Ngày 12 tháng 5 năm 2021
Luong Tu Tuan: TƯ BẢN HOANG DĂ LÀ G̀?
Em dâu đi làm công ty tối mịt mới về nói, "ngày hôm nay chỉ được 70 ngh́n". Tôi hỏi "Là sao, tiền công một ngày được 70 ngh́n?". "Vâng anh. Hôm nay sếp xuống chửi cả chuyền 1 tiếng không ngớt "các người không có óc hả, óc bị chó tha mất rồi à..."
Tôi hỏi, "mỗi ngày làm mấy tiếng?" "Khoảng 10 tiếng, sáng bắt đầu từ 7h30, trưa từ 12h15". "Tăng ca th́ tùy ḿnh chứ?". "Không thể không tăng ca v́ ăn theo sản phẩm, tăng ca là tăng cả chuyền, muốn nghỉ cũng không được". "Tăng ca th́ tính thế nào"? "Mỗi tiếng 5 ngàn". Tôi phải hỏi lại 3 lần mới tin vào tai ḿnh.
- Ngoài 5 ngàn/h th́ c̣n tiền sản phẩm nữa. Mỗi chiếc áo được 2 ngàn rưỡi đến 12 ngàn, tùy độ khó. Trung b́nh, mỗi tiếng làm được từ vài chục đến hơn trăm chiếc...
Tôi nhẩm tính, "Vậy là được khoảng 200 ngàn/h?" "Vâng, nhưng chia ra cho 21 người trong chuyền". Tôi á khẩu. "C̣n đóng bảo hiểm th́ sao"? "Bảo hiểm chưa đóng, hết 3 tháng mới được đóng anh ạ. Làm được 2 tháng rồi, mai em làm đơn nghỉ, vô thị trấn làm giày da cho Trung Quốc thôi, được đóng bảo hiểm và có giờ giấc rơ ràng".
Tôi nghĩ thầm, "Thế ra TQ c̣n hơn cả cái thằng người Việt cơ đấy...". Chút nữa th́ bột miệng "Mày dẹp mẹ nó đi, ở nhà" nhưng kịp ḱm lại, nó c̣n phải nuôi con...
Có lẽ nên gọi nó là tư bản rừng rú, tư bản Vượn.
*******
Người Mỹ tiêu xài ít thôi, tiêu nhiều không giúp ǵ được cho em, tâm sự của một công nhân nghèo ở VN.
Cô công nhân trong bài này nói, hôm đó bị sếp phạt, làm quần quật 10 tiếng, chỉ được trả 70.000 VND, tương đương 3,04 USD. Tăng ca được trả thêm 5.000 VND/ tiếng, tương đương 22 cent/ tiếng.
Kể cả dịp lễ, tết, sinh nhật, hay kỷ niệm ngày cưới, hơn chục năm qua ḿnh cũng không cho ông xă ḿnh mua đồ ǵ tặng ḿnh. Những món đồ rẻ tiền mà người dân Mỹ (cũng như dân ở các nước phương Tây) mua được, có sự đóng góp mồ hôi, nước mắt và cả máu của người dân Việt, cũng như của người dân ở các nước nghèo trên thế giới.
Đồng ư với bạn Nguyen Dat An, rằng cái thú tiêu xài của người Mỹ đang giúp hủy hoại môi trường sống, giết trái đất này. Ngoài ra, nó c̣n giúp cho các đại công ty, các tập đoàn tư bản, bóc lột công nhân, bần cùng hóa người dân lao động.
Sẽ có người lập luận rằng, chúng ta mua sắm để giúp công nhân có việc làm, tăng thu nhập cho họ. Ḿnh nghĩ ngược lại, nếu chúng ta bớt tiêu xài, hàng hóa sẽ không được sản xuất với giá rẻ mạt, công nhân sẽ làm ít giờ hơn và được trả lương cao hơn, xứng đáng với công sức họ bỏ ra. Họ sẽ có thêm thời gian dành cho con cái và gia đ́nh.
