Theo chuyên gia y tế khuyến cáo, những loại máy SpO2 kém chất lượng thường sẽ đo nồng độ oxy máu không chính xác, từ đó có thể gây nguy hiểm đến tính mạng nhiều người.
Lùng sục máy SpO2
Thời gian sau Tết Nguyên đán, số lượng người mắc COVID-19 tăng cao. Đặc biệt, số lượng người không triệu chứng và triệu chứng nhẹ chiếm ưu thế, mọi người được điều trị tại nhà. Kéo theo đó, việc lùng sục mua kit test xét nghiệm, máy đo nồng độ oxy máu (SpO2) ngày càng tăng khiến các mặt hàng này trở nên ‘khan hiếm’.
Theo t́m hiểu của PV, giá những mặt hàng trên mỗi nơi bán một kiểu. Đặc biệt, máy SPO2 thông thường có giá tiền triệu th́ nay có nhiều nơi bán chỉ với giá trên 100 ngh́n đồng/máy.
Trên các trang mạng xă hội, chỉ cần gơ SpO2, là hàng loạt bài bán máy SpO2 hiện ra với mức giá chỉ từ 110.000 – 350.000 đồng/1 máy SpO2. Thậm chí, những người này c̣n khẳng định, những loại máy họ bán là hàng cao cấp.
Trên các sàn thương mại điện tử, máy đo SpO2 cũng phong phú không kém với mọi loại giá, từ 100-200 ngh́n đến 1 triệu, vài triệu đồng cũng có. Những loại máy SpO2 có mức giá 150.000 – 180.000 ngh́n có chỗ lên đến hàng ngh́n người mua.
Khảo sát tại các nhà thuốc, nhiều nhà thuốc cho biết hiện nay, do lượng mua lớn nên hàng đang khan hiếm và chưa thể nhập về để bán. Một nhân viên bán thuốc trên đường Cầu Giấy cho biết, những ngày trước anh nhập loại máy SpO2 bán ra với giá 350.000 ngh́n/chiếc. Tuy nhiên, 2 ngày nay anh đă không c̣n hàng để bán. "Tôi đang t́m nguồn hàng nhưng cũng khó, v́ nhiều nơi cũng nhập về bán, do t́nh h́nh dịch khá phức tạp. Giá bán nhiều nơi cũng tăng theo, nhưng tôi th́ chỉ bán đúng giá quy định", nhân viên hiệu thuốc cho biết.
Dùng máy kém chất lượng cẩn thận rước họa vào thân
Trao đổi với PV về vấn đề trên, bác sĩ Trương Hữu Khanh (Bệnh viện Nhi đồng I, TP HCM) cho biết, máy SpO2 thường được sử dụng cho những đối tượng F0, F1 đang cách ly tại nhà. Thiết bị này được sử dụng rất phổ biến trong ngành y tế. Gần như tất cả những người có bệnh lư về tim phổi th́ đều sử dụng thiết bị này để theo dơi. Nếu chỉ số SpO2 thấp hơn 95%, bệnh nhân cần được hỗ trợ hô hấp, phải nhập viện và theo dơi sát diễn tiến t́nh trạng suy hô hấp.
Bác sĩ Khanh cảnh báo, hiện nay thị trường máy đo nồng độ oxy máu đang trong mùa dịch, thế nên việc mua loại mặt hàng có nhiều nguy cơ rủi ro, nhiều người sẽ mua phải hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng. Chính v́ thế, người dân cần t́m đến những nơi uy tín đă được cấp phép để mua máy, không nên mua trôi nổi trên thị trường v́ máy nhái có thể cho ra những chỉ số sai. Nếu không phải đối tượng nguy cơ cao th́ người dân cũng không nên mua mà có thể tải app trên di động để chủ động theo dơi.
Đồng quan điểm, ThS.BS Nguyễn Đ́nh Tỉnh (Đại học Y tế Công cộng) cho biết, việc mua phải máy đo SpO2 chất lượng kém cực ḱ nguy hiểm trong vấn đề theo dơi sức khỏe người bệnh COVID-19 tại nhà khi kết quả đo không chính xác. Các F1, F0 cần chọn sản phẩm của các hăng thiết bị y tế có thương hiệu được công nhận trên thị trường. Người dùng có thể mua tại các cửa hàng thiết bị y tế chuyên dụng hoặc các đại lư phân phối của các hăng. "Sản phẩm phải có tem, phiếu bảo hành, giá bán các máy đo SpO2 cầm tay chính hăng tốt thường không dưới 500.000 đồng. Người mua phải t́m hiểu kỹ thương hiệu của máy, nhà phân phối trước khi mua, tránh mua phải hàng giả", BS Tỉnh cho biết.
