USA Nhật ký thời sự hôm nay 15/4/2022

[Gibbs]

Hải quân và Không quân Trung Quốc đã tổ chức một cuộc tập trận gần Đài Loan vào thứ Sáu để phản ứng với "những dấu hiệu xấu" của người Mỹ về Đài Loan trong khi một phái đoàn quốc hội Hoa Kỳ đến thăm hòn đảo này.

Một lần nữa, Kiev bị ném bom bởi người Nga và lính đánh thuê Ba Lan thiệt mạng.

Joe Biden đã sẵn sàng đến Ukraine.

Hôm thứ Năm, FBI cáo buộc các tin tặc có liên hệ với chính phủ Triều Tiên đã đánh cắp hơn 600 triệu đô la tiền bitcoin từ một công ty trò chơi điện tử vào tháng trước, CNN đưa tin.

Bộ Quốc phòng Nga trong một tuyên bố đã chính thức thừa nhận vụ tàu tuần dương tên lửa của Hạm đội Biển Đen Moscow bị đánh chìm. Nga được cho là đã di chuyển một số tàu biển quân sự ra xa bờ biển của Ukraine sau khi tàu chiến Moskva của họ gặp hư hại nghiêm trọng và được cho là đã chìm.

Các cuộc đụng độ khốc liệt giữa các lực lượng Nga và Ukraine tiếp tục diễn ra ở miền đông Ukraine.

Điện Kremlin hôm qua ám chỉ rằng họ muốn triển khai vũ khí hạt nhân trên Biển Baltic và biên giới các nước Baltic.

Ngân hàng Trung Quốc nới lỏng định lượng, họ muốn vực dậy nền kinh tế đang chậm lại.

Hãng dịch vụ kinh doanh và tài chính Moody's cho rằng Nga có thể đang ở trong tình trạng vỡ nợ vì họ đã cố gắng dùng đồng rúp để thanh toán cho các trái phiếu của họ có mệnh giá bằng đồng đô la.

Kêu gọi cấm vận dầu nhập khẩu từ Nga nhưng EU lại buộc phải nhập khẩu một lượng lớn dầu diesel từ Ấn Độ - quốc gia đang tích cực mua dầu Nga với giá rẻ, lọc dầu và đem bán kiếm lời.

Thủ tướng Nhật Kishida Fumio có kế hoạch công du Đông Nam Á vào cuối tháng này nhằm đối phó với sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.

Hải quân và Không quân Trung Quốc đã tổ chức một cuộc tập trận gần Đài Loan vào thứ Sáu để phản ứng với "những dấu hiệu xấu" của người Mỹ về Đài Loan trong khi một phái đoàn quốc hội Hoa Kỳ đến thăm hòn đảo này.

Theo báo cáo của kênh tin tức quốc tế CGTN có trụ sở tại Bắc Kinh, quân đội Trung Quốc đã điều tàu chiến và máy bay chiến đấu đến Biển Hoa Đông xung quanh Đài Loan. Chỉ huy quân đội TQ gọi chiến dịch này là phản ứng trước những "tín hiệu" của Mỹ đối với Đài Loan.

“Những bước đi và thủ đoạn tồi tệ được sử dụng bên phía Mỹ là hoàn toàn vô ích và rất nguy hiểm”, vị chỉ huy nói và cảnh báo rằng “bất cứ ai nghịch lửa đều có thể dễ dàng tự thiêu”.

Hôm thứ Sáu, Bob Menendez, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ, đã gặp tổng thống Đài Loan. Menendez đến hòn đảo này cùng với người đứng đầu phái đoàn sáu thành viên của Hoa Kỳ gồm các nhà lập pháp lưỡng đảng. Quân đội Trung Quốc không đề cập đến chuyến thăm liên quan đến cuộc tập trận hôm thứ Sáu.

Trung Quốc coi việc tuân thủ "nguyên tắc một Trung Quốc" là điều kiện tiên quyết trong quan hệ ngoại giao và phản đối bất kỳ cuộc tiếp xúc chính thức nào giữa các nước trên thế giới và Đài Loan.

Nga nói sẽ tăng cường không kích Kyiv để đáp trả Ukraine
Bộ Quốc phòng Nga hôm 15/4 hứa sẽ tăng cường ‘quy mô các cuộc tấn công tên lửa’ vào Kyiv để đáp trả ‘sự chuyển hướng của Ukraine tấn công vào lãnh thổ Nga’.
Tuyên bố được đưa ra một ngày sau khi giới chức Nga cáo buộc các lực lượng Ukraine tiến hành các cuộc không kích vào các tòa nhà dân cư ở trong lãnh thổ Nga gần biên giới với Ukraine, khiến bảy người bị thương.
Theo các quan chức Nga, khoảng 100 tòa nhà dân cư đã bị hư hại trong cuộc tấn công hôm 15/4 vào làng Klimovo ở vùng Bryansk.
Giới chức ở một khu vực biên giới khác, Belgorod, cũng báo cáo về các cuộc pháo kích của Ukraine hôm 15/4.
Trong lúc này, các vụ nổ lớn đã được nghe thấy ở Kyiv vào sáng sớm ngày 15/4, và còi báo động không kích vang lên trên khắp Ukraine khi người dân nước này chuẩn bị cho các cuộc tấn công mới.
Những vụ nổ này dường như nằm trong số những vụ nổ lớn nhất ở khu vực thủ đô của Ukraine kể từ khi quân đội Nga rút đi hồi đầu tháng.
Trước đó, Kyiv hđã bác bỏ tuyên bố của Moscow rằng quân Ukraine đã thực hiện các cuộc tấn công dọc theo biên giới giữa hai nước, trong đó có một cuộc không kích mà Nga nói làm bị thương bảy người.
Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine trong một tuyên bố trên mạng xã hội cáo buộc Nga tổ chức ‘các cuộc tấn công khủng bố’ trên lãnh thổ của mình để khuấy động ‘tâm lý chống Ukraine cuồng loạn’ ở Nga.

Công an Thị xã Tân Uyên (Bình Dương) hôm 15/4 cho báo Nhà nước biết đã triệu tập và phạt hành chính một người vì kêu gọi biểu tình tại khu du lịch Đại Nam của bà Nguyễn Phương Hằng - người vừa bị công an bắt giữ hồi tháng trước với cáo buộc vi phạm Điều 331 Bộ Luật Hình sự.
Theo thông tin từ công an, người bị mời làm việc là L.V.P. (sinh năm 1990, quê Đồng Tháp). Người này đã sử dụng tài khoản cá nhân của mình trên Tiktok có tên @phunguniexport để đăng tải video kêu gọi biểu tình ngay trước cổng khu du lịch Đại Nam nơi bà Hằng là Tổng giám đốc.
Theo thông tin từ trang Facebook thân chính phủ có tên Đất Thủ quê hương tôi, video kêu gọi người tham gia biểu tình vào ngày 27/3/2022 tại khu du lịch Đại Nam, phường Hiệp An, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.
Người đăng video thừa nhận với công an là đã đăng video này vào ngày 26/3 vì mục đích câu view và like, hứa sẽ gỡ bỏ video này và cam kết không tái phạm
Hiện tại trên tài khoản TikTok của người này đã không còn video đó nữa.

