Những công ty Mỹ nào vì lợi nhuận đã bán rẻ lợi ích an ninh quốc gia?

[trungthuc]

Kỹ thuật siêu thanh (hypersonics) của TQ đang có những tiến bộ vượt bậc và ngày càng trở thành mối đe dọa cho nền an ninh của nước Mỹ. Trong khi đó, chẳng khác gì chuyện "cõng rắn cắn gà nhà", một số công ty Mỹ lại cung cấp kỹ thuật này cho Trung Quốc, một cách gián tiếp!

Những nhóm công ty nghiên cứu quân sự đứng đầu trong các chương trình siêu thanh và hỏa tiển của TQ, mà đa số trong đó nằm trong "danh sách đen" xuất khẩu của Hoa kỳ đang tìm mọi cách để mua hàng loạt kỹ thuật chuyên biệt của Mỹ, trong đó có các thiết bị được chế tạo từ những công ty vốn nhận hàng triệu USD tài trợ và hợp đồng từ Ngũ Giác Đài, theo sự điều tra của The Washington Post. Cuộc điều tra quy mô này dựa vào việc khảo sát hơn 300 thương vụ mua bán kể từ năm 2019 cho đến nay, có liên quan các kỹ thuật cao có nguồn gốc từ Mỹ lđã ọt vào tay hàng chục công ty/tổ chức nghiên cứu và chế tạo loại vũ khí siêu thanh và hỏa tiễn của TQ.
________________

Iain Boyd, giám đốc Trung tâm Sáng kiến ​​An ninh Quốc gia thuộc Đại học Colorado, cho rằng, "điều này thật sự gây khó chịu vì vấn đề căn bản ở đây, kỹ thuật siêu thanh có thể được sử dụng cho sức mạnh quân sự vốn được tài trợ bởi tiền thuế của người dân Mỹ, thông qua chính phủ, cuối cùng lại lọt vào tay TQ".
________________

Kỹ thuật (vũ khí) siêu thanh được đề cập ở đây là những kỹ thuật nổi bật có thể đẩy hỏa tiển với tốc độ gấp năm lần vận tốc âm thanh và có khả năng tránh các hệ thống phòng thủ hiện tại. Cả TQ và Hoa Kỳ đều đang dốc sức vào cuộc chạy đua này. Tuy nhiên, cũng còn lâu TQ mới có thể đạt mức độ bằng với Mỹ nếu họ không xài hàng Mỹ. Việc có thể mua được những sản phẩm của Mỹ đã và đang giúp TQ tiết kiệm được rất nhiều tiền lẫn thời gian.

Hỏa tiễn siêu thanh DF-17 của TQ (Minh họa)

Những kỹ thuật tối tân nào đã lọt vào tay TQ?

Kỹ thuật cao mà TQ đã tìm cách mua được gồm có nhiều dạng, từ các phần mềm kỹ thuật có sự hỗ trợ máy tính (computer-aided engineering softwares), chẳng hạn như phần mềm đàn hồi (aeroelasticity softwares) có thể được sử dụng để mô phỏng và phân tích các điều kiện vật lý khắc nghiệt mà những phương tiện bay phải trải qua. Điều này cho phép giới khoa học thử nghiệm các thiết kế mà không cần dựa vào những cuộc "thử nghiệm đường hầm" (tunnel tests) và thử nghiệm bắn thử thực tế rất tốn kém. Ngoài ra, các vụ mua bán này còn có kèm theo các thiết bị phần cứng như "giao thoa kế" (interferometer) giúp thu thập các thông số có độ chính xác cao trong các cuộc thử nghiệm trong "đường hầm gió" (wind tunnel test).

Xét theo luật lệ hiện hành, Hoa Kỳ cấm tuyệt đối việc xuất cảng bất cứ loại sản phẩm kỹ thuật cao nào cho TQ, nếu chính phủ Mỹ biết chắc các sản phẩm đó được sử dụng để chế tạo ra các vũ khí như hỏa tiễn hoặc nếu sản phẩm đó lọt vào tay của tổ chức nào nằm trong danh sách cấm của Mỹ. Trong thực tế, một số kỹ thuật cao, chẳng hạn ứng dụng thuộc hàng không vũ trụ dân sự, vẫn có thể đến TQ và rơi vào tay quân đội nước này, thông qua các công ty mua bán trung gian.

