Mỹ tuyên bố rằng sẽ loại Thổ Nhĩ Kỳ khỏi dự án sản xuất máy bay chiến đấu F-35 nếu Ankara kiên quyết theo đuổi đến cùng thương vụ mua S-400 của Nga.
Máy bay chiến đấu F-35 (Ảnh: Quân đội Mỹ)
Reuters ngày 28/3 dẫn nguồn thạo tin từ Mỹ cho biết dù việc loại bỏ thành viên NATO Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi dự án máy bay chiến đấu F-35 là khá khó v́ vai tṛ của Ankara trong quá tŕnh sản xuất “chim sắt” này. Tuy nhiên, điều này vẫn có thể xảy ra.
Tuần trước, Reuters dẫn nguồn tin cho biết Mỹ có thể sẽ sớm đóng băng quá tŕnh chuẩn bị giao các máy bay F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ, động thái có thể khiến mâu thuẫn giữa Ankara và Washington trở nên căng thẳng hơn sau một số bất đồng quan điểm, bao gồm việc Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống pḥng không S-400 của Nga.
Mỹ quan ngại rằng S-400 của Nga khi gia nhập quân đội Thổ Nhĩ Kỳ có thể thu thập được những thông tin quan trọng của F-35 như cách t́m kiếm và ḍ máy bay, sau đó t́m cách khắc chế uy lực của “chim sắt” này.
Trong thời gian qua, Mỹ đă từng nhiều lần thuyết phục cũng như cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ từ bỏ vụ mua sắm với Nga. Washington thậm chí chào hàng Ankara hệ thống pḥng không Patriot với điều kiện Thổ Nhĩ Kỳ phải hủy hợp đồng mua sắm S-400.
Cho tới lúc này, Ankara vẫn rất kiên quyết với kế hoạch mua S-400, động thái dường như buộc Mỹ phải nghiên cứu tới tương lai của chương tŕnh F-35 mà không có sự tham gia của Thổ Nhĩ Kỳ, trong bối cảnh Ankara chịu trách nhiệm sản xuất một số linh kiện và bộ phận của máy bay này.
Hai nguồn thạo tin gần gũi với chương tŕnh F-35 cho biết Mỹ có thể đang cân nhắc việc t́m một nhà cung cấp khác cho các thiết bị nói trên.
Các quan chức Lầu Năm Góc và Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ tại Mỹ từ chối đưa ra b́nh luận về thông tin nói trên.
“Thổ Nhĩ Kỳ chịu trách nhiệm sản xuất 800 bộ phận cho F-35 và có rất ít bộ phận mà Ankara độc quyền cung cấp”, một nguồn tin cho biết. Việc t́m nhà thầu thay thế cho các công ty Thổ Nhĩ Kỳ có thể làm quá tŕnh sản xuất chậm thêm khoảng 3 tháng, theo Reuters.
Máy bay chiến đấu F-35 của Mỹ
Thổ Nhĩ Kỳ tham gia dự án phát triển máy bay chiến đấu tàng h́nh thế hệ 5 F-35 cùng 8 quốc gia khác từ năm 2002, với khoản đóng góp hàng tỷ USD. Đổi lại, Mỹ sẽ cung cấp 100 chiếc F-35 cho Thổ Nhĩ Kỳ. Cho tới năm ngoái, Ankara được cho là đă đóng góp khoảng 1,25 tỷ USD.
Ngoài ra, 10 công ty của Thổ Nhĩ Kỳ có kế hoạch sản xuất các bộ phận chủ chốt như thân máy bay, thiết bị hạ cánh. Ankara cũng là nhà cung cấp duy nhất màn h́nh hiển thị trong buồng lái trong số các nước tham gia chương tŕnh, theo Bloomberg.
Hồi cuối năm ngoái, Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu nói rằng Ankara có vai tṛ quan trọng trong chương tŕnh F-35 và không dễ để loại bỏ họ khỏi dự án. Tuy nhiên, các nguồn tin cho rằng Mỹ có thể dễ dàng đổi nhà cung cấp với một số linh kiện mà Ankara đang sản xuất.
Quyền Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Patrick Shanahan ngày 26/3 cho biết ông muốn Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục tham gia chương tŕnh F-35, nhưng nhấn mạnh Ankara phải mua hệ thống Patriot.
VietBF @ sưu tầm