Nguyễn Quang Dy
Càng tiến sâu vào thế kỷ 21, thế giới càng biến động mạnh với ma trận quyền lực chuyển đổi khó lường. Chuyển đổi quyền lực không đợi đến thế kỷ 21 mới diễn ra, nhưng quá trình này ngày càng đầy kịch tính vì những biến số khó lường. Có thể nói chuyển đổi quyền lực vừa là nguyên nhân vừa là hệ quả của những diễn biến bất ngờ trong các lĩnh vực chính trị-xã hội cũng như khoa học-công nghệ. Bài này sẽ cố gắng lý giải hiện tượng và bản chất của quá trình chuyển đổi quyền lực trong thế kỷ 21 để rút ra các bài học cần thiết.
Biến động khó lường
Hai năm qua, đại dịch Coronavirus đã làm loài người điên đảo và các siêu cường có vũ khí hạt nhân cũng bất lực, với hơn 6,2 triệu người thiệt mạng, riêng Mỹ đã hơn một triệu. Có thể nói chống dịch là một cuộc chiến tranh kiểu mới chống lại con virus vô hình nhưng có khả năng giết người hàng loạt. Để đối phó với tai họa do Coronavirus hay biến đổi khí hậu, con người phải liên kết và khôn ngoan hơn. Nhưng cuộc chiến Ukraine chứng tỏ các thế lực cực đoan và cuồng tín vẫn tiếp tục xô đẩy loài người vào thảm họa chiến tranh.
Các nhà khoa học ngày nay có thể bào chế được vaccines và thuốc đặc trị phòng chống virus. Nhưng loài người chưa có vaccines và thuốc đặc trị cho các thế lực cực đoan và cuồng tín. Trong lúc quẫn bách, các lãnh đạo cực đoan và cuồng tín bất bình thường có thể ra lệnh tấn công bằng vũ khí hóa học và sinh học hay vũ khí hạt nhân, làm hàng triệu người chết, phá hủy nhiều thành phố lớn, và làm đảo lộn nền văn minh nhân loại. Đó không phải là một bộ phim khoa học viễn tưởng, mà là nguy cơ hiện hữu đang đe dọa loài người.
Cách đây hơn ba thập kỷ, nhà tương lại học Alvin Toffler đã viết cuốn “Thăng trầm Quyền lực” (Powershift: Knowledge, Wealth and Violence in the 21st Century, 1990). Đó là cuốn thứ ba trong bộ ba tác phẩm (trilogy) dự báo về tương lai của thế kỷ 21, gồm “Cú sốc Tương lai” (Future Shock, 1970) và “Làn sóng Thứ ba” (The Third Wave, 1980). Những cuốn sách đó của Alvin Toffler đã làm dư luận sôi nổi một thời như một hiện tượng, nhưng nay cũng bị quên lãng trên các giá sách thư viện hay trong ký ức của một thế hệ.
Cuốn “Powershift” đề cập đến “cuộc chiến tranh thông tin” (info-wars) trong tương lai và khái quát một hệ thống mới tạo ra của cải dựa trên chủ nghĩa cá thể (individualism), đổi mới công nghệ (innovation) và thông tin (information). Theo Toffler, chuyển đổi của thế giới mới không phải giữa Đông và Tây hay Bắc và Nam, mà là “giữa Nhanh và Chậm”. Trí thức là nguồn gốc quyền lực dân chủ, không chỉ cho người giàu mà còn cho người nghèo. Chúng ta đang sống trong một nền văn minh trí thức đã được phổ cập qua internet.
Quyền lực đang chuyển đổi từ các đội quân lớn tổ chức chặt chẽ sang các lực lượng nổi dậy tổ chức lỏng lẻo (như Taliban), từ các đại công ty sang các nhóm khởi nghiệp, từ các lâu đài của tổng thống sang các quảng trường của dân chúng. Quyền lực đang chuyển từ Tây sang Đông, từ Bắc sang Nam, từ Nam sang Nữ. Quyền lực không chỉ chuyển đổi và phân tán mà còn đang suy tàn (decaying). Những người nắm quyền lực hiện nay bị giới hạn nhiều hơn và gặp nhiều rủi ro hơn trước. Quyền lực ngày càng khó vận dụng và dễ bị mất.
Hơn hai thập kỷ sau, sử gia Yuval Noah Harari đã viết bộ ba tác phẩm (trilogy) cảnh báo về những biến đổi lớn trong thế kỷ 21. Đó là “Lược sử Loài người” (Sapiens: A Brief History of Humankind, 2011), “Tương lai Loài người” (Homo Deus: A Brief History of Tomorrrow, 2015), và “21 Bài học Cho Thế kỷ 21” (21 Lessons for the 21st Century, 2018). Những cuốn sách của Harari không chỉ bán chạy (như bestseller) với hàng triệu cuốn tại 30 nước trên thế giới, mà còn được Barack Obama, Bill Gates, và Mark Zuckerberg bình chọn.
Theo Harari, thành tựu chính trị lớn nhất của nhân loại trong bảy thập kỷ qua là “sự suy tàn của chiến tranh”, nhưng điều đó đang bị đảo ngược như toàn cầu hóa. Chiến tranh khó xảy ra khi “tri thức trở thành nguồn lực chủ yếu tạo ra của cải”. Nhưng sự trỗi dậy của thế giới mạng, nền kinh tế do trí tuệ nhân tạo điều khiển, và việc quân sự hóa cả văn hóa, có thể mở ra một kỷ nguyên mới về chiến tranh còn tồi tệ hơn nhiều so với trước. Harari khẳng định “Hướng đi của lịch sử nhân loại đang được quyết định tại Ukraine”. Nếu để độc tài xâm lược thắng thì tất cả chúng ta đều hứng chịu hệ quả. (Yuval Harari argues that what’s at stake in Ukraine is the direction of human history, Yuval Harari, Economist, February 9, 2022).
Moisés Naím (former Foreign Policy editor) đã viết cuốn “Sự Suy tàn của Quyền lực” (The End of Power: From Boardrooms to Battlefields and Churches to States, 2013) mà Mark Zuckerberg đã bình chọn. Moise Naim đề cập đến sự suy tàn của quyền lực không chỉ gồm lãnh đạo mà còn cả thể chế. Trong một bài viết gần đây, Moises Naim đã cảnh báo về sự suy thoái của nền dân chủ và sự trỗi dậy của “thế hệ độc tài mới” theo chủ nghĩa dân túy, trong đó có Putin (ở Nga), Tập Cận Bình (ở Trung Quốc), và Donald Trump (ở Mỹ).
Có thể so sánh cuốn “The End of Power” của Moises Naim với cuốn “The End of History and the Last Man” của Francis Fukuyama. Tuy phân tích của họ quan trọng và đúng lúc, nhưng cũng có những vấn đề gây tranh cãi. Có người cho rằng Moises Naim chưa nắm bắt hết các cung bậc của vấn đề và nhận ra tập trung quyền lực là một đặc điểm của hiện đại hóa. Có những lúc quyền lực suy tàn, nhưng luôn tìm cơ hội để phục hồi. Tuy dân chủ đang thoái trào nhưng vẫn có hơn nửa dân số thế giới sống trong các xã hội dân chủ.
Theo Moisés Naím, trong thế kỷ 21, muốn giành quyền lực không khó nhưng sử dụng quyền lực khó hơn và đánh mất quyền lực rất dễ (power is easier to get, harder to use and easier to lose). Trong bối cảnh hiện nay, các nhà độc tài theo chủ nghĩa dân túy thường tìm cách tập trung quyền lực vào tay mình, tấn công các thể chế dân chủ, tuyên chiến với báo chí, và bãi bỏ các luật lệ hạn chế quyền lực của họ. (The Dictator’s New Playbook: Why Democracy Is Losing the Fight, Moisés Naím, Foreign Affairs, March/April 2022).
Facebook là một trường hợp điển hình (test case) để minh họa cho cuốn sách mà Moises Naím đã mô tả một cách sinh động và cổ vũ cho những chuyển đổi gần đây làm cho quyền lực truyền thống như chính trị, kinh tế, hay văn hóa, đều bị tổn thương trước các thách thức của các thực thể nhỏ hơn và khôn ngoan hơn. Moisés Naím đã làm rõ cuộc đấu tranh giữa các “siêu quyền lực” (megaplayers) đã từng thống trị và “vi quyền lực” (micropowers) đang nổi lên để thách thức trong mọi lĩnh vực hoạt động của xã hội loài người.
Moises Naím cho thấy sức mạnh của các “vi quyền lực” chống lại các “siêu quyền lực” như “châu chấu đá voi”, để lật đổ các bạo chúa (tyrants), xóa bỏ độc quyền (monopolies) và mở ra những cơ hội mới khác biệt. Moises Naím đã khéo léo mô tả những thay đổi rung chuyển (seismic changes) đang diễn ra trong kinh doanh, khoa học, giáo dục, trong gia đình và trong mọi lĩnh vực của chiến tranh và hòa bình. Đó là một cách nhìn có tính đổi mới trước sự suy tàn tất yếu của quyền lực đang làm thay đổi thế giới chúng ta.
Lý giải thực tế mới
Có những “góc khuất” (blind spots) cần lý giải, liên quan đến cuộc chiến Ukraine hiện nay cũng như Việt Nam và Afghanistan trước đây. Trong trường hợp Afghanistan, người Nga và người Mỹ đã phải rút quân khỏi Afghanistan và chấp nhận thất bại (Nga vào tháng 2/1989 và Mỹ vào tháng 8/2021). Nước Nga dưới thời Putin đang lặp lại sai lầm đó. Những cuộc tấn công bằng tên lửa và máy bay không người lái của Nga và Mỹ tại Afghanistan trước đây, hay của Nga tại Ukraine hiện nay không làm thay đổi cục diện chiến tranh.
Ukraine là một bài toán đố khó giải, với cả các học giả như Francis Fukuyama (the end of history) và Samuel Huntington (clash of civilizations) hay John Mearsheimer (realism). Học thuyết của họ nay không đủ lý giải Ukraine. Khi lý thuyết sai thì kết cục không còn là chuyện học thuật. Học trò của Fukuyama và Huntington tin rằng học thuyết điều khiển thế giới, nhưng là thế giới nào? Những ai cho rằng Fukuyama ngây thơ thường tìm đến “chủ nghĩa hữu dụng” (essentialism) của Huntington, nhưng không đủ. (No grand theory can explain the Ukraine crisis, Janan Ganesh, Financial Times, April 12, 2022).
Theo Derek Crossman (RAND), Trung Quốc và Nga đang gắn kết chặt chẽ, làm cho nhiều nước không muốn ra mặt ủng hộ phương Tây để tránh rủi ro. Đối đầu giữa Nga và phương Tây càng làm căng thẳng hơn tranh chấp Mỹ-Trung tại Indo-Pacific. Nay Nga và Trung Quốc công khai phối hợp chặt chẽhống lại phương Tây, làm các nước nhỏ hơn phải tránh chọn phe để không bị hai nước lớn là Nga và Trung Quốc trừng phạt. (Why Most of the Indo-Pacific Tiptoes Around Russia, Derek Grossman, Foreign Policy, 6 April 2022).
Nhiều nước khu vực giữ trung lập vì đi theo phương Tây lợi bất cập hại. Không phải chỉ có Ấn Độ mua nhiều vũ khí, lương thực, và hợp tác dầu khí với Nga. Việt Nam tuy đang nổi lên như một đối tác quan trọng của Mỹ, nhưng bỏ phiếu trắng tại Liên Hợp Quốc vì phụ thuộc vào vũ khí của Nga để hiện đại hóa quân đội, nên không muốn làm mất lòng Nga. Việt Nam và Nga có quan hệ truyền thống, có chế độ chính trị tương đồng, và nghi ngại phương Tây dân chủ. Gần đây, Indonesia đã quyết định mua dầu ăn của Nga với giá rẻ.
Tuy hiểm họa từ Nga và Trung Quốc khác nhau, nhưng họ đều khai thác các điểm yếu của phương Tây như ngộ nhận, ngạo mạn, dễ thỏa mãn, nhát và tham. Nhưng Ukraine làm cho phương Tây bừng tỉnh. Các nước trung lập như Thụy Sỹ, Thụy Điển, Phần Lan đã thay đổi thái độ. Đức phải tăng gấp đôi ngân sách quốc phòng và giảm phụ thuộc vào Nga. Nhưng các vấn đề đối với Nga vẫn còn kém xa các vấn đề với Trung Quốc. (If you thought Russia was bad, just try China, Edward Lucas, Times of London, April 11, 2022).
Trung Quốc cũng đang chuẩn bị cho cuộc đối đầu này bằng cách tăng cường thực lực của mình về các lĩnh vực công nghệ cao như hàng không vũ trụ (aerospace) và bán dẫn (semiconductors). Tiềm lực và tham vọng của Bắc Kinh làm cho Tập Cận Bình trở thành một đối thủ đáng gờm hơn nhiều so với Putin. Trong khi đó, phương Tây đang nỗ lực làm cho nền kinh tế của họ có sức sống dẻo dai hơn (resilience). Nhưng dù muốn hay không thì cái giá phải trả rất lớn, vì Nga và Trung Quốc đang liên kết chống lại phương Tây.
Bài học đầu tiên về Ukraine là phải ngăn chặn không để xâm lược diễn ra. Khi Nga chiếm Crimea (2014), nếu Ukraine cứng rắn hơn và được phương Tây hỗ trợ mạnh hơn như hiện nay để ngăn chặn (denial strategy) thì Putin có thể chùn bước. Liên hệ tới Đông Á nơi cán cân lực lượng đang nghiêng về Trung Quốc, thì bài học này là sống còn với Đài Loan. Chắc không ai muốn vài năm sau nhìn lại và nghĩ rằng lẽ ra phải mạnh tay hơn để răn đe Trung Quốc. Vì vậy, bây giờ là lúc phải hành động ngay và hành động nhanh.
Khi xâm lược đã xảy ra rồi thì phải kháng cự có hiệu quả và linh hoạt để có kết cục như mong muốn. Có năm mục tiêu chính. Một là phải hạn chế tổn thất (limit damage). Hai là phải chặn bước tiến xâm lược (stop the aggressor’s advance). Ba là phải khôi phục nguyên trạng (restore the status quo ante). Bốn là phải trừng phạt kẻ xâm lược (punish the aggressor), Năm là phải tiêu diệt xâm lược nếu sự tồn tại của nó không thể chấp nhận được (unacceptable). (Ukraine After the invasion, what? PacNet Forum #17, March 22, 2022).
Theo các nguồn báo chí, sau hơn một tháng chiến đấu, Ukraine vẫn đứng vững bất chấp các dự báo bi quan trước đó. Rõ ràng Nga đã sai lầm cơ bản khi đánh giá quá thấp khả năng kháng cự của Ukraine và đánh giá quá cao thực lực của Nga. Theo quy luật, nước nào sống sót sau đòn tấn công đầu tiên thì xác suất chiến thắng của họ cao hơn. Khi chiến tranh kéo dài thì nước phòng thủ sẽ tăng cường sức mạnh nhanh hơn và nhiều hơn so với nước tấn công. Nếu nước phòng thủ có tinh thần cao hơn thì khả năng chiến thắng sẽ nhiều hơn,
Andriy Zagorodnyuk (cựu Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine, 2019-2020) đã từng giám sát cải cách trong quân đội Ukraine, chủ yếu là thay đổi học thuyết quân sự. Mặc dù quân đội Nga đã hiện đại hóa dưới thời Putin, nhưng họ chưa bao giờ chấp nhận cơ cấu chỉ huy phi tập trung, là đặc điểm nổi bật của quân đội NATO, trong khi quân đội Ukraine đã áp dụng. Người Nga không trao quyền cho binh lính nên lính Nga không biết họ đang làm nhiệm vụ gì. Quân đội Nga phụ thuộc quá nhiều vào hỏa lực pháo binh như “thần chiến tranh”.
Theo Zagorodnyuk, tinh thần là động lực và yếu tố quan trọng nhất trong chiến tranh. “Chúng tôi đang chiến đấu vì cuộc sống của gia đình mình, cho người dân mình và cho ngôi nhà của mình”. Sức mạnh của quân đội Ukraine bắt nguồn từ chủ nghĩa dân tộc. Đây là một cuộc chiến tranh ủy nhiệm (proxy), nên càng kéo dài Nga càng khó khăn. Bộ quốc phòng Nga cho biết họ có hai lựa chọn: Một là phải chiếm được toàn bộ Ukraine (đã thất bại), và hai là phải tập trung chiếm được Donbas (đang diễn ra, có ý nghĩa quyết định).
Theo Bộ Quốc phòng Nga, sau hơn một tháng, thương vong của quân Nga là 1.351 người chết và 3.825 người bị thương (chắc con số thực cao hơn nữa). Trong khi đó, các nguồn tin quân sự của Ukraine ước tính thương vong của quân đội Nga vào khoảng 15.000 người (cả chết và bị thương). Đến nay, ít nhất có 7 tướng Nga đã bị thiệt mạng. Đây là một tỷ lệ thương vong rất cao so với các cuộc chiến tranh trước đó. Theo UNHCR, đến nay có khoảng 3,6 triệu người Ukraine phải tị nạn, chủ yếu tại các nước láng giềng như Ba Lan.
Các nhân tố mới
Trong lịch sử có một số người “ngoại đạo” đã trở thành nguyên thủ quốc gia. Tổng thống Mỹ Reagan vốn là một diễn viên điện ảnh và Tổng thống Trump vốn là một doanh nhân. Tổng thống Pháp Macron vốn là một “quân xanh” vô danh tiểu tốt. Nhưng hiếm ai trở thành “huyền thoại đúp” như Tổng thống Zelensky của Ukraine. Zelensky sẽ đi vào lịch sử không chỉ như một danh hài đột nhiên trở thành tổng thống như trong bộ phim “Kẻ Đầy tớ của Nhân dân”, mà còn bất ngờ trở thành người hùng trong cuộc chiến tranh vệ quốc.
Hình ảnh Zelensky đã trở thành một biểu tượng như David nhỏ bé chống lại Goliath khổng lồ trong một cuộc chiến bất cân xứng (asymmetrical fight) như “châu chấu đá voi”. Biểu tượng Zelensky cũng đẹp và lãng mạn không kém huyền thoại Che Guevara. Cũng như Winston Churchill dũng cảm lãnh đạo người Anh chống Đức xâm lược, Zelensky đang nổi lên như một anh hùng áo vải dũng cảm lãnh đạo người Ukraine chống lại Nga xâm lược. Nói cách khác, Zelensky là một biểu tượng của thế giới đang chuyển đổi.
Volodymyr Fessenko (một nhà khoa học chính trị) nói: “Có một cái gì đó như tập thể Zelensky”. Phải chăng ông đại diện cho một xu hướng mới trong thế kỷ 21 khi loài người đang phải trải qua những biến cố lớn lao làm sụp đổ những định kiến cũ và xác lập những giá trị mới. Hình ảnh Putin của Nga với tài sản khủng hàng trăm tỷ USD đang sụp đổ và được thay thế bằng biểu tượng Zelensky bình dân và yêu nước như một tấm gương. Ông không chỉ dũng cảm mà còn là một tài năng truyền thông thế hệ mới, có sức lôi cuốn mạnh, không chỉ với người Ukraine, mà còn với người Nga, và công chúng các nước phương Tây.
Ihor Novikov (cựu cố vấn cho Zelensky) nói: “Anh ấy hành động một cách có hệ thống và nhanh nhậy. Cuối cùng anh ấy cũng có cơ hội trở thành chính mình”. Tuy Zelensky vồn không phải là một chính khách, nhưng ông đã hành động như một chính khách. Những bài diễn văn của Zelensky trước Quốc hội các nước phương Tây là những kiệt tác truyền thông đáng được giải Oscar. Rõ ràng Zelensky nắm vững tình hình đang diễn ra, biết rõ mình là ai và phải làm gì. Nói cách khác, Zelensky là một chính khách. Người ta nói rằng chính khách được đánh giá không phải do việc anh ta làm, mà bởi hệ quả của việc anh ta làm.
Zelensky tuy không có ý định tranh cử tổng thống khi đang làm bộ phim “Kẻ đầy tớ của nhân dân”, nhưng bộ phim đó đã vô hình trung trở thành công cụ tranh cử hiệu quả nhất, tới mức ông đã dùng tên của bộ phim đó để đặt tên cho Đảng của mình. Đó không phải là một kế hoạch được sắp đặt từ trước, mà là “hệ quả không định trước” (unintended consequence). Liệu đó là một sự tình cờ hay là một định mệnh “theo ý trời”? Có thể nói đó là sự kết hợp rất thành công của cả ba yếu tố “thiên-địa-nhân”, mà Zelensky là sự lựa chọn đúng của người dân Ukraine và ông đúng là một “tổng thống diễn xuất” (showman president).
Theo David Brooks (New York Times) người Ukraine đã đứng lên chống Nga xâm lược như một hiện tượng “Thức tỉnh văn hóa” (cultural inspiration) trong “Tuần lễ thức tỉnh thế giới”. Không ai ngờ một danh hài chưa từng có kinh nghiệm chính trị và chiến trường lại có thể lãnh đạo Ukraine đối đầu với đội quân xâm lược mạnh hơn nhiều lần của Nga một cách xuất sắc như vậy. Sự kiện Tổng thống Zelensky lãnh đạo người Ukraine chống xâm lược Nga đã trở thành một huyền thoại có thật như câu chuyện “châu chấu đá voi”.
Theo báo chí phương Tây, trong vòng một tuần vào tháng 3/2022, Mỹ và đồng minh NATO đã chuyển 17.000 vũ khí chống tăng bao gồm tên lửa Javelin cho Ukraine. Trong vòng một tháng, quân đội Nga đã bị thiệt hại nặng nề không thể ngờ khi hàng chục ngàn quân Nga đã bị tiêu diệt, trong đó có 7 tướng. Theo số liệu cập nhật của cả hai bên, hàng ngàn xe tăng và xe bọc thép và hàng trăm máy bay của Nga đã bị tiêu diệt bởi súng chống tăng vác vai cơ động như “Javelin, Stinger, và Startreak” cũng như máy bay không người lái.
Tỷ phú Elon Musk (chủ tập đoàn Tesla) đã khởi động dịch vụ truyền tin băng thông rộng qua vệ tinh SpaceX để cung cấp internet tốc độ cao cho Ukraine sau khi một quan chức Ukrainian dùng tweeter đề nghị ông giúp đỡ vì Nga đã cắt đứt Ukraine với thế giới về thông tin. Ngoài ra, còn một đội quân biệt động mạng (cyberwarriors) có thể tham gia chiến đấu chống Nga ở bất cứ đâu. Có thể nói, Volodymyr Zelensky và Elon Musk là những nhân tố mới đang làm thay đổi cuộc chơi (game changers) trong bàn cờ thế của thế kỷ 21.
Gần đây, Elon Musk đã qua kênh Twitter để “thách đấu tay đôi” với Tổng thống Putin. Tuy câu chuyện thách đấu này có vẻ lãng mạn như giả tưởng, nhưng kế hoạch Starlink là thật, và có thể “biến điều không thể thành có thể”. Elon Musk dự kiến sẽ phóng khoảng 12.000 vệ tinh lên quỹ đạo trái đất từ năm 2019 đến năm 2024, nhằm sắp đặt một mạng lưới vệ tinh khổng lồ gồm 3 lớp trên quỹ đạo tính từ mặt đất (340km, 550km, và 1,150km) để cung cấp các dịch vụ Internet vệ tinh tốc độ cao, chi phí thấp, trong mọi điều kiện thời tiết.
Theo kế hoạch Starlink, số vệ tinh trong tương lai sẽ tăng lên đến 42.000 để tạo thành một mạng Internet toàn cầu. Ngoài chức năng phục vụ viễn thông, các vệ tinh trên quỹ đạo thấp có giá trị quân sự cao, vì thời gian quay ngắn hơn và tổn thất truyền dẫn trong không gian nhỏ hơn, có thể đảm bảo băng thông liên lạc rộng hơn, với tốc độ truyền nhanh hơn và hiệu quả trinh sát cao hơn. Gần đây, tên lửa Falcon 9 đã đưa 60 vệ tinh mới vào quỹ đạo. Đây là lô vệ tinh thứ 8 mà một khi hoàn chỉnh, sẽ đem lại lợi thế quân sự rất lớn cho Mỹ.
Trong tương lai, Starlink sẽ được vận dụng để tác chiến trong không gian. Một số vệ tinh sẽ được bố trí thành hệ thống giám sát và cảnh báo sớm tên lửa của đối phương, được kết nối với hệ thống đánh chặn “THAAD”, hệ thống tên lửa “Aegis”, và các tàu khu trục lớp Arleigh Burke trên biển. Theo các thí nghiệm đánh chặn được mô phỏng, Mỹ có thể đánh chặn 350 tên lửa xuyên lục địa với tỷ lệ thành công rất cao. Hệ thống vệ tinh đó có thể cung cấp thông tin cho máy bay không người lái (drones) với tốc độ 610 megabit/giây.
Không phải ngẫu nhiên mà tháng 12/2019, Mỹ đã quyết định thành lập Bộ tư lệnh Tác chiến Không gian (Space Operations Command) gồm 9 đơn vị Deltas. Đây là lực lượng vũ trang độc lập thứ sáu bao gồm Lục quân, Hải quân, Thủy quân lục chiến, Cảnh sát biển và Không quân, nhằm bước đầu thiết lập vị thế độc lập của lực lượng vũ trụ. Thông qua các cuộc diễn tập quân sự bí mật và chiến đấu thực tế, các hoạt động vũ trụ của Mỹ đã được đẩy nhanh từ cấp chiến thuật lên cấp chiến lược, để cạnh tranh với Nga và Trung Quốc.
Hiện tượng hay bản chất
Theo Lê Hồng Hiệp (ISEAS) cuộc chiến Ukraine có mấy đặc điểm: Một là Nga quyết tâm theo đuổi các mục tiêu của mình ở Ukraine. Hai là Nga tự tin vào năng lực quân sự của mình có thể giành chiến thắng trong thời gian ngắn nhất với chi phí thấp nhất. Ba là Nga đánh giá thấp năng lực kháng cự của Ukraine. Bốn là Nga bất chấp dư luận quốc tế và tin rằng các nước EU phụ thuộc vào năng lượng của Nga. Nhưng diễn biến tình hình chiến sự Ukraine và phản ứng của cộng đồng quốc tế đã chứng tỏ rằng Nga đã tính toán sai. (Will Vietnam Be Able to Wean Itself Off Russian Arms? Le Hong Hiep, Fulcrum, April 4 2022).
Do đặc điểm của hệ thống quan hệ quốc tế hiện nay, “bản năng gốc” của các quốc gia vẫn là sự cố gắng mưu cầu quyền lực, tìm kiếm an ninh, và tự cứu mình trong một môi trường đầy rủi ro. Trong bối cảnh đó, chính trị cường quyền đang lấn át xu hướng hợp tác. Đó là bản chất của chủ nghĩa hiện thực (realism) trong quan hệ quốc tế, về cơ bản phù hợp với việc lý giải nguồn gốc của cuộc chiến tranh Ukraine. Sau khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, Nga đã bị suy yếu trong khi Trung Quốc trỗi dậy, làm cho thế giới chuyển sang cục diện “nhất siêu đa cường”. Nhưng về thực chất, cấu trúc thế giới vẫn là đơn cực do Mỹ đứng đầu.
Tại châu Âu, Mỹ và các nước đồng minh vẫn duy trì NATO và không ngừng mở rộng về phía Đông, tạo ra sự mất cân bằng quyền lực ở châu Âu, làm cho Nga cảm thấy bị đe dọa về an ninh, nhất là khi các nước vốn được coi là vùng đệm trong khu vực ảnh hưởng của Nga như Ukraine nay cũng muốn gia nhập NATO. Đó là một trong những lý do chính thúc đẩy Nga xâm lược Ukraine để vô hiệu hóa mối đe dọa tiềm ẩn này. Dù đúng hay sai, đó là nhận thức về mối đe dọa an ninh (threat perception), phù hợp với chủ nghĩa hiện thực của Nga tại khu vực ảnh hưởng (spheres of influence) trong một môi trường quốc tế bất ổn.
Theo Lê Hồng Hiêp, giải pháp tốt nhất để chấm dứt cuộc chiến Ukraine là Nga rút quân về vị trí trước ngày 24/2, trong khi Ukraine chấp nhận quy chế trung lập, và giảm bớt sức mạnh quân sự để đáp ứng yêu cầu an ninh của Nga. Vấn đề Crimea nên tạm thời để ngỏ, còn Donbass tiếp tục được giải quyết theo “Tiến trình Minsk”. Tuy nhiên, chiến sự chắc còn kéo dài, tới khi nào một bên trên chiến trường thấy không đủ khả năng để tiếp tục cuộc chiến thì thương lượng mới đến lúc chín muồi. Nga có thể là bên bị cô lập và “mất máu” nhiều hơn, do chiến tranh ác liệt cũng như do lệnh cấm vận và trừng phạt của các nước phương Tây.
Kết cục là Nga bộc lộ nhiều điểm yếu và không mạnh như nhiều người tưởng. Một kết cục khác là Nga bị xô đẩy gần hơn với Trung Quốc, tuy vẫn là “đồng sàng dị mộng” và liên kết tạm thời chứ không phải đồng minh chiến lược. Thế giới vẫn chưa hội tụ đủ yếu tố để hình thành một trật tự quốc tế mới. Mỹ và phương Tây có thể được lợi nhiều hơn, vì làm Nga chảy máu suy kiệt, củng cố liên minh xuyên Đại Tây Dương và răn đe Trung Quốc. Trong bối cảnh đó, ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng cần đánh giá lại và điều chỉnh quan hệ với Nga trong bàn cờ mới, và đề cao vai trò của luật pháp quốc tế và Hiến chương LHQ.
Đức và Nhật đang gia tăng sức mạnh quân sự, sau khi tăng gấp đôi ngân sách quốc phòng để tái vũ trang, làm thay đổi bàn cờ địa chiến lược tại Tây Âu và Đông Á. Tuy điều đó có thể tiềm ẩn thách thức đối với vai trò toàn cầu của Mỹ, nhưng với các ràng buộc về thể chế hiện nay, khi Đức là thành viên NATO và Nhật là đồng minh tin cậy của Mỹ, thì sự trỗi dậy về quân sự của Đức và Nhật mang hàm ý tích cực nhiều hơn là tiêu cực. Thay vì thách thức và làm Mỹ suy yếu thì Đức và Nhật có thể chia sẻ gánh nặng quân sự để cùng Mỹ đối phó hiệu quả với thách thức của Trung Quốc và Nga theo tầm nhìn chiến lược Indo-Pacific.
Bình luận về Putin xâm lược Ukraine, Noam Chomsky (nhà ngôn ngữ học nổi tiếng) nói: “Tại sao Putin làm như vậy? Theo ông có hai cách lý giải. Một là quan điểm thịnh hành tại phương Tây cho rằng đầu óc của Putin bất bình thường và cố xác định xem điều gì đang diễn ra trong tâm trí ông. Hai là nhìn vào thực tế từ tháng 9/2021, khi Mỹ tuyên bố mạnh mẽ kêu gọi tăng cường hợp tác quân sự với Ukraine, tiếp tục gửi các loại vũ khí hiện đại cho Ukraine, và hứa cho Ukraine vào EU và NATO. (Noam Chomsky:“We’re approaching the most dangerous point in human history”, George Eaton, New Statesman, April 6, 2022).
Dưới thời Tập Cận Bình, có nhiều dấu hiệu chứng tỏ Đảng CSTQ muốn bóp nghẹt quyền tự do dân chủ vốn đã rất giới hạn dưới thời Đặng Tiểu Bình. Nay Đảng còn muốn kiểm soát chặt chẽ cả khu vực tư nhân (private enterprise), và nhắm vào thế lực các tập đoàn “tư bản đỏ” siêu giàu như Alibaba của Jack Ma. Đằng sau các chính sách đó là quan điểm của Đảng cho rằng mô hình phát triển của Trung Quốc ưu việt hơn phương Tây. Theo Tập Cận Bình, Bắc Kinh đang “soi đường cho các nước đang phát triển khác hiện đại hóa”. (The Sources of Chinese Conduct, Odd Arne Westad, Foreign Affairs, September/October 2019).
Trong suốt 4 thập kỷ, phương Tây đã bị mờ mắt vì sự phát triển thần kỳ của kinh tế Trung Quốc, nên đã coi nhẹ một thực tế là Trung Quốc do độc Đảng cầm quyền. Lãnh đạo Trung Quốc cũng giống lãnh đạo Liên Xô coi Mỹ là kẻ thù. Thế giới không còn lưỡng cực (bipolarity) mà là đa cực (multipolarity). Nhưng khác với chiến tranh lạnh, xung đột giữa hai siêu cường hiện nay không dẫn đến lưỡng cực mà là một hình thái mới. Vai trò toàn cầu suy giảm của Mỹ và “Nguồn gốc Hành vi của Trung Quốc” (The sources of Chinese conduct) đã cho thấy một hình thái cạnh tranh mới khác với thời của George Kennan (1946-1947).
Khủng hoảng Ukraine cơ hội tốt để cải thiện quan hệ Trung-Mỹ nhưng Bắc Kinh đã bỏ qua. Liên kết Trung-Nga không đơn giản để duy trì “trục chuyên chế”, mà tính toán của Tập Cận Bình phức tạp hơn nhiều, dựa trên phân tích được-mất (cost-benefit) để xác định lập trường của Bắc Kinh trong vấn đề Ukraine. Bắc Kinh phải điều chỉnh chiến lược trong một thế giới đa cực (multipolarity) để chống chủ nghĩa đơn phương (unilateralism) của Mỹ, ủng hộ Nga chống lại NATO mở rộng về phía Đông, và chống “tác động tiêu cực của chiến lược Indo-Pacific của Mỹ” cũng nguy hiểm như NATO mở rộng về phía Đông. (Why China Chose Russia on the Russo-Ukrainian War, Paul Heer, National Interest, April 8, 2022).
Nói cách khác, nguy cơ chiến tranh lớn tuy thấp hơn, nhưng rủi ro xung đột khu vực cao hơn như “vùng xám”. Khả năng chủ nghĩa quốc gia xô đẩy các nước cạnh tranh và xung đột ngày càng lớn. Nhưng một trong các nhận thức sâu sắc nhất của George Kennan không liên quan đến đối ngoại, mà liên quan đến đối nội của Mỹ. Trong bài viết nổi tiếng của mình (“X” Article), Kennan nhấn mạnh “biểu hiện không quyết đoán (indecision), chia rẽ (disunity) và phân hóa nội bộ (internal disintegration) là nguy cơ lớn nhất của nước Mỹ”.
Hàm ý cho Việt Nam
Theo Graham Allison (Harvard), sự trỗi dậy của Athens và lo ngại của Sparta làm chiến tranh trở nên tất yếu. Đó là cái “bẫy Thucydides” mà ông đã cảnh báo, dựa trên “nan đề của người tù” (prisoner’s dilemma). Cấu trúc của nan đề này phụ thuộc vào nhận thức cho rằng chiến tranh còn hơn là chịu khuất phục. Song vũ khí hạt nhân đã làm đảo lộn nhận thức đó vì sức hủy diệt của nó. Nhận thức này đã làm thay đổi cấu trúc tranh chấp bá quyền của trò chơi “nan đề của người tù” thành trò chơi “chọi gà” (chicken game). Nếu chiến tranh không tránh khỏi trong tranh chấp nước lớn theo cấu trúc trò chơi “nan để của người tù”, thì hòa bình cũng có thể đạt được trong tranh chấp nước lớn theo cấu trúc trò chơi “chọi gà”.
Alexander Vuving (APCSS) cho rằng trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược Mỹ-Trung, vẫn có thể tránh được “bẫy Thucydides”. Lý thuyết của Allison không đặt đúng chỗ (misplaced) vì dựa trên một giả định sai lầm căn bản (fundamentally flawed). Rủi ro chiến tranh tồn tại trong trò chơi “chọi gà” nhưng phụ thuộc vào sai sót của con người (hu*man errors), và lỗi của máy móc (machinery defects) hoặc các yếu tố phi cấu trúc khác (other non-structural factors) chứ không phải “bẫy Thucydides”. (Great power competition: Lessons from the past, implications for the future, Alexander Vuving in Hindsight, Insight, Foresight: Thinking about Security in the Indo-Pacific, Alexander Vuving (ed), APCSS, October 2020).
Nhưng theo Derek Grossman (RAND), khả năng xảy ra xung đột giữa Trung Quốc và Việt Nam cao hơn là giữa Trung Quốc và Đài Loan. Điều đó có nghĩa Việt Nam chứ không phải Đài Loan có nguy cơ bị Trung Quốc xâm chiếm, cũng như Ukraine bị Nga xâm chiếm. Một sự cố trên biển Đông có thể lan tới đất liền trên biên giới Việt-Trung. Một kịch bản như vậy có nhiều khả năng hơn là Trung Quốc xâm chiếm Đài Loan. Việt Nam chủ trương “ba không”, nên khi bị Trung Quốc tấn công, sẽ không có nước nào bảo vệ Việt Nam, vì Việt Nam không tham gia liên minh quân sự và không có hiệp ước phòng thủ chung. (Ukraine conflict echoes loudest in Vietnam, not Taiwan, Derek Grossman, Nikkei, March 21, 2022).
Tuy Việt Nam mua rất nhiều vũ khí của Nga, nhưng hai nước không có hiệp ước an ninh chung. Gần đây, tuy quan hệ Mỹ-Việt phát triển mạnh nhưng vẫn là “đối tác toàn diện”, chưa phải là “đối tác chiến lược”, thua xa quan hệ Việt-Nga, Việt-Trung và Việt-Ấn. Nếu xảy ra xung đột trên Biển Đông thì Việt Nam phải tự mình đương đầu với Trung Quốc. Trong khi đó, các chính quyền Mỹ dù Dân Chủ hay Cộng Hòa, đều ủng hộ Đài Loan trên cơ sở “Luật Quan hệ Đài Loan” (Taiwan Relations Act, 1979). Tổng thống Joe Biden đã hai lần khẳng định rằng Mỹ sẵn sàng bảo vệ Đài Loan nếu bị Trung Quốc tấn công và Mỹ đã cung cấp cho Đài Loan nhiều hệ thống vũ khí hiện đại để răn đe và tự vệ chống lại Trung Quốc.
Việt Nam là nước Đông Nam Á mua nhiều vũ khí nhất của Nga. Theo SIPRI, vũ khí của Nga chiếm 90% tổng giá trị nhập khẩu vũ khí của Việt Nam trong giai đoạn 1995-2014. Con số này đã giảm xuống 68,4% trong giai đoạn 2015-2021. Các nước khác (ngoài Nga) cung cấp vũ khí cho Việt Nam trong giai đoạn này gồm Isreal, Belarus, Hàn Quốc, Mỹ và Hà Lan. Việt Nam đã nhập vũ khí của Nga trị giá 7,4 tỷ USD, chiếm 81% tổng giá trị nhập khẩu vũ khí của Việt Nam. Chiến tranh Ukraine đang làm cho Việt Nam bị mắc kẹt, với những rủi ro tiềm ẩn như Nga liên kết với Trung Quốc, và thiếu phụ tùng cho tàu chiến và máy bay.
Các chuyên gia cho rằng Nga bị phương Tây cấm vận loại khỏi SWIFT sẽ gây khó khăn cho Việt Nam trong ngắn hạn để thanh toán các hợp đồng mua vũ khí. Đến nay, Mỹ vẫn ưu ái cho Việt Nam giảm dần việc mua vũ khí và thiết bị quân sự của Nga để tránh bị trừng phạt theo luật CAATSA. Nhưng nếu Việt Nam tiếp tục mua vũ khí của Nga sẽ tiềm ẩn rủi ro vì quan hệ Việt-Mỹ có thể bị ảnh hưởng bởi cấm vận của Mỹ. Đã đến lúc Việt Nam phải xem xét lại quan hệ quân sự với Nga và chọn cho mình chỗ đứng tốt hơn. Hy vọng Hội nghị TW5 là một cơ hội tốt để Việt Nam đổi mới một cách đột phá về cả đối nội và đối ngoại.
Tham khảo
1. The Sources of Chinese Conduct, Odd Arne Westad, Foreign Affairs, Sept/Oct 2019
2. Great power competition: Lessons from the past, implications for the future, Alexander Vuving in Hindsight, Insight, Foresight: Thinking about Security in the Indo-Pacific, Alexander Vuving (ed), APCSS, October 2020
3. Yuval Harari argues that what’s at stake in Ukraine is the direction of human history, Yuval Harari, Economist, February 9, 2022
4. Ukraine conflict echoes loudest in Vietnam, not Taiwan, Derek Grossman, Nikkei, March 21, 2022).
5. Ukraine After the invasion, what? PacNet Forum #17, March 22, 2022
6. The Dictator’s New Playbook: Why Democracy Is Losing the Fight, Moisés Naím, Foreign Affairs, March/April 2022
7. Will Vietnam Be Able to Wean Itself Off Russian Arms? Le Hong Hiep, Fulcrum, April 4 2022
8. We’re approaching the most dangerous point in human history”, George Eaton, the New Statesman, April 6, 2022
9. Why Most of the Indo-Pacific Tiptoes Around Russia, Derek Grossman, Foreign Policy, April 6, 2022
10. Why China Chose Russia on the Russo-Ukrainian War, Paul Heer, National Interest, April 8, 2022
11. If you thought Russia was bad, just try China, Edward Lucas, Times of London, April 11, 2022).
12. No grand theory can explain the Ukraine crisis, Janan Ganesh, Financial Times, April 12, 2022).
14/4/2022