Danh sách một số công ty Mỹ có dính líu

Sử dụng cơ sở dữ liệu mua sắm của chính phủ TQ cùng với những tài liệu hợp đồng khác, The Washington Post đã xác định được có gần 50 công ty Hoa Kỳ có sản phẩm được bán qua trung gian kể từ năm 2019 cho các tập đoàn quân sự TQ, chẳng hạn như phần mềm "mô phỏng khí động học" của 2 công ty Zona Technology có trụ sở tại Arizona và Metacomp Technologies có trụ sở tại California, được bán thông qua các bên trung gian cho Học viện Hàng không Vũ trụ Trung Quốc (CAAA), nơi đóng vai trò quan trọng trong vụ thử hỏa tiển siêu thanh mà quân đội TQ đã thực hiện vào năm 2021.

Dù CAAA không nằm trong danh sách các công ty TQ (Entity List) bị cấm giao dịch theo luật pháp Mỹ, nhưng chính phủ Washington luôn nhắc nhở rằng, họ cấm việc xuất cảng các phần mềm Mỹ nếu chúng được sử dụng trong mục đcí quân sự. Nhiều chuyên gia Mỹ đang yêu cầu đưa phải CAAA vào danh sách cấm này ("Entity List"). Trong ít nhất 7 năm vừa qua, CAAA là nơi đóng góp cốt lõi cho chương trình chế tạo hỏa tiễn tiên tiến và siêu thanh của TQ, theo Nathan Picarsic thuộc Foundation for Defense of Democracies.

Trong khi đó, giám đốc điều hành Zona Technology có trụ sở tại Arizona, ông P.C. Chen, nói rằng, "đương sự chẳng biết mô tê gì về việc tại sao phần mềm mô phỏng độ đàn hồi của công ty mình lại chạy thẳng đến CAAA". P.C. Chen cho biết, trước đây công ty Zona đã bán phần mềm cho Hifar Technologies, nơi chuyên cung cấp kỹ thuật quân sự có trụ sở tại Bắc Kinh, rồi Hifar đã bán lại cho CAAA. Không cần phải giấu giếm việc bán phần mềm và dịch vụ tư vấn cho các tập đoàn hỏa tiển TQ, Hifar trên trang web của họ, có liệt kê ra hơn 50 tập đoàn quân sự và công ty cung cấp là "đối tác hợp tác", trong đó có CAAA, Viện Nghiên cứu Hỏa tiễn TQ, Học viện Kỹ thuật Phóng Hỏa tiễn TQ và các đơn vị hỏa tiển của quân đội TQ…

Về phần công ty Metacomp Technologies có trụ sở tại California, David Habib, cố vấn pháp lý của họ nói rằng, công ty "không hề biết những công ty trung gian có mua sản phẩm của Metacomp hay không hoặc mua bằng cách nào, rồi chuyển bằng cách nào để đến tay những người khác". Theo The Washington Post, cả 2 công ty Zona và Metacomp này đều có ký hợp đồng cung cấp dịch vụ nghiên cứu và sản xuất với Không quân Hoa Kỳ và đều nhận sự tài trợ từ chương trình Nghiên cứu Đổi mới Doanh nghiệp Nhỏ (Small Business Innovation Research – SBIR) của Ngũ Giác Đài nhằm hỗ trợ tài chính để giúp sản xuất các kỹ thuật mới mẽ mà Bộ Quốc phòng Hoa Kỳ hi vọng sẽ hỗ trợ khả năng về quốc phòng của chính nước Mỹ.

Hầu hết kỹ thuật do SBIR tài trợ là "ứng dụng kép" hoặc ứng dụng riêng biệt (cho dân sự hoặc cho quân sự). Hầu hết các hợp đồng với SBIR có thời hạn ba tháng hoặc dài đến hai năm, bao gồm giai đoạn nghiên cứu và sản xuất và thường hết hạn trước khi kỹ thuật mới có mặt ở thị trường, theo giới chức thuộc Không lực Hoa Kỳ, đơn vị điều hành chương trình SBIR lớn nhất của chính phủ Hoa Kỳ. Zona và Metacomp đã nhận được lần lượt 31.6 triệu USD và 13.9 triệu USD từ SBIR.