Thói quen tiêu xài, chủ nghĩa cá nhân đang giúp chúng ta tự hủy diệt ḿnh. Hăy nh́n vào những khu nhà mà mọi người đang sống ở Mỹ, những căn nhà to lớn quanh ḿnh, có được bao nhiêu người đang ở trong đó?
Những căn nhà trung b́nh, rộng từ 2000-3000 square feet (trên dưới 200-300 m2), thường có từ 2-4 người ở, nhưng phải tốn rất nhiều điện, nước, gas, để sưởi ấm trong mùa đông, làm mát vào mùa hè, thắp sáng vào ban đêm, nước tưới cho cây cảnh xung quanh. Dù một số nhà sau này xài điện mặt trời, nhưng nếu không phí phạm, sẽ có điện dư ra để bán cho người khác, nước Mỹ không phải nhập điện nhiều từ Canada và Mexico.
Chưa kể, phải tốn nhiều gỗ và vật liệu để xây những căn nhà to nhưng ... bỏ không, những căn pḥng trống trong nhà không có người ở, rất hoang phí. (Người Mỹ không sống chung nhiều thế hệ trong một căn nhà, thường chỉ có cha mẹ và con cái vị thành niên. Con trên 18 tuổi th́ dọn ra ngoài).
(Nhà ḿnh cũng vậy, từ lúc thằng con dọn ra ngoài, suốt 4-5 năm qua, nhà dư pḥng, không có người ở, lại tốn thời gian dọn dẹp. Đang chờ ông xă về hưu, sẽ t́m mua một căn nhà nhỏ, chỉ 2 pḥng cho 2 người là đủ, vừa không phí phạm, không phải tốn thời gian dọn dẹp).
Nói về xe cộ, người Mỹ mỗi người 1 chiếc xe to, lái ra đường hàng ngày, tốn rất nhiều xăng, lại xả khí thải, góp phần gây ô nhiễm môi trường. Nhiều người Mỹ sở hữu những chiếc xe 8-10 máy, uống xăng như uống nước. Hiện nước Mỹ có khoảng 265 triệu người từ 18 tuổi trở lên, nhưng có khoảng 287 triệu chiếc xe đang lưu thông, v́ có những người đăng kư sở hữu 2-3 chiếc xe cùng một lúc.
Mỹ là nước xài xăng dầu nhiều nhất trên thế giới, với 8.682.000 thùng/ ngày. Kế đến là Trung Quốc: 1.908.000 thùng/ ngày. Thứ ba là Nhật: 978.000 thùng/ ngày, theo Index Mundi.
Về khí thải carbon dioxide (CO2), Trung Quốc đứng hàng đầu, với 9.893.038 kilotons thải ra không khí trong năm 2016. Kế đến là Mỹ, với 5.006.302 kilotons. Thứ ba là Ấn Độ: 2.407.672 kilotons, theo dữ liệu của World Bank. Đây là tác nhân chính của biến đổi khí hậu, hâm nóng toàn cầu, gây ra nạn cháy rừng khắp nơi trên nước Mỹ (và các nước khác) mấy năm qua.
Mùa Hè năm nay, bang California hứa hẹn nạn cháy rừng lớn, v́ lượng mưa năm nay rất ít. Theo báo cáo, 97,5% vùng đất California bị hạn hán ở một cấp độ nào đó, trong đó có 87,95% tiểu bang bị hạn nặng (severe drought), 52,9% bị hạn nghiêm trọng (extreme drought).
Thời gian chúng ta có mặt trên trái đất này quá ngắn ngủi so với tuổi thọ của trái đất. Nhưng nếu mọi người không ǵn giữ nó, mà góp phần hủy hoại trái đất mỗi ngày, th́ trái đất này không c̣n là chỗ để con người tiếp tục sinh sống.