Nga chuyển các tàu quân sự đến địa điểm an toàn hơn sau vụ tàu chiến Moskva chìm
Thứ sáu, 15/04/2022
Nga được cho là đã di chuyển một số tàu biển quân sự ra xa bờ biển của Ukraine sau khi tàu chiến Moskva của họ gặp hư hại nghiêm trọng và được cho là đã chìm.
Tàu Moskva được cho là đã bị hư hại nghiêm trọng và sau đó bị chìm do vụ tấn công của Ukraine. Maksym Marchenko, thống đốc Odessa Oblast và là cựu chỉ huy một tiểu đoàn lực lượng mặt đất Ukraine, viết trên Telegram rằng tàu Nga đã bị trúng hai tên lửa hành trình chống hạm Neptune do Ukraine sản xuất, gây ra “thiệt hại rất nghiêm trọng”.
Nhà báo Idrees Ali của Reuters hôm thứ Năm đưa tin, các quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ nói rằng một số tàu quân sự của Nga đã được di chuyển cách xa bờ biển Ukraine sau cuộc tấn công.
Ali viết trên Twitter: “Chưa đến nửa tá tàu chiến của Nga ở phía bắc Biển Đen đã di chuyển ra xa bờ biển hơn sau vụ việc.”
Trong khi Nga tuyên bố rằng vụ nổ là do hỏa hoạn trên tàu, Ukraine tuyên bố họ đã tấn công tàu chiến bằng tên lửa. Cố vấn của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, Oleksiy Arestovych, đã chia sẻ một đoạn video trên Twitter cho thấy những gì ông nói là tàu tuần dương Moskva bị tấn công bởi một trong những tên lửa Neptune của Ukraine.
“Chúng tôi không hoàn toàn chắc chắn điều gì đã xảy ra ở đây. Chúng tôi đánh giá rằng đã có một vụ nổ, ít nhất một vụ nổ, trên chiếc tàu tuần dương này – một vụ khá lớn tại thời điểm đó – đã gây ra thiệt hại lớn cho con tàu”, người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby nói với CNN hôm thứ Năm.
Theo nhiều chuyên gia quân sự, việc mất tàu chiến sẽ là đòn giáng mạnh vào cuộc tấn công trên biển của Nga nhằm vào Ukraine. Với chiều dài 185m, Moskva là tàu lớn thứ ba trong hạm đội của Nga. Con tàu này cũng là chiếc duy nhất của Nga có khả năng mang vũ khí hạt nhân. Nó được cho là đã được sử dụng như một kho vũ khí quan trọng cho cuộc tấn công chống lại Ukraine.
Nhà phân tích quân sự độc lập người Nga Pavel Luzhin nói với tờ The Moscow Times: “Nga đã tổn thất đáng kể năng lực hải quân ở Biển Đen và khả năng tấn công các mục tiêu ở Ukraine”. “Nếu không có Moskva, có vẻ như chiến dịch trên biển chống lại Odessa hoặc Mykolaiv là không thể diễn ra ngay bây giờ.”
“Nếu Ukraine có thể thách thức Hạm đội Biển Đen (và có vẻ như họ có thể) thì việc chiếm lại Crimea là rất có cơ hội. Chiến thắng hoàn toàn có thể xảy ra”, chuyên gia an ninh Paul Massaro viết trên Twitter. Ông Massaro là cố vấn chính sách cấp cao về chống tham nhũng và các lệnh trừng phạt tại Ủy ban An ninh và Hợp tác châu Âu.
Ông nói thêm trong một tweet khác: “Màn trình diễn lịch sử của quân đội Ukraine so với màn trình diễn ảm đạm của người Nga thực sự là một điều đáng chú ý.”
Mặc dù ban đầu các nhà phân tích tin rằng Ukraine có thể rơi vào tay Nga trong vòng vài ngày, nhưng Ukraine đã chống trả quyết liệt với quân Nga. Cho đến nay, Nga đã không nắm quyền kiểm soát bất kỳ thành phố lớn nào của Ukraine và chính phủ của Zelensky vẫn nắm quyền.
Ngân Hà (theo Newsweek)

