Trên đời kết giao với nhiều người là tốt, tuy nhiên không phải ai cũng xứng đáng để chúng ta kết mối thân t́nh.
Ba kiểu hàng xóm nên tránh kết giao
Thứ nhất, kiểu người “đâm bị thóc, chọc bị gạo”
“Tôi kể cho chị nghe chuyện này, chị đừng có kể với ai đấy nhé!”. “Ôi dào, chị c̣n không tin tôi à? Cứ kể đi, tôi sẽ giữ bí mật, không kể cho ai biết đâu”.
Chắc hẳn nhiều người đă từng nghe hoặc trải qua cuộc đối thoại như trên, đặc biệt là những người cô, người d́ trong xóm, những người vẫn cùng nhau kể lể đủ mọi thứ trên đời, bàn luận về khuyết điểm của người khác, những câu chuyện của hết nhà này đến nhà khác. Thực tế, việc kể lể, buôn dưa những chuyện nhỏ nhặt hàng ngày là hết sức b́nh thường, không có ǵ đáng trách. Người xưa có câu nói rất hay rằng: “Có ai là người không nghị luận sau lưng kẻ khác, có ai là người không bị bàn tán sau lưng?”
Tuy nhiên, có một số kiểu hàng xóm, trước mặt th́ nói những lời hay ư đẹp, tâng bốc lên tận mây xanh nhưng ngoảnh mặt đi một cái th́ lại buôn chuyện và nói xấu người khác, nói trắng thành đen, phải trái lẫn lộn, nói xấu người khác đủ điều. Những người như thế không chỉ thông thường là kể lể chuyện nhà người khác mà c̣n “khua môi múa mép”, là một hiểu hiện của việc thiếu hụt đạo đức.
Trong cuộc sống, kiểu người này vô cùng đáng sợ. Do đó, nếu gặp được kiểu hàng xóm như thế tốt nhất chúng ta nên tránh xa, có thể kính trọng nhưng tuyệt đối đừng gần gũi, giữ khoảng cách với họ càng sớm càng tốt, hạn chế tiếp xúc sẽ tốt hơn cho ḿnh.
Thứ hai, kiểu người chỉ muốn được mà không muốn mất
Cổ nhân có câu “Bà con xa không bằng láng giềng gần”. Trong cuộc sống ai cũng có lúc này lúc nọ, lúc thăng lúc trầm, lúc có thể giúp đỡ người khác nhưng cũng có lúc cần được tương trợ. Hàng xóm láng giềng sống gần gũi với nhau, thường xuyên gặp mặt, đúng kiểu ‘ngẩng đầu không thấy, cúi đầu là thấy’. Chính v́ thế khi khó khăn, nếu có thể th́ hăy giúp đỡ và hỗ trợ họ một tay.
Thế nhưng, cũng có một vài người hàng xóm ḷng dạ ích kỷ. Họ không cần biết bạn có thời gian hay năng lực hay không, chỉ cần có việc là họ đều nhờ vả bạn giúp đỡ. Bạn đồng ư th́ không sao, nhưng nếu từ chối hoặc không giúp được họ, có thể họ sẽ trách cứ, “giận cá chém thớt”. Thậm chí, dù bạn có tận tâm tận lực giúp đỡ cũng rất khó nhận được câu cảm ơn hay sự cảm kích từ họ. Họ c̣n coi sự giúp đỡ của bạn là điều hiển nhiên.
Đến khi bạn gặp khó khăn muốn nhờ người ta giúp đỡ, họ sẽ viện ra đủ loại lư do để từ chối, thậm chí c̣n trốn tránh bạn thật nhanh. Với những người hàng xóm như thế, chúng ta nên giữ khoảng cách, rèn luyện lư trí tỉnh táo để bảo vệ bản thân, đừng v́ một phút cả nể mà rước bực vào người.
Thứ ba, người có tâm địa hẹp ḥi
Những người hàng xóm có tâm địa hẹp ḥi sẽ thường xuyên để ư và cố chấp những chuyện nhỏ nhặt, dù bao nhiêu thời gian trôi qua, họ vẫn nhắc đi nhắc lại, nhớ măi không quên. Đối với những người hàng xóm như thế, chúng ta nên “kính nhi viễn chi” tức là kính trọng nhưng không gần gũi, hoặc nên tránh xa họ ra. Nguyên nhân bởi, những người như thế chuyên soi mói lỗi lầm của người khác, t́m cớ bắt bẻ, cứ túm chặt cái sai của mọi người mà không chịu buông.
Đă là hàng xóm với nhau, không thể tránh khỏi những lúc xích mích và hiểu lầm nhỏ nhặt. Hầu hết mọi người sau một thời gian sẽ quên đi, hai bên cũng sẽ giảng ḥa và b́nh thường như cũ. Thế nhưng kiểu ḷng dạ hẹp ḥi sẽ khiến t́nh cảm làng xóm ngày càng rạn nứt, cuối cùng chẳng thèm nh́n mặt nhau, trở thành người xa lạ, thậm chí là kẻ thủ.