Đă đến lúc mọi người nghĩ tới tương lai con cháu của chúng ta, hạn chế thói quen tiêu xài của ḿnh, góp phần bảo vệ trái đất, để con cháu chúng ta c̣n chỗ mà sống.
********
Nguyễn đặt an
Đúng đấy, chị ạ. Em chỉ mong người ta bớt mua sắm đồ xa xỉ và hoang phí đi, v́ 2 lư do:
1. Để người nghèo đừng nh́n người giàu khoe khoang mà mơ ước và cố gắng lăn lộn vào trong các công xưởng để bán sức lao động.
2. Để người nghèo cảm thấy b́nh an và hạnh phúc với mảnh vườn nhỏ của họ ở quê nhà, đừng phí sức trong các công xưởng bóc lột mồ hôi và máu nữa.
Michael lệ
Cái huyền thoại phát triển có nghĩa là tăng GDP, tức tăng tổng thu nhập quốc gia, cũng đồng nghĩa là gia tăng tiêu thụ... nay đă thấy rơ là sai rồi! Sai trầm trọng rồi! Lư do đơn giản là tài nguyên và sức chịu đựng của Mẹ Trái Đất là có hạn.
Vấn đề mấu chốt là loài người đang hủy hoại chính ngôi nhà duy nhất, môi trường sống duy nhất của ḿnh. Sự chênh lệch bất công giữa những nước giàu/nghèo cũng là hậu quả của việc một bên khai thác bóc lột Trái Đất quá độ và bên kia là nạn nhân của ḷng tham lam ấy, dẫn đến làn sóng di dân tị nạn ngày càng tăng.
Cá nhân tôi, rất áy náy v́ ḿnh chạy chiếc xe truck to đùng 50 miles mỗi đêm. Một ḿnh tôi thôi mà hàng đêm uống bao nhiêu xăng và xả bao nhiêu khói! Nhưng ḿnh như một bánh răng nhỏ bị kẹt cứng trong cả guồng máy khổng lồ! Thú thực cứ mong một ngày gia đ́nh tôi được thoát ra, bỏ hết, rời xa thành phố náo nhiệt, sống đạm bạc, tối giản, gần gũi thiên nhiên, ăn chay, trồng cây, làm vườn... Than ôi, nh́n nền văn minh loài người hiện nay như cỗ xe đang lao xuống vực mà ḿnh không biết cách nào hô hoán lên để cả thế giới ngừng nó lại!
Đại dịch Covid-19 chỉ mới là lời cảnh báo sơ khởi cho loài người thôi, bà con ạ. Tai hoạ khủng khiếp hơn c̣n đang chờ phía trước!
Th́ đạo
VN là nước nghèo, ấy thế mà tình trạng thừa nhà, thừa vật dụng trong nhà cũng mỗi ngày một tăng. Xung quanh khu chung cư mình ở có những khu biệt thự chung vách, mỗi khu rộng hàng héc-ta, không có người ở, trở thành nhà hoang, nhà ma. Đấy là nhà của những người thừa tiền, mua để đấy chứ không ở.
Đến loại nhà có người ở, cũng phổ biến tình trạng quá thừa. Nhà có mặt bằng 60 - 70 m, xây 3 - 4 tầng, chỉ có hai vợ chồng, tầng 1 đã ở không hết, các tầng trên dành cho... bụi.
Về các tỉnh, tình trạng thừa nhà cũng phổ biến, Năm ngoái mình về chơi nhà nhà cô bạn trước dạy cùng trường. Hai vợ chồng cô ta loay hoay không biết làm sao với ngôi nhà 3 tầng xây trên diện tích 100m vuông. Ông chồng vẫn đi làm, nhà rộng quá, cô ta ở nhà một mình thì sợ.