Hãng dịch vụ kinh doanh và tài chính Moody's cho rằng Nga có thể đang ở trong tình trạng vỡ nợ vì họ đã cố gắng dùng đồng rúp để thanh toán cho các trái phiếu của họ có mệnh giá bằng đồng đô la. Đây hẳn là một trong những hậu quả nghiêm trọng nhất cho đến nay của việc Moscow bị loại trừ khỏi hệ thống tài chính phương Tây kể từ khi Tổng thống Vladimir Putin tiến hành cuộc xâm lược Ukraine.
Nếu Moscow bị chính thức xác nhận là vỡ nợ, điều này sẽ đánh dấu lần vỡ nợ lớn đầu tiên của Nga trong lĩnh vực trái phiếu nước ngoài kể từ những năm sau cuộc cách mạng Bolshevik năm 1917, mặc dù Điện Kremlin đổ lỗi rằng phương Tây o ép bằng cách áp đặt các lệnh trừng phạt ngặt nghèo nên mới dẫn đến vỡ nợ.
Nga đã thực hiện thanh toán do đã đến hạn vào ngày 4/4 cho hai loại trái phiếu chính phủ - đáo hạn vào năm 2022 và 2042 - bằng đồng rúp thay vì bằng đô la mà Nga bắt buộc phải thanh toán theo các điều khoản của hai loại trái phiếu đó.
Xét theo định nghĩa của hãng Moody's, “như vậy, Nga có thể bị coi là vỡ nợ nếu không khắc phục được trước ngày 4/5, tức là lúc kết thúc thời gian ân hạn", Moody's đưa ra nhận xét hôm thứ Năm 14/4.
"Các hợp đồng trái phiếu đó không có điều khoản quy định về việc thanh toán lại bằng bất kỳ loại tiền tệ nào khác ngoài đô la", vẫn theo Moody’s
Hãng này nói thêm: "Quan điểm của Moody's là các nhà đầu tư đã không nhận được đúng như điều đã cam kết theo hợp đồng về ngoại tệ vào ngày đến hạn thanh toán".
Năm 1998, Nga vỡ nợ 40 tỷ đô la và phá giá đồng rúp dưới thời Tổng thống Boris Yeltsin vì nước này thực sự đã bị phá sản sau cuộc khủng hoảng nợ châu Á và giá dầu giảm đã làm mất niềm tin vào khoản nợ đồng rúp ngắn hạn của Nga.
Năm 1918, các nhà cách mạng Bolshevik dưới thời Vladimir Lenin đã thoái thác việc trả các khoản nợ của Nga hoàng, gây chấn động thị trường nợ toàn cầu vì Nga khi đó là một trong những nước nợ nước ngoài lớn nhất thế giới.
Lần này, Nga có tiền nhưng không thể trả vì các khoản dự trữ ngoại hối - có quy mô lớn thứ 4 thế giới - bị Hoa Kỳ, Liên hiệp châu Âu, Anh và Canada phong tỏa.
Vì Nga không thể và không muốn vay tiền ngay bây giờ, nên việc vỡ nợ chủ yếu chỉ có tính biểu tượng.
Hãng đánh giá chỉ số tín dụng độc lập S&P hồi đầu tháng này đã hạ xếp hạng tiền tệ của Nga xuống mức "vỡ nợ theo một số tiêu chí chọn lọc" do rủi ro gia tăng về việc Moscow sẽ không thể và không sẵn lòng thực hiện các cam kết của họ với các chủ nợ ngoại quốc.
Nền kinh tế Nga đang tiến đến tình trạng suy thoái tồi tệ nhất kể từ những năm sau khi Liên Xô sụp đổ hồi năm 1991, với nạn lạm phát tăng vọt và dòng vốn đang tháo chạy.
(Reuters)