Ba kiểu họ hàng nên tránh
Thứ nhất, người có vay nhưng không có trả
Người xưa có câu “Một giọt máu đào hơn ao nước lă”, những người thân thiết gắn bó với nhau bằng huyết thống chính là gia đ́nh, họ hàng. Người trong gia đ́nh, họ hàng giúp đỡ nhau là chuyện b́nh thường, thế nhưng sự giúp đỡ này chỉ giới hạn trong trường hợp khẩn cấp, không thể giúp đỡ măi cả đời.
Đặc biệt với việc vay mượn tiền càng phải thận trọng. Có một số kiểu người thân khi thấy bạn ăn nên làm ra sẽ lần lượt t́m đến nhà để hỏi thăm, làm thân. Lúc đầu, v́ muốn mượn tiền bạc của bạn hoặc cần bạn giúp đỡ, họ sẽ tỏ ra biết điều, mặt mày niềm nở, nói ǵ cũng nghe. Tuy nhiên, một khi tiền đă về tay, họ sẽ nhanh chóng trở mặt không chịu nhận người thân, chuyện trả nợ cũng cho vào dĩ văng.
Trong trường hợp bạn t́m và yêu cầu họ trả tiền, họ sẽ tráo trở nói bạn là “Đồ sói mắt trắng, đồ con cháu bất hiếu”. Những lời nói của họ đều chứa đầy oán khí, trách móc rồi chửi bới bạn đủ điều. Nếu như có kiểu người thân như thế, tốt nhất nên hạn chế giao du, qua lại th́ hơn.
Thứ hai, người ham ăn nhưng biếng làm
Người xưa có câu “Cận chu giả xích, cận mặc giả hắc”, câu này gần nghĩa với câu nói “Gần mực th́ đen, gần đèn th́ rạng”, ngụ ư nhấn mạnh sự ảnh hưởng của hoàn cảnh đối với con người. Nếu như một người ngày ngày lười biếng, chỉ biết phàn nàn về người khác, không chịu tiến bộ, làm việc th́ tốt nhất nên tránh xa. Nguồn năng lượng tiêu cực này có thể lây lan và ảnh hưởng đến những người xung quanh.
Thực tế, người thiếu năng lực không đáng sợ, người thiếu động lực mới đáng sợ. Một người dù có tốt nghiệp tiểu học nhưng sống có lư tưởng, làm việc chăm chỉ th́ vẫn có được cuộc sống giàu sang, hạnh phúc. Ngược lại, một người sức dài vai rộng nhưng cả ngày chỉ biết ăn chơi hưởng thụ, những người như vậy chắc chắn sẽ bị xă hội đào thải, trở thành người vô dụng.
Thứ ba, kiểu người thích nịnh bợ
Có một câu chuyện rằng: “Tiểu Ngô là một cô gái trẻ làm việc chăm chỉ tại thành phố lớn. Mỗi năm, cô chỉ về quê vài ngày vào dịp Tết. Để làm tṛn chữ hiếu, Tiểu Ngô thường xuyên tặng phong bao ĺ x́ cho những người lớn tuổi ở trong làng. Mỗi lần như thế, mọi người sẽ khen cô là lễ phép, biết kính trên nhường dưới. Nghe những lời này, Tiểu Ngô vô cùng vui vẻ nên rất chăm chỉ qua lại với họ hàng làng xóm.
Cho đến một năm nọ, v́ phải mua nhà trên thành phố nên kinh tế không dư dả như trước. Khi về quê, Tiểu Ngô chỉ mua quà cho những người lớn tuổi trong làng. Thế là, họ lập tức phớt lờ cô, thậm chí c̣n chẳng thèm chúc mừng năm mới, cũng không đến nhà cô nữa. Tiểu Ngô như bừng tỉnh, cảm thấy vô cùng đau ḷng đến đă đưa cha mẹ chuyển hẳn ra thành phố, ít khi trở về làng nữa”.
Người xưa có câu: “Bần cư náo thị vô nhân vấn/Phú tại thâm sơn hữu khách tầm”. Câu này tạm dịch là: “Nghèo giữa chợ đông mấy ai hỏi/Giàu ở núi sâu lắm khách t́m”. Khi bạn có tiền, họ hàng hang hốc từ xa tít mù khơi cũng sẽ t́m đến, thường xuyên bắt chuyện kể kết thân. Nhưng khi bạn không có tiền, làm ăn lao dốc, người ta sẽ chẳng thèm đoái hoài đến bạn nữa. Với những người họ hàng như vậy, nếu qua lại được th́ duy tŕ, c̣n không qua lại được th́ nên cắt đứt.
Thực tế, dù có là hàng xóm hay họ hàng đi chăng nữa, trong giao tiếp hàng ngày vẫn nên thành thật và tôn trọng lẫn nhau, nh́n vào ưu điểm của mọi người, học cách bao dung, từ đó họ hàng, làng xóm mới có thể vui vẻ, ḥa thuận. Thế nhưng, nếu gặp phải những hạng người kể trên, chúng ta nên làm theo lời dạy của Khổng Tử, đó là: “Đạo bất đồng, bất tương vi mưu”, câu nói này có nghĩa: “Không có chung chí hướng và nhận thức th́ không thể nói chuyện hay đàm đạo với nhau”. Vận dụng lư trên để hành xử, nó sẽ giúp bạn tránh được những phiền phức không đáng có trong cuộc đời.
VietBF©sưu tập