Một cuộc triển lãm quân sự tại Chu Hải, TQ (Ảnh: K. Y. Cheng/South China Morning Post via Getty Images)

Đường đi của kỹ thuật Mỹ đến TQ

Cuộc điều tra của The Washington Post cho thấy có ít nhất 50 tổ chức mua ở TQ có tên trong Entity List của Bộ Thương mại Hoa Kỳ. Một số cuộc giao dịch được thực hiện thông qua các công ty trung gian của TQ như Hifar; một số khác liên quan các công ty nổi tiếng nhất của Mỹ trong lĩnh vực kỹ thuật thiết kế hàng không thương mại. Cụ thể, năm 2020, phần mềm do công ty Ansys Inc. ở Pennsylvania sản xuất đã bán cho Học viện Công nghệ Bắc Kinh (BIT) thông qua công ty Pera Global. BIT là một trong những đại học quốc phòng hàng đầu TQ và đã được đưa vào Entity List ngay trước khi vụ mua bán này diễn ra. Vào tháng Mười Hai, nghiên cứu của họ về kỹ thuật siêu thanh đã được Bộ Khoa học và Công nghệ TQ chỉ định là "dự án nghiên cứu và phát triển quan trọng".

Công ty con của Pera Global, Beijing Iwintall Technology Co. Ltd, đã giành được hợp đồng bán kỹ thuật của hãng Ansys cho BIT. Trên trang web của họ, Iwintall công khai nói rằng, kỹ thuật mà họ bán sẽ giúp các chuyên gia nghiên cứu TQ, trong đó có những nơi liên quan kỹ thuật vũ khí siêu thanh, nhằm có thể chế tạo nhanh hơn các phiên bản nội địa. Ngoài ra, hãng Ansys Inc. ở Pennsylvania cũng liên quan 7 vụ mua bán khác kể từ năm 2020, với các tập đoàn TQ nằm trong Entity List, trong đó có Đại học Công nghệ Quốc phòng Quốc gia, và Viện Nghiên cứu Hỏa tiển Phòng không TQ ở Lạc Dương, nơi phát triển các hỏa tiển tầm xa chính xác cao.

Một "tay to" nữa có liên quan đến việc bán kỹ thuật siêu thanh cho TQ là Siemens Digital Industries Software, chi nhánh ở Mỹ của tập đoàn Siemens (Đức). Một số phần mềm của Siemens đã được Học viện Công nghệ Bắc Kinh mua vào tháng12/2020, thông qua một đại lý của TQ vốn là đối tác của Siemens có tến Transemic Information Technology Ltd. Transemic, tương tự như Hifar, cũng công khai giới thiệu mối liên hệ của họ với quân đội TQ. Trên trang web của họ, Transemic cho biết họ là "đối tác công nghiệp quân sự hàng đầu" tại nước này. Tháng 8/2017, Transemic đã đăng ảnh "Hội thảo Số hóa Công nghiệp Quân sự" mà họ tổ chức cho các khách hàng kỹ nghệ quân sự TQ. Sự kiện được thực hiện ở Thành Đô có cả bài phát biểu của một giám đốc kinh doanh Siemens tại TQ. Cần nói thêm một chi tiết khá quan trọng: Tháng 7/2022, Siemens Digital Industries Software đã loan báo việc (sẽ) mua lại công ty Zona.

Cuộc điều tra của The Washington Post cũng tìm thấy bằng chứng cho thấy phần cứng quang học cao cấp lọt vào tay các tập đoàn hỏa tiển và quân đội TQ, trong đó có sản phẩm của 4D Technology Corp ở Arizona, nơi nhận được hơn 2.5 triệu USD tiền tài trợ từ chương trình SBIR từ năm 2010 đến năm 2017. 4D Technology Corp đã bán kỹ thuật "giao thoa kế" (interferometer) cho Viện Nghiên cứu Hỏa tiển Hàng không TQ vào Tháng Giêng, thông qua công ty phân phối TQ Opturn Company Ltd…

Tất cả cho thấy có không ít kẽ hở trong luật lệ ở Mỹ để cho TQ có thể lợi dụng một cách dễ dàng. Và tất cả cũng cho thấy, với giới kinh doanh Mỹ, có không ít công ty đã đặt vấn đề an ninh quốc gia xuống thấp hơn mục tiêu lợi nhuận của họ.

Nói chuyện này làm gì cũng vô ích vì cốt lỏi của tư bản là kiếm lợi nhuận bằng bất cứ giá nào và thủ đoạn nào, miển là vô đầy túi tiền. Nếu lở vi phạm thì thương lượng để nộp phạt, bồi thường như chúng ta thường nghe thấy như Goolgle bị phạt vài chục, vài trăm triệu USD ở châu Âu, Nga, hay Apple dồng ý nộp phạt cả tỷ USD do vi phạm luật lệ,..và còn nhiều nữa. Và chưa nghe nói có một ai phải vô gở lịch vì đã phạm pháp lớn nhỏ kiểu này!!