Thực ra trong số những người thừa nhà, có nhiều người đã tranh cướp hết không gian sống của người nghèo. Có những khu chung cư gọi là "chung cư đền bù giải tỏa" nhà nước bù giá để bán rẻ cho những gia đình có đất bị thu hồi cho dự án, nhưng khi mua, toàn dân đi ô-tô xếp hàng mua. Dân làm ô-sin các tỉnh lẻ kéo về HN rất đông, họ phải thuê những căn nhà ổ chuột có khi 9 - 10 người / phòng 10 m vuông, chỉ đủ để nằm ngủ vai sát vai.
Hợp bích hồ
Em cũng đồng ư với suy nghĩ của chị. Mỗi việc làm nhỏ của chúng ta đều sẽ ảnh hưởng tới thế giới, nhiều người cứ hay nghĩ có một ḿnh th́ làm được ǵ, rồi lại lao vào ṿng xoáy tiêu dùng và hưởng thụ. Có nhiều người c̣n nghĩ phải tranh thủ hưởng thụ chứ không chết để lại tiền uổng... nhiều khi em thấy ngán ngẩm không biết phải nói sao. Em nghĩ nếu như xă hội chúng ta, bớt tiêu dùng, bớt sử dụng những thiết bị hiện đại, bớt sở hữu những thứ không cần thiết, con người sẽ sống hạnh phúc hơn. Ḷng tham, sự so b́ về sở hữu vật chất chính là nguồn gốc của mọi tội ác trên thế giới này.
Nguyễn hiếu kỳ
Không là những vật chất ...thừa mứa thì làm sao là xã hội Mỹ hả chị Thu?
thú thật mình qua Mỹ đi mấy cái Outlet malls, nhiều khi phải trợn mắt vì sao dân Mỹ chịu xài dễ sợ, mua đồ gì mà ôm đồm ra parking lot chất vào xe kìn kìn - không phải dịp lễ nhe- , miǹh từ nước khác sang thấy thì đúng là rẻ thật, mà cũng nghĩ tới nghĩ lui có nên mua hay không, dù là chưa chắc có dịp qua nữa . Còn dân tại bản địa, mình nhìn thì biết họ là cư dân của vùng, không phải du khách như mình, họ dĩ nhiên là đi shopping thừơng xuyên mà mua đồ đến chóng mặt!
Sang nhà bạn bè, họ hàng cũng vậy. Ai nấy nhà từ ...to đến rất to, mà cũng chỉ có không quá...4 người - hiếm khi có 5 ngừơi trở lên - nể thiệt!
Có ngừơi khi thấy cuộc sống Canada và Mỹ thì kết luận : "Standard of living" của dân Mỹ cao hơn dân Canada nhiều"!
Nhưng hỏi về an toaǹ sức khỏe thì họ chỉ đưa ra là Mỹ vô cùng tiến bộ nên bịnh gì cũng chữa khỏi! Còn chi phí thì sao? Không thấy ... đề cập!
Anthony trader
Vấn đề của chủ nghĩa tiêu thụ và cung tiền luôn đi song hành cùng với nhau. Cung tiền với danh nghĩa để cứu lấy nền kinh tế, được ném vào sản xuất lưu thông, tăng việc làm, sản phẩm th́ tràn ngập thị trường nên giới tinh hoa phải khuyến khích người dân tiêu thụ thật nhiều thứ nhất để tránh t́nh trạng khủng hoảng thừa bánh răng kinh tế phải quay liên tục, thứ 2 để thoả măn bản năng thấp hèn của người dân, khi bản năng thấp hèn được thoả măn th́ họ dễ bị cai trị hơn, họ ích kỷ hơn, ai tiêu thụ shopping nhiều th́ tâm hồn càng bị tha hoá nhiều, khi đang tiêu xài sướng thân, mà giảm bớt đi (do kinh tế suy thoái, do thất nghiệp, do lạm phát...) th́ họ sẽ t́m cách đổ lỗi cho nhau (như Trump đổ lỗi cho dân nhập cư, do Trung Quốc...) sinh ra chủ nghĩa dân tuư và nổi loạn. Đầu óc u mê nên dễ bị mị dân, Trump hay mấy tay chính trị gia dân tuư nói ǵ họ cũng nghe cũng ủng hộ là vậy. Chúng ta có thể so sánh Mỹ tiêu thụ nhiều hơn so với các quốc gia giàu có khác th́ phong trào dân tuư ở Mỹ lại điên rồ và hung hăn hơn, hệ luỵ xă hội và môi trường cũng lớn hơn. Đôi ḍng chia sẻ!
