư song phương, đặc biệt là về năng lượng, công nghiệp, nông nghiệp, khoa học và đổi mới sáng tạo.
Nguyên thủ Nga và Nam Phi bày tỏ sẵn sàng phối hợp nỗ lực trên trường quốc tế nhằm thiết lập một trật tự thế giới đa cực công bằng.
Bên cạnh đó, Tổng thống Nam Phi Ramaphosa bày tỏ biết ơn Nga đă ủng hộ cuộc đấu tranh của Nam Phi chống lại chế độ phân biệt chủng tộc Apartheid.
Tiến bộ trong Ngân hàng Phát triển Mới (NDB)
Nhà lănh đạo Nga đă gặp gỡ bà Dilma Rousseff - người đứng đầu Ngân hàng Phát triển Mới (NDB) của khối BRICS. Ông Putin cho biết, NDB đă cấp tài chính cho khoảng 100 dự án với tổng giá trị lên tới 33 tỷ USD kể từ khi cơ quan này ra đời.
Tổng thống Putin nhận xét, giao dịch gia tăng bằng đồng nội tệ sẽ giúp hạ thấp chi phí trả nợ, tăng cường sự độc lập tài chính của các nước BRICS và giảm các rủi ro địa chính trị.
Về phần ḿnh, Chủ tịch NDB Rousseff nhấn mạnh nhu cầu cấp bách của Nam Toàn cầu về cấp vốn và tầm quan trọng của việc cung cấp trợ giúp bằng tiền tệ quốc gia - một nguyên tắc mà NDB tuân thủ.
Thượng đỉnh BRICS (diễn ra từ 22-24/10) dự kiến sẽ có thêm nhiều cuộc bàn bạc, trao đổi song phương, trong đó có vô số cuộc họp cấp cao bổ sung, phản ánh cam kết của các thành viên khối này về hợp tác quốc tế.
Ngay trước khi Thượng đỉnh BRICS 16 chính thức khai mạc, Tổng thống Putin đă hoan nghênh Tổng thống UAE Mohammed bin Zayed Al Nahyan tại điện Kremlin.
VietBF@ sưu tập