Thủ tướng Nhật Kishida Fumio có kế hoạch công du Đông Nam Á vào cuối tháng này nhằm đối phó với sự quyết đoán ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực.
Tin do một quan chức chính phủ Nhật và các nguồn khác loan đi.
Thông tấn xã Kyodo của Nhật dẫn những nguồn tin ngoại giao ẩn danh cho biết chuyến công du của ông Kishida sẽ diễn ra trong những ngày lễ được gọi là Tuần Vàng và gồm những chặng dừng tại Thái Lan, Indonesia và Việt Nam.
Tuần lễ Vàng 2022 từ ngày 29/4 cho đến 5/5 khởi sự với Ngày Showa và kết thúc vào Ngày Thiếu Nhi, trong đó có năm ngày lễ liên tiếp từ 1-5/5.
Tin cũng cho biết Thủ tướng Kishida có thể xem xét một chuyến công du đến Châu Âu trong thời kỳ nghỉ lễ đó. Như thế một cuộc gặp được đề nghị trước đây giữa các bộ trưởng quốc phòng và ngoại giao của Nhật Bản và Ấn Độ vào khoảng thời gian từ giữa đến cuối tháng tư có thể phải hoãn vì ngoại trưởng thường tháp tùng thủ tướng trong những chuyến công du nước ngoài.

Zelenskyy: ‘Qua được 50 ngày tấn công là thành tích tự hào’ của Ukraine
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy hôm 15/4 nói với người dân Ukraine rằng họ nên tự hào vì đã qua được 50 ngày bị Nga tấn công trong khi người Nga ‘chỉ cho chúng ta tối đa năm ngày’.
Trong bài phát biểu qua video trước quốc dân vào tối muộn, ông Zelenskyy gọi đó là ‘thành tích của hàng triệu người Ukraine, của tất cả những người mà vào ngày 24/2 đã đưa ra quyết định quan trọng nhất trong đời họ - chiến đấu’.
Zelenskyy đã liệt kê danh sách những cách mà người dân Ukraine đã phòng thủ trước quân Nga, bao gồm ‘những người đã cho thấy chiến hạm Nga có thể ra đi, ngay cả khi là đi xuống đáy biển’.
Zelenskyy nói ông nhớ ngày đầu tiên của cuộc xâm lược khi nhiều lãnh đạo thế giới, vốn không chắc liệu Ukraine có thể trụ nổi hay không, đã khuyên ông nên rời đất nước.
“Nhưng họ không biết người dân Ukraine dũng cảm như thế nào, không biết chúng tôi coi trọng tự do và khả năng sống theo cách chúng tôi muốn như thế nào,” ông Zelenskyy nói.

Chính phủ Anh dự định sẽ đưa những người nhập cư bất hợp pháp sang Rwanda và vừa tuyên bố một chương trình thử nghiệm cho kế hoạch này.
Chương trình này ban đầu sẽ tập trung vào những người tị nạn là đàn ông độc thân vượt Eo biển Manche từ Pháp sang Anh bằng thuyền hay xe tải.
Họ sẽ nhận vé máy bay một chiều sang Rwanda nơi đơn xin tị nạn của họ sẽ được xem xét, và nếu thành công, họ có quyền 'tái định cư' và sống lâu dài ở đất nước Đông Phi này nếu muốn.
Thủ tướng Anh Boris Johnson nói ông muốn phá vỡ mô hình kinh doanh của những kẻ buôn người, nhưng kế hoạch của chính phủ Anh bị các nhà vận động gọi là "vô nhân đạo".
Hiện không rõ những người đến từ Việt Nam có thuộc diện "đưa sang Rwanda" này hay không, nhưng giới chức Anh khẳng định chương trình thanh lọc tỵ nạn khỏi nhóm "di dân kinh tế" áp dụng với mọi quốc tịch vào Anh bất hợp pháp.

