Có ít nhất bốn lư do chính đáng mà người Mỹ nghĩ rằng một cái ǵ đó chính trị điên cuồng vừa xảy ra.
Thứ nhất.Cuộc họp báo hôm thứ Năm của Tướng Merrick Garland là một thảm họa. Sau khi khiến giới báo chí và công chúng phải chờ đợi gần 40 phút, Garland đă có một bài phát biểu dài ba phút rưỡi với đầy những lời châm biếm và sau đó đi đến lối ra mà không cần hỏi han.
Màn tŕnh diễn của anh ấy đă t́m cách giải đáp những nghi vấn nghiêm trọng về hành vi của Bộ Tư pháp trong việc ra lệnh cho 30 đặc vụ FBI có vũ trang đột kích dinh thự Mar-a-Lago của cựu Tổng thống Trump. Nó đă thất bại trong nhiệm vụ của ḿnh. Garland dường như nghĩ rằng anh ta có thể vượt qua một Rubicon hợp hiến trong khi giả vờ rằng không có hậu quả nào xảy ra. Tuy nhiên, khoảng 48% công chúng Mỹ tin rằng sự thù địch chính trị với Trump là đằng sau cuộc đột kích của FBI (40% cho rằng đó là công việc của “hệ thống tư pháp công bằng”), và phần lớn thuộc cả đảng Cộng ḥa (77%) và độc lập (54 phần trăm) nghĩđộng cơ cho cuộc đột kích là chính trị. Đây là một sự mất mát đáng kinh ngạc của công chúng đối với tính toàn vẹn của cơ quan thực thi pháp luật liên bang. Nó có thể gây ra thiệt hại lâu dài đối với nhà nước pháp quyền, điều này phụ thuộc vào niềm tin của công chúng vào việc thực thi pháp luật một cách b́nh đẳng.
Garland hứa sẽ yêu cầu niêm phong lệnh khám xét của chính phủ. Ṭa án quận liên bang ở Florida đă công bố nó vào cuối ngày thứ Sáu. Trên thực tế, lệnh này cung cấp cái nh́n hạn chế về động cơ của cuộc đột kích. Nó đưa ra 3 cáo buộc h́nh sự có thể có đối với cựu tổng thống, một trong số đó là cáo buộc vi phạm Đạo luật Hồ sơ Tổng thống hiếm khi được thực thi. Hành vi phạm tội đó giống như một lỗi hành chính hoặc hiểu lầm hơn là một tội nghiêm trọng. Cáo buộc thứ hai liên quan đến việc sử dụng sai thông tin đă được phân loại và cáo buộc thứ ba là cản trở công lư.
Từ bản thân lệnh khám xét, không có ǵ khẩn cấp để biện minh cho cuộc đột kích bất ngờ (dường như đă được tiến hành trong nhiều tuần): Một số lợi ích của chính phủ, chẳng hạn như thu hồi tài liệu lưu trữ, có thể đạt được thông qua tiếp tục đàm phán với các cố vấn pháp lư của Trump. Theo quan điểm của các luật sư, chính phủ đă thực hiện một biện pháp thực thi cực đoan và phi lư ngay cả sau khi Trump đă tuân thủ đáng kể các yêu cầu trước đó về hồ sơ tổng thống bị mất tích và cũng đă thực hiện các biện pháp bảo vệ khác mà chính phủ đă yêu cầu vào tháng Sáu. Dường như cũng có rất ít sự khẩn cấp trong việc chiếm hữu các tài liệu được cho là đă được phân loại, bởi v́ lệnh khám xét đă không được thực hiện cho đến vài ngày sau khi được ban hành. Trong khi đó, Trump đă tuyên bố, "tất cả đă được giải mật."
Tiết lộ hạn chế của chính phủ - điều mà Trump đă hoan nghênh - không đủ để xua tan suy luận rằng Garland đang hành động v́ động cơ đảng phái. Nếu Garland thực sự hoan nghênh cuộc thảo luận công khai được thông báo về hành động của ḿnh, anh ta sẽ đề nghị tiết lộ bản tuyên thệ ủng hộ việc chính phủ nộp đơn xin trát, đặt cơ sở cho tuyên bố rằng có thể có lư do để nghĩ rằng cuộc đột kích sẽ phát hiện ra bằng chứng về tội phạm.
