Lưỡng đảng đều gặp rủi ro trong vụ luận tội Tổng thóng Trump. Vụ luận tội này cho dù được đánh giá là khó thuyết phục Thượng viện băi nhiệm Tổng thống Donald Trump, phe Dân chủ vẫn có thể tận dụng sơ hở trong nội bộ đảng Cộng ḥa. Dân chủ quyết gây thiệt hại nghiêm trọng cho ông chủ Nhà Trắng và đồng minh.
Hạ viện Mỹ sẽ tiến hành bỏ phiếu thông qua hai điều khoản luận tội Tổng thống Donald Trump vào ngày 21-12 (giờ Mỹ), gồm hai tội danh là lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội, theo hăng tin Reuters. Nếu thành công, Thượng viện sẽ tiếp tục việc kết án ông Trump vào đầu tháng 1-2020.
“Cần phải có phiên xét xử công bằng, nơi toàn bộ sự thật được phơi bày” - lănh đạo phe Dân chủ (chiếm thiểu số) tại thượng viện Chuck Schumer, khẳng định. Trong khi đó, đảng Cộng ḥa đến nay vẫn không có dấu hiệu ủng hộ việc băi nhiệm ông Trump.
Phép thử đối với phe Dân chủ
Theo đài CNN, tiến tŕnh luận tội về bản chất là một quy tŕnh nặng tính chính trị. Dù đủ bằng chứng và nhân chứng, các nghị sĩ từ hai đảng sau cùng vẫn là người phải bỏ phiếu để quyết định xem có luận tội hay không (ở Hạ viện) hay có kết án tổng thống hay không (ở Thượng viện). Bất cứ nghị sĩ nào quyết định ủng hộ hay chống lại ông Trump đều có thể gặp bất lợi từ các đồng nghiệp hay từ cử tri ở bang mà họ làm đại diện.
Cuộc bỏ phiếu ngày 18-12 được dự đoán với kết quả gần như chắc chắn là đảng Dân chủ sẽ thông qua được cả hai điều khoản luận tội. Đây là một phép thử cho sự đoàn kết trong đảng Dân chủ vốn rạn nứt từ cuộc bầu cử tổng thống năm 2016. Hai nghị sĩ Dân chủ Jeff Van Drew và Collin Peterson đă bỏ phiếu phản đối điều tra ông Trump cách đây vài tháng và đến nay chưa có dấu hiệu thay đổi quan điểm. Thậm chí The Washington Post c̣n cho rằng ông Jeff Van Drew đang chuẩn bị để sang hàng ngũ đảng Cộng ḥa.
Trong khi đó, hiện nay 31 nghị sĩ Dân chủ từ những bang từng bầu cho ông Trump vẫn tiếp tục ủng hộ luận tội ông chủ Nhà Trắng. Dù vậy, CNN vẫn để ngỏ khả năng các nghị sĩ này trong tương lai sẽ thay đổi quan điểm trước áp lực của cử tri.
Tương tự, không nghị sĩ Cộng ḥa nào lên tiếng chống lại các đồng nghiệp cũng như bỏ phiếu ủng hộ tiến hành điều tra luận tội cách đây vài tháng. Nếu đảng này tiếp tục phản đối vào ngày 18-12, đây sẽ lại là một chiến thắng của ông Trump. Theo đó, ông Trump vẫn có thể tin tưởng vào sự thống nhất và quyết tâm của đảng Cộng ḥa, đồng thời sự kiện sẽ giúp tổng thống có cơ hội tiếp tục lên án tiến tŕnh luận tội chỉ là chiêu tṛ nhằm triệt hạ ông của đảng Dân chủ.
Chủ tịch Thượng viện Mỹ Mitch McConnell và Tổng thống Donald Trump (phải) trong một cuộc họp báo tháng 6-2017. Ảnh: AP
Tháng 7-2019, nghị sĩ Justin Amash trở thành đảng viên Cộng ḥa duy nhất kêu gọi luận tội ông Trump về cáo buộc Nga can thiệp bầu cử 2016. Ông Amash sau đó bị phe Cộng ḥa cô lập, gây áp lực ra khỏi đảng và trở thành nghị sĩ độc lập.
Ở hai trường hợp của ông Van Drew và Amash, hai nghị sĩ này đều là đại diện của những bang “tranh chấp” quyết liệt giữa hai đảng. Điều này cho thấy ở các khu vực nóng, sự khó đoán của cử tri có thể buộc các nghị sĩ phải bỏ phiếu trái ư chung của đảng. Việc bỏ phiếu thuận hay chống luận tội sẽ ảnh hưởng không chỉ tới ông chủ Nhà Trắng mà c̣n tới chiếc ghế của chính các nghị sĩ vào tháng 11 năm sau, nhất là ở những bang chiến lược.
VietBF@ sưu tầm.