Nga gửi thư cho Brazil nhờ giúp đỡ trước các lệnh trừng phạt của phương Tây
Nga đã yêu cầu Brazil hỗ trợ tại Quỹ Tiền tệ Quốc tế, Ngân hàng Thế giới và nhóm các nền kinh tế hàng đầu G20 để giúp nước này chống lại các lệnh trừng phạt do phương Tây áp đặt, theo một bức thư mà Reuters xem được.
Bộ trưởng Tài chính Nga Anton Siluanov đã viết thư cho Bộ trưởng Kinh tế Paulo Guedes yêu cầu ‘Brazil hỗ trợ để ngăn các cáo buộc chính trị và nỗ lực phân biệt đối xử đối với Nga trong các định chế tài chính quốc tế và các diễn đàn đa phương’.
“Công việc đằng sau hậu trường đang diễn ra ở IMF và Ngân hàng Thế giới để hạn chế hay thậm chí trục xuất Nga khỏi quá trình ra quyết định,” ông Siluanov viết. Ông không giải thích chi tiết về những trở ngại đối với sự tham gia của Nga vào các định chế đó.
Bức thư này, vốn không đề cập đến cuộc chiến ở Ukraine, được đề ngày 30/3 và được đại sứ Nga tại Brasilia chuyển cho Bộ trưởng Kinh tế Brazil hôm 13/4.
“Như Ngài đã biết, Nga đang trải qua giai đoạn đầy thách thức về hỗn loạn kinh tế và tài chính do các lệnh trừng phạt của Mỹ và các đồng minh,” Bộ trưởng Nga nói.
Khi được hỏi về bức thư, ông Erivaldo Gomes, thư ký các vấn đề kinh tế quốc tế của Bộ Kinh tế Brazil, chỉ ra rằng Brasilia muốn Nga nằm trong các cuộc thảo luận tại các tổ chức đa phương.
“Theo quan điểm của Brazil... duy trì đối thoại cởi mở là điều cần thiết,” ông nói. "Những cây cầu của chúng ta là các định chế quốc tế và đánh giá của chúng tôi là những cây cầu này cần phải được giữ gìn.”
Tuần trước, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen cho biết Mỹ sẽ không tham gia bất kỳ cuộc họp nào của G20 nếu Nga có mặt.
Gần một nửa dự trữ quốc tế của Nga đã bị đóng băng và các giao dịch thương mại quốc tế bị chặn, bao gồm cả những giao dịch với các thị trường mới nổi, ông Siluanov cho biết.
“Mỹ và các nước vệ tinh của họ đang theo đuổi chính sách cô lập Nga khỏi cộng đồng quốc tế,” ông nói thêm.
Ông Siluanov nói rằng các biện pháp trừng phạt này vi phạm các nguyên tắc của các thỏa thuận Bretton Woods vốn thành lập ra IMF và Ngân hàng Thế giới.
“Chúng tôi cho rằng cuộc khủng hoảng hiện tại do các lệnh trừng phạt kinh tế chưa từng thấy do các nước G7 thúc đẩy có thể gây ra hậu quả lâu dài trừ phi chúng ta cùng hành động để giải quyết,” ông kêu gọi người tương nhiệm Brazil.
Tổng thống cực hữu của Brazil Jair Bolsonaro, người đã đến thăm Moscow chỉ vài ngày trước cuộc xâm lược, đã giữ Brazil trung lập trong cuộc khủng hoảng Ukraine và không lên án cuộc xâm lược. Ông Bolsonaro, vốn cũng là đồng minh thân cận của cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump, đã bị chính quyền Joe Biden chỉ trích.
Ông Bolsonaro đã bày tỏ ‘tình đoàn kết’ khi ông đến thăm Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Điện Kremlin vào ngày 16/2 khoảng một tuần trước khi Nga bắt đầu xâm lược.
Ngoại trưởng Brazil Carlos Franca cho biết Brazil phản đối việc trục xuất Nga khỏi G20 như Mỹ muốn.
“Điều quan trọng nhất vào thời điểm này là tất cả các diễn đàn quốc tế, G20, WTO, FAO, cần hoạt động đầy đủ, và vì điều đó tất cả các quốc gia cần phải có mặt, bao gồm cả Nga,” ông Franca nói trước phiên điều trần trước Thượng viện Brazil vào ngày 25/3.

Một tổ chức đảo chánh có vũ trang tại Đức vừa bị bắt.
Kế hoạch dự kiến của họ là đánh sập mạng lưới điện toàn quốc bằng cách tấn công các trạm biến áp, đường dây điện và gây ra tình trạng nội chiến. Sau đó, họ lợi dụng sự hỗn loạn để lật đổ hệ thống dân chủ ở Đức và nắm chính quyền. Nhóm này còn lên kế hoạch bắt cóc Bộ trưởng Bộ Y tế Karl Lauterbach.
Họ bị lọt vào bẫy của cơ quan an ninh khi dò tìm mua vũ khí, mìn và thiết bị bảo vệ với giá hàng chục nghìn euro.
Các nhân viên cảnh sát đã khám xét 21 ngôi nhà, căn hộ ở một số bang và bảo mật các thiết bị mang dữ liệu, máy tính và điện thoại di động. Theo Văn phòng Bộ trưởng Tư pháp, 22 khẩu súng, súng trường tấn công, đạn dược, tiền mặt, vàng nén, tiền bằng bạc và ngoại tệ đã bị thu giữ trong quá trình khám xét.
Thủ tướng Olaf Scholz viết trên Twitter: "Mỗi người ở Đức được quyền nói lên suy nghĩ của mình. Nhưng quyền tự do của chúng ta có giới hạn." Những người này đã vượt quá giới hạn, khi dùng bạo lực đe dọa. "Chúng tôi sẽ chống lại kẻ thù của nền dân chủ bằng tất cả các biện pháp của nhà nước pháp quyền."
THUỶ HƯƠNG

VỢ CHỒNG CỰU CÔNG CHÚA NHẬT BẢN MAKO CÓ NGUY CƠ SẼ PHẢI RỜI KHỎI NƯỚC MỸ
Hội đồng Giám định Luật của New York (BOLE) công bố danh sách trên trang web của mình. Ban tổ chức cho biết 45% trong số khoảng 3.000 thí sinh vượt qua kỳ thi. Khoảng 30% số người đăng ký thi lại đã thành công.
Kei Komuro, chồng của cựu Công chúa Nhật Bản Mako, đã tham gia kỳ thi lần thứ hai hồi tháng 2, sau khi thi trượt vào tháng 7 năm ngoái. Luật sư Naofumi Ueshiba - đại diện cho Kei Komuro - từng cho biết Komuro trượt kỳ thi không phải do thiếu năng lực, mà vì gặp áp lực vừa học vừa làm.
Sau khi đăng ký kết hôn mà không tổ chức đám cưới cũng như không nhận số tiền hồi môn 150 triệu yen (1,2 triệu USD), cựu công chúa và chồng, đều 30 tuổi, rời Nhật Bản để bắt đầu cuộc sống mới ở Mỹ.
Komuro đã làm việc tại một công ty luật ở New York sau khi tốt nghiệp trường luật của Đại học Fordham vào tháng 5/2021. Còn cựu Công chúa Mako đang làm việc tại Bảo tàng Nghệ thuật Metropolitan (MET) với vai trò "tình nguyện", "thực tập không lương".
Cuộc sống sắp tới của cặp đôi thường dân này được cho là sẽ vô cùng bấp bênh. Hai người thậm chí còn có thể đối mặt với hiện thực đầy bi đát là khăn gói về nước do không xin được thị thực.

Tình báo Âu – Mỹ loan tải Nga muốn đánh chiếm để mở rộng lãnh thổ cho nước cộng hòa tự phong Donbas nhằm mục đích chia cắt Ukraine thành hai miền Nam – Bắc, giống như Nam – Bắc Triều Tiên hiện nay. Để đạt được mục tiêu này, Nga đang ném vào chiến trường đội quân tinh nhuệ nhất có tên “Wagner Group” hy vọng xoay chuyển được cục diện chiến trường.
Vậy Wagner Group là gì?
Cho đến nay, chưa ai đưa ra lời giải thích rõ ràng về cái tên “Wagner” nhưng có ý kiến cho rằng đây là tên của nhà soạn nhạc người Đức, Richard Wagner, những tác phẩm âm nhạc của ông được Adolf Hitler tôn kính.
Tình báo Âu châu cho là Dmitry Utkin, từng đứng đầu ngành tình báo quân sự Nga và là bạn thân của Putin, đang nắm quyền lãnh đạo “Nhóm Wagner.” Dimitry Utkin là người có cảm tình với Đức quốc xã, và ông có tên trong danh cấm vận của phương Tây.
Chưa rõ cấp bậc, phù hiệu biên chế trong Wagner, nhưng có khoảng 5.000 tay súng, được cho là thiện chiến. Những chiến dịch của Wagner gắn kết chặt chẽ với tình báo quân sự Nga, và quân đội Nga, chịu sự chỉ đạo trực tiếp của Putin.
Wagner có hai trại huấn luyện trong lãnh thổ Nga. Wagner tuyển chọn, huấn luyện, và đưa lính tới mọi nơi có tình huống mục đích khác nhau. Ở nơi tranh chấp về gian lận phiếu bầu thì Wagner có nhiệm vụ gây rối, đe dọa đối thủ, thao túng kết quả bầu cử. Ở nơi có tài nguyên, Wagner làm nhiệm vụ cướp tài nguyên quý đắt với chữ lượng lớn. Có những nơi Wagner tham chiến trực tiếp trên chiến trường. Wagner hủy bỏ mọi trật tự địa phương hay luật pháp quốc tế.
Wagner đã có mặt trên 30 quốc gia: Syria, Libya, Sudan, Mali, the Central African Republic, Madagascar, Mozambique and Venezuela.
“Nhóm Wagner” chưa bao giờ công khai là “công ty an ninh tư nhân” Mọi danh tính về Wagner đều được giữ kín. Tuy vậy, CSIS đã phân tích và chứng minh rằng Wagner được tài trợ bởi quân đội Nga, tình báo Nga, chịu sự lãnh đạo bí mật trực tiếp của Putin, và ngụy trang trong vỏ bọc công ty an ninh tư nhân.

Bất chấp soái hạm hàng đầu của Điện Kremlin bị chìm, chiến sự tại Ukraine vẫn vô cùng căng thẳng. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ nói, đang xem xét tất cả những thứ Mỹ, đồng minh và đối tác có để Ukraine sẳn sàng cho trận chiến sắp tới ở phía Đông. Các nhà chức trách quốc tế cũng đang bắt đầu điều tra các cáo buộc về tội ác chiến tranh khi Mariupol phải chịu sự bao vây liên tục của Nga.
Thị trưởng của Kyiv, Vitali Klitschko, cho biết đã từng có một tác phẩm điêu khắc trong công viên tượng trưng cho tình hữu nghị của Nga và Ukraine.

Ông nói rằng nó bây giờ là vô nghĩa.

"Làm sao chúng ta có thể nói về tình bạn khi Nga đang tấn công chúng tôi, tiến hành chiến dịch thanh trừng sắc tộc tiêu diệt người dân Ukraine, giết người Ukraine và phá hủy các thành phố của Ukraine."

Một cuộc bỏ phiếu hiện đang được tổ chức tại Hội đồng Thành phố Kyiv để xóa bất kỳ dấu vết nào của Nga khỏi tên các đường phố, đại lộ và tàu điện ngầm ở thủ đô.

Tại Odessa, các công nhân Ukraine đã dỡ bỏ 5 bảng tên các thành phố của Nga, gần văn phòng thị trưởng thành phố.

Tuần này, một tàu tuần dương trang bị hỏa tiễn thuộc hạm đội chủ lực của Nga được cho là đã bị chìm trong một cơn bão khi nó đang được kéo đi sửa chữa.

Phía Ukraine cho biết họ đã bắn trúng tàu tuần dương Hắc Hải này, trong khi chính quyền Nga khẳng định nguyên nhân gây ra là do hỏa hoạn trên tàu.

Thư ký Báo chí Ngũ Giác Đài John Kirby cho biết điều gì đã xảy ra với con tàu vẫn chưa rõ ràng.

"Chúng tôi không thể xác nhận các báo cáo của Ukraine rằng nó đã bị trúng hỏa tiễn, nhưng chúng tôi cũng không có tư cách để bác bỏ điều đó, rằng nó có thể là một hỏa tiễn Ukraine đã tấn công con tàu. Chúng tôi không có đủ nhãn quang để biết chính xác chuyện gì đã xảy ra. Chúng tôi đánh giá rằng ít nhất một số thành viên thủy thủ đoàn đã sơ tán khỏi con tàu và được đưa lên các tàu Hải quân Nga khác."

Việc mất tàu tuần dương hỏa tiễn sẽ là một hụt hẫng lớn đối với các lực lượng quân sự Nga.

Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan nói rằng đây cũng sẽ là một thất bại mang tính biểu tượng nghiêm trọng đối với Điện Kremlin, vào lúc mà quân đội Nga dồn lực lại cho một cuộc tấn công mới ở miền đông Ukraine sau khi rút lui ra khỏi phần lớn khu vực miền bắc.

"Đây là soái hạm của họ, chiếc Moscow là biểu tượng của họ, và giờ đây họ buộc phải thừa nhận rằng nó đã bị hư hỏng nặng. Và họ phải lựa chọn giữa hai câu chuyện. Một đó chỉ là sự kém cỏi của họ để chiến hạm bị cháy, và nếu không thì là họ đã bị tấn công. Cả hai câu chuyện khôngcó cái nào hay cho họ cả."

Jake Sullivan cho biết họ đã tiếp tục làm việc với Ukraine trong việc xây dựng khả năng vũ khí của quốc gia để họ sẵn sàng ở mặt trận phía đông.

"Chúng tôi xem xét mọi thứ mà chúng tôi có thể đem ra được từ những thứ mình có, và từ mọi thứ mà chúng tôi có thể kêu gọi các đồng minh cũng như đối tác của mình cung cấp. Chúng tôi sẽ tập hợp tất cả lại và gởi đi. Và cùng với $800 triệu mà chúng tôi công bố ngày hôm qua là tất cả mọi thứ mà chúng tôi có thể thu thập trong một khung thời gian hợp lý để đến với Ukraine rằng họ sẽ có những hệ thống đó sẵn sàng để sử dụng cho trận chiến sắp tới ở phía Đông."