Để chắc chắn, việc tiết lộ một bản tuyên thệ như vậy sẽ rất bất thường. Nhưng đây là một trường hợp duy nhất, trong đó hành vi và động cơ của Bộ Tư pháp và FBI đang bị thẩm vấn nghiêm túc. Garland đă nói một cách cởi mở về các cuộc điều tra và truy tố tội phạm đang diễn ra, cũng như các trường hợp ngày 6 tháng Giêng. Và khi anh ta xuất cảnh vào thứ Năm, một loạt các ṛ rỉ có thể dự đoán được từ bên trong Bộ của anh ta và FBI bắt đầu chảy ra. Trong hoàn cảnh đó, Garland không thể ẩn ḿnh sau các giao thức và giữ công chúng trong bóng tối. Sau khi gây ra sự sụp đổ trong niềm tin của công chúng vào việc thực thi pháp luật liên bang, Garland nợ công chúng để sửa chữa toàn bộ thiệt hại.
Tại sao nhiều người Mỹ lại tin một cách chính đáng rằng có điều ǵ đó chính trị điên cuồng đằng sau cuộc đột kích? Có ít nhất bốn lư do.
Đầu tiên, thời điểm của cuộc đột kích. Bộ Tư pháp có một chính sách bất thành văn nhưng lâu đời nhằm tránh các hoạt động tố tụng và thực thi pháp luật công khai gần với một cuộc bầu cử, thường là trong ṿng 60 đến 90 ngày trước Ngày bầu cử. Cuộc đột kích của FBI diễn ra ngay trước khi giai đoạn 90 ngày bắt đầu. Có vẻ như Garland đang cố gắng đánh bại đồng hồ. Nhưng cuộc t́m kiếm cũng không thể không ảnh hưởng đến cuộc bầu cử vào tháng Mười Một.
Thứ hai, ṛ rỉ. Garland hầu như không rời khỏi bục khi ṛ rỉ từ bên trong bắt đầu tràn đến các phương tiện truyền thông thân thiện với chính quyền. Những điều này cho phép các cơ quan tự phục vụ cuộc tấn công mà không phải chịu trách nhiệm hoặc cho phép đặt câu hỏi về những tuyên bố đó. Garland biết Washington, DC, hoạt động như thế nào.Anh ta dường như muốn có nó theo cả hai cách: một ít thông tin chính thức nhưng một loạt các tiết lộ có chọn lọc, ngoài hồ sơ.
Ví dụ, các quan chức Bộ Tư pháp giấu tên đă tung tin giật gân rằng họ đang t́m kiếm các tài liệu mật liên quan đến vũ khí hạt nhân. Chúng ta phải chờ xem cơ sở cho những nghi ngờ của chính phủ ở đây (một lư do tại sao việc tiết lộ bản tuyên thệ sẽ có ích). Nhưng chúng tôi nghi ngờ rằng Tổng thống Trump sẽ sở hữu những tài liệu rất nhạy cảm như vậy. Cả hai chúng tôi đều đă làm việc về các vấn đề an ninh quốc gia cho Bộ Tư pháp và Nhà Trắng. Chúng ta không thể tin rằng các tài liệu thực tế liên quan đến thiết kế hoặc sử dụng vũ khí hạt nhân có thể dễ dàng chuyển ra khỏi Nhà Trắng - nếu có. Tổng thống Mỹ đương nhiệm không có két an toàn bí mật, nơi ông lưu giữ bản thiết kế đầu đạn hạt nhân của Mỹ hoặc bản đồ bí mật với vị trí của Mỹ
Tuy nhiên, chúng ta có thể thấy các quan chức DOJ tuyên bố là “nguyên liệu vũ khí hạt nhân” giữa Trump và Kim Jong Un, người có thể thảo luận về các đề nghị vô hiệu hóa kho vũ khí hạt nhân của Triều Tiên. Nhưng đây khó có thể là những loại thông tin mật có thể biện minh cho việc khám xét nhà của một cựu tổng thống chưa từng có. Theo một số thông tin báo chí, các quan chức DOJ vào tháng 6 đă đi tham quan căn pḥng nơi lưu giữ những tài liệu này, loại bỏ một số hộp và yêu cầu thêm khóa bổ sung vào pḥng. Nếu các quan chức đă xem các tài liệu được cho là nhạy cảm liên quan đến hạt nhân như vậy, họ sẽ yêu cầu thu giữ nó vào tháng Sáu. Chúng tôi lo lắng rằng thông tin hạt nhân đă được phân loại đang được viện dẫn một cách cụ thể để cứu một cuộc t́m kiếm đang nhanh chóng ch́m trong mắt công chúng.
