Ngày 13/10, Tối cao Pháp viện Mỹ chấm dứt vụ kiện của phe Dân chủ trong Quốc hội cáo buộc Tổng thống Donald Trump vi phạm điều khoản trong Hiến pháp về chống tham nhũng v́ công việc làm ăn kinh doanh cá nhân.
Các thẩm phán từ chối nghe kháng cáo của 215 Thượng nghị sĩ và Dân biểu Dân chủ về phán quyết của ṭa dưới cho rằng các nhà lập pháp thiếu căn bản pháp lư cần thiết để đưa ra một vụ kiện đặt trọng tâm đến quyền sở hữu của Tổng thống đối với Khách sạn Quốc tế Trump ở Washington.
Các nhà lập pháp cáo buộc ông Trump vi phạm điều khoản “thù lao” của Hiến pháp vốn cấm Tổng thống nhận quà hay chi trả từ các chính phủ nước ngoài mà không được Quốc hội chấp thuận. Nguyên đơn chính trong vụ này là Thượng nghị sĩ Connecticut Richard Blumenthal.
Ông Trump đối đầu với hai vụ kiện tương tự-một do một tổ chức hoạt động và một do Tổng chưởng lư Dân chủ của bang Maryland và của thủ đô Washington D.C đệ nạp.
Luật sư Elizabeth Wydra của các nhà lập pháp Dân chủ cho biết họ thất vọng v́ quyết định của Tối cao Pháp viện.
“Với phán quyết bác bỏ này, điều khoản chống tham nhũng chính trị quan trọng của Hiến pháp chúng ta bị suy yếu, và người dân Mỹ ở trong một vị thế ít thuận lợi v́ phán quyết này,” bà Wydra, chủ tịch Trung tâm Trách nhiệm Hiếp pháp, nói.
Khách sạn Quốc tế Trump tại Washington, cách Ṭa Bạch Ốc không xa, được khai trương không lâu trước khi ông Trump đắc cử vào năm 2016. Đây là nơi ở và sinh hoạt của một số quan chức nước ngoài thăm viếng Washington.
Không như các Tổng thống trước, ông Trump vẫn giữ quyền sở hữu các lợi ích kinh doanh cá nhân trong khi làm việc tại Ṭa Bạch Ốc. Vụ kiện cáo buộc là ông dễ bị các chính phủ nước ngoài hối lộ.
Trong vụ kiện của phe Dân chủ, Ṭa Phúc thẩm Liên bang ở Washington D.C đầu năm nay nói, chiếu theo quyết định năm 1997 của Tối cao Pháp viện, 6 thành viên Quốc hội thiếu căn bản pháp lư để thách thức tính hợp hiến của một đạo luật về quyền phủ quyết của Tổng thống. Các nhà lập pháp kháng cáo, nói với Tối cao Pháp viện là Ṭa Phúc thẩm áp dụng sai tiền lệ năm 1997.
Các luật sư tại Bộ Tư pháp, biện hộ cho chính quyền Trump, đă yêu cầu Ṭa Tối cao không nghe kháng cáo của phe Dân chủ. Họ lập luận là ṭa dưới đúng khi cho rằng các nhà lập pháp liên bang thiếu lư lẽ để kiện.