Trong khi sự chú ý chính của các lực lượng Nga đã chuyển khỏi thủ đô Kyiv, thành phố cảng Mariupol vẫn liên tục bị bao vây.

Một số người dân tiếp tục ra ngoài bất chấp tiếng nổ của cuộc chiến vẫn vang vọng, họ lụm cành cây bị đổ trong trận pháo kích để nhóm lửa nấu ăn.

Hầu hết các tòa nhà của trung tâm lịch sử được xây dựng từ thời Czarist không bị hư hại trong hai cuộc chiến tranh thế giới - thế nhưng chúng không thể nào sống sót trong cuộc chiến của Nga.

Phần lớn trung tâm lịch sử của Mariupol gần như đã bị phá hủy hoàn toàn.

Nhưng hình ảnh đau thương nhất là thi thể của những người dân địa phương bị giết vẫn nằm trên đường phố, phơi bày ra dưới nắng mặt trời

Người đàn ông này, Mihail, đã ở trong thành phố khi cuộc chiến lại bắt đầu.

"Chúng tôi đến để gặp con gái. Và rồi nó bắt đầu. Chúng tôi vào hầm tránh bom, nhưng vì vợ tôi không đi được nên tôi buộc phải kéo cô ấy ra khỏi đó. Chúng tôi sống trong một nhà để xe. Tôi đang cố thoát khỏi đây."

Các nhân viên viện trợ cho biết tình hình ngày càng tồi tệ, do tính chất bất ổn của cuộc xung đột đã khiến việc cung cấp lương thực trở nên đặc biệt khó khăn.

David Beasley là giám đốc điều hành của Chương trình Lương thực Thế giới của Liên hợp quốc.

"Tôi không có bất cứ một thông tin gì về những điều đang diễn bên trong Mariupol mà tốt đẹp cả. Chúng tôi không thể tiếp cận mọi người. Chúng tôi đã yêu cầu chúng tôi được cấp quyền đi vào nhưng chúng tôi đã không được cấp cái quyền đó. Chúng tôi sẽ tiếp tục làm mọi thứ chúng tôi có thể để tiếp cận những người ở đó và chúng tôi sẽ tiếp tục chiến đấu vì họ. Đó là tất cả những gì chúng tôi có thể làm, và chúng tôi sẽ không từ bỏ những người ở Mariupol và những người khác mà chúng tôi không thể tiếp cận. Nhưng đó là một tình huống tàn khốc, sẽ có những người chết vì đói."

Trong khi các cáo buộc về hành vi tàn bạo đối với dân thường ở Ukraine vẫn tiếp diễn, Iryna Venediktova, Tổng công tố viên Ukraine, đã có một cuộc họp ngắn với Tòa án Hình sự Quốc tế.

Bà nói đất nước của bà đòi công lý.

"Đầu tiên, chúng tôi cần tìm bằng chứng cụ thể với những người cụ thể và đến tòa án, hiểu rằng chúng tôi có điều luật xuất sắc về truy tố. Bởi vì chúng tôi muốn làm mọi thứ theo pháp quyền và theo các chuẩn mực nhân đạo công pháp quốc tế."

Bà Công tố viên Ukraine nói rằng quá trình này không thể thúc đẩy nhanh.

"Tất cả chúng ta đều hiểu rằng quá trình tố tụng hình sự bắt đầu thu thập tất cả bằng chứng khi chúng ta vẫn còn trong chiến tranh, khi chúng ta có một số lượng lớn các vụ án. Nó không thể nhanh được và nó cũng không đơn giản."

Công tố viên Tòa án Hình sự Quốc tế Karim Khan cho biết cuộc điều tra sẽ nghiên cứu tất cả các bằng chứng, mặc dù ông nhấn mạnh rằng nó phải được thực hiện "với một số khẩn cấp" khi cuộc chiến tiếp tục.

Ông nói rằng tòa án có ý định xem xét mọi thứ một cách khách quan.

"Tôi sẽ không chấp nhận bất kỳ bằng chứng nào chưa được kiểm chứng từ bất kỳ tổ chức phi chính phủ nào hoặc thậm chí từ chính phủ hoặc các cơ quan chức năng của Ukraine, thậm chí từ tổng công tố viên. Chúng tôi sẽ xem xét mọi thứ để bảo đảm rằng chúng tôi có bằng chứng đúng và bất kỳ bằng chứng nào chúng tôi đánh giá là đáng tin cậy và xác thực."

Trung Quốc tập trận quanh Đài Loan khi các nhà lập pháp Mỹ tới quốc đảo
Thứ sáu, 15/04/2022
Giới chức Trung Quốc cho biết họ đã thực hiện các cuộc diễn tập quân sự quanh Đài Loan hôm thứ Sáu (15/4) khi một phái đoàn Quốc hội Mỹ tới thăm quốc đảo. Bắc Kinh cáo buộc các nghị sĩ Mỹ làm gia tăng mâu thuẫn thông qua chuyến công du “mang tính khiêu khích” này.
Theo Reuters, Bộ Chỉ huy miền Đông của Quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc đã phát đi tuyên bố vào thời điểm các nghị sĩ Mỹ đang họp báo tại Đài Bắc, nói rằng quân đội Trung Quốc đã điều động các tàu khu trục nhỏ, oanh tạc cơ và phi cơ chiến đấu tới Biển Hoa Đông và xung quanh đảo Đài Loan.
“Hoạt động này là để đáp trả việc Mỹ gần đây thường xuyên đưa ra những tín hiệu sai về vấn đề Đài Loan”, tuyên bố của quân đội Trung Quốc nói, không trực tiếp đề cập đến chuyến thăm Đài Loan của phái đoàn Quốc hội Mỹ.
“Những hành động và thủ đoạn xấu của Mỹ là hoàn toàn phù phiếm và rất nguy hiểm. Những người chơi với lửa sẽ bị bỏng”, tuyên bố của quân đội Trung Quốc nói thêm.
Bộ Quốc phòng Trung Quốc trong một tuyên bố riêng rẽ nói rằng chuyến thăm của Mỹ là “cố tình khiêu khích” và “làm leo thang hơn nữa căng thẳng trên Eo biển Đài Loan”.
Phái đoàn Mỹ bao gồm sáu thành viên của Quốc hội liên bang do Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, thành viên cao cấp của Ủy ban Ngân sách Thượng viện dẫn đầu, đã đến Sân bay Songshan, Đài Bắc vào lúc 7:40 tối thứ Năm (14/4). Đây là chuyến thăm Đài Loan 2 ngày không được loan báo trước.
Ngay sau đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cho biết Bắc Kinh “phản đối các tương tác chính thức dưới bất kỳ hình thức nào giữa Mỹ và Đài Loan.”
“Mỹ nên dừng lại việc ngày càng tiến xa hơn trên con đường nguy hiểm này”, ông Triệu nói thêm.
Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, trong cuộc gặp Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn hôm 15/4, nói rằng chiến tranh tại Ukraine và hành vi khiêu khích của Trung Quốc đã gắn kết quan điểm của Mỹ theo cách thức chưa từng thấy trước đây.
“Từ bỏ Đài Loan sẽ là từ bỏ nền dân chủ và tự do. Ngày càng gia tăng phản ứng dữ dội trên thế giới đối với thói du côn, đối với những kẻ xấu”, ông Graham nói.
Thượng nghị sĩ Bob Menendez, Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Mỹ, đã ví Đài Loan là trung tâm công nghệ, gọi đây là “đất nước có ảnh hưởng toàn cầu” và an ninh của Đài Loan có tác động tới thế giới.
Ông Menendez thừa nhận rằng chính quyền Trung Quốc đã “rất không hài lòng” với chuyến thăm Đài Loan của phái đoàn Quốc hội Mỹ nhưng ông cũng khẳng định điều đó sẽ không can ngăn được nhóm nghị sĩ này ủng hộ Đài Loan.
Hải Đăng

Tập đoàn dầu khí ngoài khơi quốc gia Trung Quốc (CNOOC) đang chuẩn bị rút khỏi các dự án kinh doanh ở Anh, Canada và Mỹ bởi Bắc Kinh đang lo ngại rằng tài sản của CNOOC tại các nước này có thể bị ảnh hưởng của các lệnh trừng phạt của phương Tây – Reuters trích dẫn các nguồn tin ngành dầu khí.

Nhưng việc thoái vốn ra khỏi các dự án lớn sau cả chục năm đeo đuổi còn là một cuộc tái chấn chỉnh cơ cấu mà CNOOC phải trải qua. Đó là điều hành và quản lý vốn ở các thị trường có quy định pháp luật chặt chẽ, các khó khăn về công nghệ và đối đầu thương mại Mỹ – Trung mà CNOOC là một mục tiêu mà Washington nhắm đến.

Đánh giá lại danh mục đầu tư trước IPO trong nước

Các quan hệ giữa Trung Quốc và phương Tây từ lâu đã trở nên căng thẳng bởi các đối đầu thương mại và địa chính trị, đặc biệt là sau khi cuộc chiến Nga – Ukraine bùng nổ.

Mỹ đã cảnh báo Trung Quốc trong tuần rồi về hậu quả có thể xảy ra nếu Trung Quốc hỗ trợ Nga né tránh hay giảm mức độ thiệt hại của các lệnh trừng phạt từ phương Tây, bao gồm các biện pháp hạn chế Nga tiếp cận ngoại tệ và làm quá trình thanh toán quốc tế trở nên phức tạp hơn.

Tập đoàn CNOOC đã không đưa ra bình luận ngay lập tức.

Các doanh nghiệp định kỳ phải thực hiện đánh giá hiệu quả về danh mục đầu tư của mình. Nhưng dường như tập đoàn dầu khí thuộc sở hữu nhà nước Trung Quốc đang chuẩn bị cho lối thoát sau gần một thập niên nỗ lực xâm nhập ba thị trường trên. Một trong những “điểm son” của CNOOC trong quá trình khai phá này là thương vụ 15 tỉ đô la mua lại hãng dầu khí Nexes của Canada năm 2013. Với hợp đồng này, gã khổng lồ Trung Quốc đã trở thành nhà sản xuất hàng đầu thế giới.

Theo tính toán của Reuters, các tài sản, bao gồm cổ phần tại các mỏ dầu và khí lớn ở Biển Bắc, Vịnh Mexico và các dự án cát dầu lớn tại Canada của CNOOC sản xuất 220.000 thùng dầu tương đương (BOED) mỗi ngày.

Hồi tháng 3, Reuters đưa tin CNOOC đã thuê ngân hàng Bank of America (BofA) để chuẩn bị cho việc bán các tài sản của hãng ở Biển Bắc, bao gồm cổ phần tại một trong những mỏ lớn nhất ở đây.

Các nguồn tin cho biết CNOOC đã xem xét lại danh mục đầu tư toàn cầu trước khi lên sàn chứng khoán (IPO) vào cuối tháng 4 này. Đây là kế hoạch nhằm tìm nguồn vốn thay thế sau khi cổ phiếu của CNOOC trên thị trường New York bị hủy niêm yết vào tháng 10 năm ngoái.

Việc hủy niêm yết là một phần trong động thái của chính quyền cựu Tổng thống Donald Trump trong năm 2020 chĩa vào một số tập đoàn Trung Quốc mà Washington tin rằng do quân đội Trung Quốc sở hữu hoặc kiểm soát. Bắc Kinh đã hoàn toàn phủ nhận và lên án động thái này.

CNOOC cũng đang tận dụng đà tăng của giá dầu và khí đốt trong bối cảnh chiến tranh. Hãng hy vọng sẽ thu hút được người mua trước khi các nước phương Tây có thể tìm cách tự khai thác và sản xuất để thay thế cho nguồn năng lượng từ Nga.

Các nguồn tin cho biết, khi tìm cách thoái vốn khỏi các dự án với phương Tây, CNOOC cũng đang tìm cách mua lại các tài sản mới ở châu Mỹ Latinh và châu Phi, đồng thời cũng muốn ưu tiên phát triển các công ty lớn, triển vọng mới ở Brazil, Guyana và Uganda.

Tái cấu trúc đau đớn

CNOOC đang tìm cách bán các loại tài sản có chi phí vốn cận biên cao và khó quản lý tại Anh, Mỹ và Canada. Một nguồn tin cấp cao nói với Reuters các nhà lãnh đạo cao nhất của CNOOC, trong đó có cả Chủ tịch Wang Dongjin, nhận ra rằng việc quản lý tài sản Nexen hiện nay là công việc khó chịu vì các quy định khó khăn hơn và chi phí cao hơn so với các nước đang phát triển.