Thứ ba, áp lực chính trị của Nhà Trắng. Có thông tin rộng răi rằng Biden muốn Garland truy tố Trump. Các cộng sự của Biden nói với giới truyền thông rằng Biden muốn Garland “ít hành động như một thẩm phán trầm ngâm và giống một công tố viên sẵn sàng hành động quyết định đối với các sự kiện xảy ra vào ngày 6 tháng 1”. Garland dường như sẵn sàng bắt buộc.
Thứ tư, ấn tượng về sự kém cỏi hoặc tệ hơn là động cơ chính trị không đúng đắn đă được Bộ Tư pháp và FBI tạo ra. Bất kể liệu có bất kỳ tài liệu mật nào thực sự nằm bất hợp pháp ở Mar-a-Lago hay không, Trump có thể chỉ ra một loạt các cuộc đàn áp thực thi pháp luật. Có một tuyên bố thông đồng với Nga, hóa ra là hoàn toàn sai - như cố vấn đặc biệt Robert Mueller đă kết luận. Tuyên bố sai lầm đó, lấy cảm hứng từ Hillary Clinton và các cộng sự của bà, đă tiêu tốn hai năm đầu tiên của nhiệm kỳ tổng thống của Trump và giúp đảng Dân chủ giành chiến thắng giữa nhiệm kỳ trong cuộc bầu cử Hạ viện năm 2018 (sau khi Mueller biết hoặc đáng lẽ phải biết rằng các cáo buộc là giả mạo). Có giám đốc FBI James Comey cố gắng lôi kéo tổng thống mới với cáo buộc cản trở công lư. Có sự giám sát bất hợp pháp của FISA đối với các quan chức chiến dịch Trump.
Trong khi đó, chính những nhà chức trách này dường như hành động nhẹ tay khi liên quan đến đảng Dân chủ. Bất chấp các yêu cầu chỉ định một cố vấn đặc biệt để xử lư cuộc điều tra của Bộ Tư pháp về các hoạt động tội phạm bị cáo buộc của Hunter Biden, Garland đă từ chối làm như vậy. FBI rất khó giải thích với Quốc hội những ǵ họ đă làm với một trong những chiếc máy tính xách tay của Hunter. Theo những người tố giác FBI đă nói chuyện với Thượng nghị sĩ Chuck Grassley, một quan chức cấp cao của FBI đă dập tắt cuộc điều tra về Hunter trong cuộc bầu cử năm 2020. Bản thân Trump cũng chỉ ra rằng Hillary Clinton đă lưu giữ thông tin tuyệt mật trên một mạng máy tính riêng không an toàn, nhưng chưa bao giờ bị FBI khám xét nhà hoặc văn pḥng của bà một cách bất ngờ.
Kể từ chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016, chỗ đứng của FBI trong mắt hàng chục triệu người Mỹ đă giảm mạnh. Cơ quan tự che đậy sự xấu hổ v́ vai tṛ của ḿnh trong tṛ lừa bịp thông đồng ở Nga 2016–18. Giờ đây, khả năng lănh đạo của nó đang giảm đi gấp đôi. Thay v́ cố gắng xây dựng lại niềm tin của công chúng, cuộc họp báo của Garland và việc xử lư cuộc khám xét đang làm suy yếu thêm uy tín của DOJ và FBI.
Nếu Garland không bác bỏ giả định thiên vị này một cách mạnh mẽ và chi tiết, những người Mỹ có tư tưởng công bằng sẽ cho rằng điều tồi tệ nhất đối với ông ta, bộ phận của ông ta và FBI. Việc thực thi pháp luật phụ thuộc vào nhà nước pháp quyền. Gần như không có đủ đặc vụ FBI để tích cực thực thi luật liên bang mọi lúc, chúng tôi cũng không muốn có. Người Mỹ tự nguyện tuân theo hầu hết các luật, hầu hết thời gian, bởi v́ họ tin rằng các công tố viên và đặc vụ thực thi luật một cách công bằng. Nếu Garland không thể tŕnh bày một tài khoản đáng tin cậy để biện minh cho việc khám xét nhà của Tổng thống Trump, ông ta sẽ càng làm suy yếu niềm tin của đất nước vào sự trung thực, liêm chính và công bằng của cơ quan thực thi pháp luật liên bang.