Cách đo SpO2 chuẩn
Theo các chuyên gia, chỉ số SpO2 c̣n được gọi là độ băo ḥa oxy trong máu, biểu thị cho tỷ lệ hemoglobin có oxy trên tổng lượng hemoglobin trong máu. Một người khỏe mạnh b́nh thường, độ băo ḥa oxy động mạch dao động trong khoảng 95 - 100%. Chỉ số băo ḥa oxy trong máu dưới 90% là ở mức thấp.
Chỉ số SpO2 được xem là một trong những dấu hiệu sinh tồn của cơ thể, bên cạnh các dấu hiệu khác là nhiệt độ, mạch đập, nhịp thở và huyết áp. Khi cơ thể bị thiếu oxy máu, các cơ quan như tim, gan, năo... sẽ nhanh chóng phải chịu những tác động tiêu cực. V́ vậy, F0 cách ly, điều trị tại nhà cần theo dơi chỉ số SpO2 thường xuyên để kịp thời can thiệp nếu xảy ra t́nh trạng nguy hiểm. Tuy nhiên, việc đo chỉ số SpO2 như thế nào để có kết quả chính xác cũng là điều các người bệnh cần lưu ư.
Để đo chỉ số SpO2 chuẩn, người dùng cần tuân thủ 6 bước cơ bản. Ảnh minh họa.
Theo hướng dẫn của Sở Y tế Hà Nội về cách sử dụng máy đo SpO2 chuẩn sẽ gồm 6 bước. Cụ thể:
Bước 1: Kiểm tra xem máy c̣n pin hay không, nếu hết pin th́ cần thay pin mới hoặc sạc pin (tùy loại máy).
Bước 2: Mở kẹp, đặt ngón tay vào khe kẹp sao cho đầu ngón tay chạm vào điểm tận cùng của máy. Lưu ư không được sơn móng tay, sử dụng móng tay giả hoặc mỹ phẩm trên ngón tay được đo. Đảm bảo móng tay không quá dài, để đầu ngón tay có thể che kín bộ phận cảm biến trong khe hẹp.
Bước 3: Nhấn nút nguồn để khởi động máy. Không cử động tay trong khi đo. Kết quả đo sẽ hiểu thị trên màn h́nh sau vài giây.
Bước 4: Khi kết thúc đo, rút ngón tay ra, sau vài giây máy sẽ tự tắt.
Bước 5: SpO2 sẽ hiển thị dưới dạng số ở vị trí ghi chữ SpO2. Đơn vị đo tỉ lệ phần trăm (%). Phạm vi đo: 0-100%. Giá trị b́nh thường: 95-100%.
Bước 6: Nhịp mạch sẽ hiển thị dưới dạng số ở vị trí h́nh trái tim hoặc vị trí ghi chữ PR. Đơn vị đo: lần/phút. Phạm vi đo: 0-254 lần/phút. Giá trị b́nh thường: 60-100 lần/phút (đối với người lớn, lúc nghỉ ngơi).
Tuy nhiên, một số người đo lần đầu sẽ hồi hộp vô t́nh nín thở nên kết quả bị thấp hơn thực tế. Trong trường hợp này, bệnh nhân cần nghỉ ngơi khoảng một tiếng và đo lại. Nếu kết quả vẫn dưới 95% hăy liên hệ bác sĩ để được tư vấn.
Những người bị bệnh hô hấp măn tính, thường có kết quả đo thấp hơn người b́nh thường. Người bệnh bị lạnh, huyết áp thấp hay đo ở môi trường có ánh sáng chiếu trực tiếp cũng có thể ảnh hưởng đến độ chính xác của máy đo SpO2.
Bác sĩ Khanh cho biết, để đo nồng độ oxy trong máu SpO2 chính xác, người bệnh cần xoa ấm bàn tay trước khi kẹp thiết bị đo SpO2; để cố định bàn tay lên trên mặt bàn, khi đo cố gắng không cử động trong ṿng 3 phút để kết quả được chính xác hơn.
VietBF @ Sưu tầm