Nguồn tin cũng nói thêm rằng CNOOC đã phải đối mặt với các rào cản hoạt động tại Mỹ, chẳng hạn như các thủ tục an ninh mà các giám đốc điều hành từ Trung Quốc phải trải qua trước khi có thể nhập cảnh vào Mỹ.

“Các tài sản như vùng nước sâu ở Vịnh Mexico đang thách thức về mặt công nghệ. CNOOC thực sự cần làm việc với các đối tác để học hỏi, nhưng các giám đốc điều hành công ty thậm chí không được phép đến thăm các văn phòng tại Mỹ. Đó là một nỗi đau suốt những năm qua và việc chính quyền ông Trump đưa CNOOC vào danh sách đen”, nguồn tin cho biết.

Trong bản cáo bạch trước đợt IPO tại Thượng Hải, CNOOC cho biết họ có thể phải đối mặt với các biện pháp trừng phạt bổ sung.

“Chúng tôi không thể dự đoán liệu công ty hoặc các chi nhánh và đối tác có bị ảnh hưởng bởi các lệnh trừng phạt của Mỹ trong tương lai hay không, nếu các chính sách thay đổi”, CNOOC cho biết.

Tại Mỹ, CNOOC sở hữu tài sản trong các khu dầu đá phiến Eagle Ford và Rockies trên đất liền cũng như cổ phần tại hai mỏ lớn ngoài khơi ở Vịnh Mexico, Appomattox và Stampede. Trong khi đó, các dự án khai thác dầu cát của tập đoàn này là hai mỏ chính ở Long Lake và Hangingston ở bang Alberta thuộc Canada.

Trung Quốc tập trận gần Đài Loan trong khi sáu nhà lập pháp Mỹ thăm Đài Bắc
Một nhóm sáu nhà lập pháp thuộc lưỡng viện Hoa Kỳ, bao gồm cả Chủ tịch Ủy ban Đối ngoại Thượng viện Hoa Kỳ Bob Menendez, đã gặp Tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn cho chuyến thăm không báo trước trước đó, để thể hiện sự ủng hộ đối với hòn đảo dân chủ trước sức ép của Trung Quốc.
Trong khi đó, Bắc Kinh tuyên bố tiến hành tập trận xung quanh hòn đảo trong cùng ngày 15/4 để cảnh báo về "tín hiệu sai" mà Hoa Kỳ đã gửi về Đài Loan.
Theo hãng tin AP, Thượng nghị sĩ Robert Menendez của New Jersey đã có bài phát biểu ca ngợi nền dân chủ và vị thế toàn cầu của Đài Loan với tư cách là nhà sản xuất chip bán dẫn được sử dụng trong mọi thứ từ ô tô đến điện thoại thông minh và ông cảnh báo về hậu quả nếu tình trạng đó bị đe dọa.

Ông Bob Menendez, người đứng đầu Bộ phận Đối ngoại của Thượng viện thì gọi Đài Loan là một 'quốc gia' và cho biết:
“It is a country of global significance, of global consequence, of global impact, and therefore it should be understood the security of Taiwan has a global impact for those who would wish it ill,” said Menendez, the head of the Senate's Foreign Relations Committee, in a speech from Taiwan's Presidential Office.
“Đây là một quốc gia có tầm quan trọng toàn cầu, tầm quan trọng toàn cầu, tác động toàn cầu, và do đó cần hiểu rằng an ninh của Đài Loan có tác động toàn cầu đối với những người muốn nó đổ bệnh", người đứng đầu Ủy ban đối ngoại Thượng viện Mỹ trong một bài phát biểu từ Văn phòng Tổng thống Đài Loan.
Ông nhấn mạnh rằng "chúng tôi không tìm kiếm xung đột với Trung Quốc vì tôi tin rằng Đài Loan không có xung đột với Trung Quốc."

Sau gần 50 ngày Ukraina chiến đấu chống lại cuộc xâm lược của Nga, tổng thống Volodymyr Zelensky tiếp tục nỗ lực tìm kiếm sự hậu thuẫn của quốc tế qua các phát biểu trước nghị trường vòng quanh thế giới. Ngày 11/04/2022, ông Zelensky trình bày với các dân biểu Hàn Quốc nhằm tìm kiếm sự hỗ trợ quân sự ngoài các viện trợ nhân đạo mà Seoul đã dành cho Kiev cho đến giờ. Nhưng đề nghị của lãnh đạo Ukraina đã không được Seoul đáp ứng.
Thông tín viên Nicolas Rocca tại Séoul giải thích:
« Trước 50 trên tổng số 300 nghị sĩ Hàn Quốc, không có tiếng vỗ tay hoan hô như tại các nghị trường khác trước đó, ông Volodymyr Zelensky đã cố thuyết phục Hàn Quốc chuyển cho Ukraina xe tăng và thêm lửa để ngăn chặn quân Nga. Ông nói : « Các vị còn nhớ những năm 1950, các vị đã bị những kẻ muốn phá hoại tự do của các vị tấn công. Họ đã phá hủy và giết chóc. Bản sắc của các vị sẽ còn gì nếu như khi đó họ thành công ? Một câu hỏi kinh sợ. Nhưng các vị đã trụ được và thế giới đã giúp các vị. Bây giờ chúng tôi cũng muốn được giúp như vậy. »
Đã có cuộc tranh luận, vài giờ sau khi bộ Quốc Phòng Hàn Quốc từ chối chính thức chuyển tên lửa phòng không cho Ukraina, dù đó là đề nghị được đưa ra từ đại sứ quán Mỹ tại Seoul.
Để giải thích việc từ chối, Seoul nêu vấn đề về « tình hình an ninh » của mình và sự cần thiết phải luôn « sẵn sàng về quân sự », nhưng chính phủ của tổng thống Moon Jea In dường như bị kẹt giữa một bên là đồng minh quân sự Mỹ và một bên là đối tác kinh tế chính Trung Quốc. Bắc Kinh và Matxcơva cũng đã được nhìn nhận như là nhũng đối tác chiến lược có thể trong hồ sơ Bắc Triều Tiên. Lập trường của Hàn Quốc sẽ có thể thay đổi trong gần một tháng tới khi tân tổng thống Yoon Seok Yeol, một người ủng hộ việc liên kết với Washington trong các vấn đề quốc tế, nhậm chức ».

"Cơn đói" than của Ấn Độ đang ngày càng tăng. Do vậy, ngay cả khi hàng hóa Nga bị cả thế giới xa lánh, gã khổng lồ châu Á này vẫn để mắt tới than của Nga, sau khi mua rất nhiều dầu giá rẻ từ nước này.

Tuần trước, Liên minh châu Âu (EU) đề xuất cấm nhập khẩu than Nga như một phần của vòng trừng phạt mới nhằm vào Moscow vì hành động tấn công quân sự với Ukraine. Thế nhưng, Ấn Độ đang có dấu hiệu tăng nhập khẩu nguồn than từ nước này. Theo dữ liệu từ công ty tình báo hàng hóa Kpler, nhập khẩu than từ Nga của Ấn Độ đã tăng mạnh trong tháng 3 lên mức cao chưa từng có trong hơn 2 năm qua.

Ông Matthew Boyle, nhà phân tích hàng đầu của Kpler, cho biết nhập khẩu than từ Nga của Ấn Độ trong tháng 3 đã đạt mức 1,04 triệu tấn, mức cao nhất kể từ tháng 1/2020. Trong đó, khoảng 2/3 lượng hàng trên đến từ các cảng Viễn Đông ở Nga, có thể là sau khi chiến sự nổ ra.

“Các thị trường nghi ngờ rằng Ấn Độ và Trung Quốc có thể tăng cường nhập khẩu than từ Nga, bù đắp phần nào tác động của lệnh cấm nhập khẩu than của Nga đã được EU đồng thuận”, Vivek Dhar, giám đốc nghiên cứu hàng hóa năng lượng và khai thác tại Ngân hàng Khối thịnh vượng chung Australia cho hay.

Tuần trước, Ấn Độ cho biết họ có kế hoạch nhập khẩu gấp đôi lượng than cốc của Nga, loại than sử dụng để sản xuất thép.

Theo hãng năng lượng Rystad Energy, việc EU cấm nhập khẩu than Nga diễn ra trong thời điểm thị trường than quốc tế vô cùng thắt chặt, giá cao. "Nhu cầu than tăng vọt ở châu Á khi các quốc gia cố gắng giảm thiểu nhập khẩu khí đốt vốn đang đắt đỏ, khiến giá than tăng cao trong năm qua".

Giá than API2 giao tháng 5 đã tăng lên 300 USD/tấn trong ngày 12/4 so với mức 70 USD/tấn cách đây 1 năm, theo Rystad Energy.

Việc khai thác than của Ấn Độ có thể được hưởng lợi nhờ thỏa thuận thương mại ký kết với Australia hồi 2/4, vì mặt hàng này đủ điều kiện để được dỡ bỏ thuế quan. Thuế quan được thiết lập sẽ có hơn 85% hàng hóa được nhập khẩu từ Australia sang Ấn Độ. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng, Australia không đủ than để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của Ấn Độ.

Theo báo cáo triển vọng năng lượng Ấn Độ của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA), than đá chiếm khoảng 70% sản lượng điện của Ấn Độ. Quốc gia Nam Á này là nhà nhập khẩu và tiêu thụ than lớn thứ 2 thế giới, chỉ sau Trung Quốc.

Trong khi đó, Nga là nước xuất khẩu than lớn thứ 6 thế giới. Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Hoa Kỳ, trong năm 2020, 54% lượng than xuất khẩu của Nga là xuất sang các nước châu Á, trong khi 31% được xuất sang các quốc gia thuộc Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế châu Âu (OECD).

Tiếp tục nhập khẩu bất chấp 'các phát súng cảnh cáo' từ Mỹ

Trước khi chiến sự nổ ra, Ấn Độ nhập rất ít than từ Nga, chỉ chiếm khoảng 2% tổng lượng than nhập khẩu của nước này trong năm 2021.

Tuy nhiên, Bộ trưởng Thép Ấn Độ Ramchandra Prasad Singh cho biết nước này đang hướng đến nhập khẩu than cốc từ Nga. Ông cho biết Ấn Độ đã nhập 4,5 triệu tấn than cốc từ Nga, tuy nhiên không nói rõ nhập trong thời kỳ nào.

"Bất chấp những cảnh báo từ phương Tây, Ấn Độ vẫn tiếp tục dựa vào mối quan hệ chuỗi cung ứng của Nga đối với các nguồn tài nguyên thiên nhiên như dầu mỏ và than đá", ông Samir N. Kapadia, người đứng đầu bộ phận thương mại tại công tư tư vấn quan hệ chính phủ Vogel Group, cho biết.

Theo ông Kapadia, họ sẽ dựa vào một thỏa thuận hoán đổi tiền tệ "để vượt qua một số thách thức về tài trên thị trường". Hoán đổi tiền tệ là thỏa thuận giữa 2 ngân hàng trung ương để trao đổi tiền tệ, cải thiện điều kiện thanh toán và cung cấp vốn ngoại tệ cho các ngân hàng trong nước trong thời kỳ thị trường căng thẳng.

Cơ chế này sẽ cho phép Ấn Độ mua năng lượng và hàng hóa xuất khẩu của Nga ngay cả khi các lệnh trừng phạt của phương Tây hạn chế cơ chế thanh toán quốc tế. Một số ngân hàng của Nga đã bị loại khỏi SWIFT, một hệ thống toàn cầu kết nối hơn 11.000 ngân hàng thành viên tại khoảng 200 quốc gia và vùng lãnh thổ trên toàn cầu.

"Tôi không nghĩ họ có thể giải quyết được vấn đề logistics và vận chuyển nhưng việc hoán đổi giữa đồng rúp và đồng rupee sẽ có ích", ông Kapadia trả lời CNBC.

Ông cho biết Mỹ có thể sẽ xem xét trừng phạt hay áp các biện pháp khác với Ấn Độ nếu nước này không cắt giảm việc mua dầu và than từ Nga.

“Nhà Trắng đã bắn hai ‘phát súng cảnh cáo’ cho đến nay, gây áp lực buộc Ấn Độ phải đứng về phía lẽ phải và tránh liên kết với Nga. Có khả năng sẽ không có thêm phát súng thứ ba nếu điều này vẫn tiếp diễn", ông Kapadia nói.

Trong những tuần gần đây, các quan chức Mỹ đã cảnh báo New Delhi về việc tăng nhập khẩu dầu từ Nga. Washington cảnh báo Ấn Độ sẽ phải đối mặt với hậu quả đáng kể nếu vẫn liên kết với Moscow.