Quan hệ giữa luật sư và thân chủ trong một nhà nước pháp trị (không phải đảng trị) không đơn giản trong nhiều trường hợp. Không phải giống như tôi cần sản phẩm A, anh giao tôi đúng sản phẩm A th́ nhận tiền. Sau đây là một vài ví dụ:
Nếu thân chủ không nhận tội (plead Not Guilty), luật sư phải cảnh báo thân chủ về những rủi ro có thể xảy đến khi thân chủ quyết định như vậy. Một trong những rủi ro đó là, ṭa án có thể tuyên án phạt nặng hơn sau khi bồi thẩm đoàn kết luận là thân chủ có tội (Guilty).
Nếu thân chủ đă hiểu và chấp nhận rủi ro đó, đồng thời giữ nguyên quyết định “không nhận tội” của ḿnh; th́ vai tṛ của luật sư trước ṭa là tôn trọng quyết định của thân chủ, t́m và chỉ ra những nghi điểm đối với các bằng chứng của bên công tố, cùng lúc trưng ra các bằng chứng có thể thuyết phục được bồi thẩm đoàn, rằng thân chủ của ḿnh là vô tội.
Nếu luật sư đă tận sức và chuyên nghiệp, nhưng thân chủ vẫn bị ṭa phán là có tội, luật sư đă hành xử theo đúng đạo đức nghề nghiệp. Họ hoàn thành vai tṛ chuyên nghiệp được luật pháp bảo vệ. Họ xứng đáng với sự tôn trọng của công chúng và đồng nghiệp.
Nếu thân chủ chỉ sẵn sàng trả giá cao cho một phán quyết “vô tội”, và luật sư tư vấn rằng điều đó chỉ có thể bảo đảm nếu nhân chứng của bên công tố không thể làm chứng trong phiên ṭa. Sau đó, nếu thân chủ thuê người thủ tiêu nhân chứng, hoặc luật sư t́m cách làm cho nhân chứng không thể xuất hiện trước ṭa, th́ luật sư đă hành xử không đúng theo các quy tắc đạo đức nghề nghiệp và phải đối diện với các h́nh phạt do pháp luật quy định.
Vai tṛ chuyên nghiệp của luật sư là tranh đấu cho quyền lợi hợp pháp của thân chủ, chứ không phải là “gánh vác” các rủi ro của thân chủ hoặc chuyển các rủi ro đó sang cho ḿnh.
Về mặt lư thuyết, ví dụ trên có thể không quá khó hiểu. Nhưng trên thực tế, nhiều trường hợp vô t́nh hoặc cố ư “nhầm lẫn” đă xảy ra. Trường hợp của luật sư Michael Cohen và Tổng Thống Trump là một điển h́nh thời sự.
Michael Cohen và Donald Trump, những ngày c̣n nồng ấm. Nguồn: WSJ
Khi ông Trump ra tranh cử chức Tổng thống Hoa Kỳ, dĩ nhiên ông không muốn những góc tối của đời tư của ḿnh bị phanh phui, nên đă yêu cầu ông Cohen, luật sư riêng của ḿnh, mua sự im lặng của các cô đă từng có quan hệ t́nh ái với ông Trump.
Luật h́nh sự giữa các tiểu bang của Mỹ hoàn toàn khác biệt nhau. Cùng một vụ việc, bang này xem đó là phạm tội, trong khi bang khác th́ không. Ngoại t́nh hay quan hệ t́nh ái “ngoài chồng ngoài vợ” là vấn đề thuộc về luật h́nh sự ở một số tiểu bang. Mang súng ra đường ở một số tiểu bang là hợp pháp, nhưng ở một số tiểu bang khác sẽ là một tội h́nh. Tương tự, ở đa số tiểu bang của Mỹ, ngoại t́nh không phải là một tội h́nh sự. Luật pháp ở đó không can thiệp vào đời tư của một người trong những vấn đề được cho là thuần túy đạo đức.
Ngược lại, luật h́nh sự ở 21 tiểu bang khác của Mỹ quy định ngoại t́nh là vi phạm h́nh sự, có thể bị phạt tiền hay tù. Tuy nhiên, việc công tố viện ở một tiểu bang có thể vượt qua những rào cản pháp lư (và chính trị) để truy tố một tổng thống đương nhiệm về “tội” ngoại t́nh hay không sẽ liên quan tới những vấn đề phức tạp khác trong luật pháp Mỹ.
Việc mua sự im lặng của ai đó về đời tư của ḿnh tự nó không phải là một tội h́nh sự. Đây không phải là chuyện “hối lộ” giữa dân và quan, mà là một thỏa thuận dân sự giữa hai người dân. Một thỏa thuận dân sự như vậy không vi phạm luật pháp trong một đất nước tự do.
Nhưng, luật liên bang Mỹ quy định rằng, ứng viên trong một cuộc bầu cử vào một chức vụ trong hành pháp Mỹ sử dụng tiền bạc để che đậy sự thật, định hướng sai lạc cử tri, làm ảnh hưởng đến kết quả bầu cử là một tội h́nh sự.
Dù vậy, việc công tố viện liên bang Mỹ có thể truy tố Tổng Thống Trump về vai tṛ của ông liên quan đến việc dùng tiền để mua “sự im lặng” của các cô về những “sự thật”, có thể ảnh hưởng đến kết quả bầu cử vào năm 2016 là một trường hợp khó khăn.