May 12, 2021
The worker in this article said that that day, her boss was fined, worked for 10 hours, was only paid 70,000 VND, equivalent to 3.04 USD. Overtime is paid an additional 5,000 VND / hour, equivalent to 22 cents / hour.
Even on holidays, Tet, birthdays, or wedding anniversary, over the past decade, I have not allowed my husband to buy anything for me. Cheap items that Americans (as well as people in Western countries) can buy, with donations of sweat, tears and blood of the Vietnamese people, as well as people in poor countries around the world. gender.
Agree with friend Nguyen Dat An, that American consumption is helping destroy the living environment, killing this earth. In addition, it also helps corporations, capitalist corporations, exploiting workers, impoverishing working people.
Some will argue that we shop to help workers get jobs, increase their income. On the contrary, I think, if we spend less, the goods will not be produced cheaply, the workers will work fewer hours and be paid higher wages, worthy of their effort. They will have more time to spend with their children and family.
Consumption habits, individualism are helping us to destroy ourselves. Look at the houses where people live in America, the big houses around you, how many people are in there?
The average house, 2000-3000 square feet (200-300 m2), usually has 2-4 people, but it takes a lot of electricity, water, gas, to heat in the winter. Cool in summer, light up at night, watering for surrounding bonsai. Although some homes later use solar power, if not wasted, there will be excess electricity to sell to others, the United States have to import much electricity from Canada and Mexico.
Not to mention, it takes a lot of wood and materials to build big houses but ... abandoned, empty rooms in the house are uninhabited, very wasteful. (Americans do not live for generations in the same house, usually only parents and teenage children. Children over the age of 18 move out).
(My house is the same, since my son moved out, for the past 4-5 years, the house has plenty of room, no one to live in, and it takes time to clean up. Waiting for my husband to retire, I will find to buy a house small, only 2 rooms for 2 people is enough, not wasted, not wasting time cleaning).
Talking about vehicles, Americans each have a big car, drive to the street every day, spend a lot of gas, exhaust emissions, contribute to environmental pollution. Many Americans own 8-10 motor vehicles, and drink gasoline like water. Currently the United States has about 265 million people aged 18 and over, but there are about 287 million cars in circulation, because there are registered people owning 2-3 cars at the same time.
The US is the country that consumes the most petroleum in the world, with 8,682,000 barrels / day. Next is China: 1,908,000 barrels / day. Third is Japan: 978,000 bpd, according to Index Mundi.
In terms of carbon dioxide (CO2) emissions, China ranked first, with 9,893,038 kilotons emitted to the air in 2016. Next was the US, with 5,006,302 kilotons. Third is India: 2,407,672 kilotons, according to World Bank data. This is the main cause of climate change, global warming, causing forest fires all over the United States (and other countries) in the past few years.
This summer, the state of California promises massive wildfires, because this year's rainfall is very little. According to the report, 97.5% of California land suffered to some degree of drought, of which 87.95% of states suffered severe drought, 52.9% of extreme drought. .
The time we are here on earth is too short for the life of the earth. But if people do not preserve it, but contribute to destroying the earth every day, then this earth is no longer a place for people to continue living.
It is time for people to think about the future of our children and grandchildren, limit their spending habits, contribute to protecting the earth, so that our children and grandchildren have a place to live.