Hầu hết các polyp là lành tính nhưng qua thời gian, một số polyp đại trực tràng có thể phát triển thành ung thư đại trực tràng, gây tử vong khi được t́m thấy ở giai đoạn muộn.
Bệnh polyp đại trực tràng là ǵ?
Theo Trung tâm Kỹ thuật cao và tiêu hóa Hà Nội, Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn, polyp đại trực tràng là một khối u nhỏ h́nh thành trong ḷng đại tràng, trực tràng (ruột già). Hầu hết các polyp là lành tính nhưng qua thời gian, một số polyp đại trực tràng có thể phát triển thành ung thư đại trực tràng, gây tử vong khi được t́m thấy ở giai đoạn muộn.
Bất cứ ai cũng có thể bị polyp đại trực tràng, tuy nhiên 90% polyp đại trực tràng gặp ở những bệnh nhân trên 50 tuổi.
polyp đại trực tràng thường không gây ra triệu chứng. Khi gây ra triệu chứng (chảy máu, tắc ruột…) thường là polyp đă phát triển lớn, hay thậm chí đă tiến triển thành ung thư. Do vậy phát hiện sớm polyp (qua nội soi đại tràng) có vai tṛ vô cùng quan trọng v́ có thể được cắt bỏ hoàn toàn và an toàn qua nội soi mà không cần phải mổ, đồng thời loại trừ được nguy cơ ung thư
Những ai có nguy cơ mắc phải bệnh polyp đại trực tràng?
Bệnh có thể gặp ở mọi đối tượng, mọi chủng tộc, tuy nhiên có một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh bao gồm:
- Chế độ ăn uống, sinh hoạt: Ăn nhiều chất béo, thịt đỏ, ít chất xơ…
- Hút thuốc lá.
- Béo ph́.
- Tuổi: 90% các trường hợp polyp đại trực tràng xảy ra sau 50 tuổi, do đó, sàng lọc ung thư đại trực tràng thường được khuyến nghị bắt đầu ở tuổi 50 cho cả hai giới.
- Tiền sử gia đ́nh: Polyp và ung thư đại trực tràng có xu hướng gặp nhiều người trong gia đ́nh, cho thấy các yếu tố di truyền đóng vai tṛ quan trọng trong sự phát triển polyp. Do đó sàng lọc ung thư đại trực tràng nên bắt đầu ở độ tuổi sớm hơn ở những người có tiền sử gia đ́nh mắc bệnh ung thư hoặc polyp.
Polyp đại trực tràng có nguy hiểm không?
Polyp đại trực tràng thường là lành tính, nhưng sẽ nguy hiểm nếu chẩn đoán muộn.
Polyp đại trực tràng thường không có triệu chứng, tuy nhiên nếu kích thước lớn có thể gây các biến chứng như chảy máu, tắc ruột, điều trị sẽ khó khăn hơn.
Đa số polyp đại trực tràng là lành tính nhưng một số trường hợp có khả năng trở thành ác tính (ung thư). V́ vậy cần phải lưu tâm, cảnh giác, không được chủ quan, bởi v́, rất có thể diễn biến thành ung thư bất cứ lúc nào.
Nguy cơ tiến triển ung thư của polyp phụ thuộc vào: kích thước polyp (càng lớn nguy cơ càng cao); số lượng polyp (càng nhiều nguy cơ càng cao); tính chất polyp (đánh giá qua nội soi đại tràng và cắt polyp làm giải phẫu bệnh).
Triệu chứng của polyp đại trực tràng
Hầu hết polyp không gây triệu chứng, mà bệnh thường được phát hiện t́nh cờ qua nội soi đại trực tràng kiểm tra sức khỏe
Dấu hiệu thường thấy nhất ở bệnh nhân mắc phải bệnh này là chảy máu từ trực tràng hoặc có máu lẫn trong phân.
Polyp lớn có thể gây tắc ruột với các triệu chứng: đau bụng, nôn…
Trường hợp hiếm gặp hơn là polyp trực tràng lớn có thể tụt xuống và sa ra qua lỗ hậu môn.
Khi nào cần gặp bác sĩ
Để được chẩn đoán sớm polyp đại trực tràng khi bệnh chưa có biến chứng, đặc biệt là khi bệnh chưa tiến triển thành ác tính, bệnh nhân cần đến khám bác sĩ khi:
- Có rối loạn tiêu hóa: đau bụng kéo dài, đại tiện lẫn máu, đại tiện lúc táo bón, lúc lỏng, khuôn phân nhỏ dẹt….
- Có bệnh viêm mạn tính đại trực tràng: Viêm đại trực tràng chảy máu.
- Tiền sử trong gia đ́nh có người bị ung thư đại trực tràng.
- Những người trên 50 tuổi: Có nguy cơ mắc polyp cao hơn người trẻ và nguy cơ tăng dần theo tuổi.