Việc Cohen không hành xử như một luật sư chuyên nghiệp là khá rơ ràng. Cohen đă “rửa” số tiền mà Trump đă đưa cho Cohen trong các “phi vụ mua im lặng” nói trên, biến nó thành những khoản trao đổi hợp pháp.
Cohen đă t́m cách “biến” ông Trump trở nên hoàn hảo về đạo đức trước ngày bầu cử. Khi bị luật pháp phanh phui, cùng với các giao dịch khác về tài chính có liên quan đến thuế, luật ngân hàng và các quy định về việc quản lư quỹ tranh cử của Trump, Cohen phải trả cái giá 3 năm tù (1).
Cohen đă t́m cách chuyển cái rủi ro của Trump thành các rủi ro của ḿnh. Các rủi ro của Trump không biến mất (có khi c̣n nặng hơn), nhưng các rủi ro của Cohen th́ xuất hiện đồng loạt.
Cựu Tổng Thống Bill Clinton trước đây bị “nhức đầu” về vụ Monica Lewinski cũng trong một hoàn cảnh khá tương tự. Lúc bước vào Ṭa Bạch Ốc để làm cô sinh viên tập sự, Monica 22 tuổi; và quan hệ giữa cô với TT Clinton (lúc đó 49 tuổi) không có tính cưỡng bức.
Ông Clinton có quá đáng là sử dụng văn pḥng làm việc hoành tráng của tổng thống cho những “công việc” rất “không tổng thống”, và có thề thốt là “không có quan hệ ǵ với người phụ nữ đó (Lewinski)” cho tới khi có các bằng chứng thuyết phục là ông đă nói sai. Nhưng, nói sai về đời tư của ḿnh không phải là một tội h́nh sự (2), mà ông bị Hạ viện t́m thấy phạm hai tội: Nói láo hữu thệ và cản trở công lư.
Khi đưa lên Thượng viện (lúc đó đảng Cộng Ḥa nắm đa số với 55 Cộng Ḥa và 45 Dân Chủ), các Thượng nghị sĩ đă t́m cách luận tội ông Clinton, nhưng không thành. Tội nói láo hữu thệ, chỉ có 45 Thượng nghị sĩ đảng Cộng Ḥa bỏ phiếu ông có tội, trong khi 55 Thượng nghị sĩ c̣n lại (gồm 10 Cộng ḥa, 45 Dân chủ) cho rằng ông vô tội.
Riêng tội cản trở công lư, có 50 Thượng nghị sĩ đảng Cộng Ḥa bỏ phiếu thuận, trong khi 50 Thượng nghị sĩ khác gồm 45 Dân Chủ, 5 Cộng Ḥa, tin rằng ông vô tội. Cả hai tội không đủ 67 phiếu thuận (quá 2/3), kết quả là ông Clinton được tha bổng.
Các nhà phân tích nhận định rằng, sở dĩ Tổng thống Bill Clinton thoát tội là v́ ông làm được việc, lúc bị mang ra luận tội, ông đă làm được hơn nửa nhiệm kỳ hai, trong t́nh h́nh nước Mỹ rất ổn định, kinh tế đi lên, nợ công giảm từ 47,8% GDP trong năm 1993, xuống c̣n 31,4% trong năm 2001. Hơn nữa, trong lịch sử nước Mỹ, chưa bao giờ một tổng thống bị truất phế thành công.
***
Không ai hoàn hảo dưới ánh mặt trời. Ở đất nước tự do, người ta không t́m cách phong thánh những lănh tụ. Luật pháp của những đất nước tự do có thể không hoàn hảo, nhưng là giấc mơ của những người dân đang sống trong chế độ độc tài.
Ngược lại, trong những quốc gia dưới sự cai trị của đảng cộng sản, các lănh tụ đều được phong thánh. Nhiều người phụ nữ có quan hệ với Mao Trạch Đông, và Hồ Chí Minh đều bị thủ tiêu sau đó, để bảo vệ sự “thánh thần” của Mao và Hồ.
T́m cách phong thánh một con người bằng xương bằng thịt nào đó chỉ là những cố gắng hợm hĩnh, nhố nhăng của một thiểu số t́m cách hưởng lợi từ những việc phong thánh đó.
Lừa gạt xương máu, công sức, tiền bạc của nhiều thế hệ, chia rẽ và làm suy yếu một dân tộc để duy tŕ quyền lợi phe nhóm là tội ác. Các khẩu hiệu, tượng đài của “bác” Hồ, “bác” Mao không khác ǵ những đồ vàng mă, chỉ dùng để đốt, một ngày không xa.
_____
Tham khảo:
– Michael Cohen:
https://en.wikipedia.org/wiki/Michael_Cohen_(lawyer)
– Clinton and Lewinski – Scandal:
https://en.wikipedia.org/wiki/Clinto...winsky_scandal
– Ngoại t́nh ở tiểu bang nào của Mỹ là phạm tội:
https://www.freep.com/story/life/fam...egal/28936155/
– Trump’s Hush Money Payments Were Likely a Criminal Offense:
https://www.americanprogress.org/iss...minal-offense/
Nguyên Đại
29-9-2020
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Không phải thánh
:handshake :
