Người Trung quốc có truyền thuyết về "xác biết đi"với cái tên gọi là cương thi. Cương thi giống các nhân vật như ma cà rồng ở phương Tây. Cương thi theo quan niệm của người Trung Quốc là một người đã chết, nhưng cái chết của họ không bình thường mà thường là chết thảm khốc, họ không được mai táng, chôn một thời gian dài mà xác của họ không hề bị thối rữa mà cứ như còn sống, biến thành cương thi và quay trở lại trần thế để ám ảnh người sống.
Nhân vật cương thi trong các bộ phim Trung Quốc (Ảnh: Ancient Origins)
Theo Ancient Origins, cương thi (jiang shi) là xác chết biết đi trong truyền thuyết dân gian Trung Quốc, xuất hiện nhiều trên phim ảnh, tương tự như ma cà rồng hay zombie ở phương Tây. Cương thi thường được mô tả mặc trang phục của quan chức đời nhà Thanh, với cánh tay luôn duỗi thẳng về phía trước do bị tê cứng và nhảy lò cò thay vì đi bộ.
Dù hầu hết cương thi có trang phục, điệu bộ cơ thể và kiểu chuyển động giống nhau, nhiều biến thể vẫn tồn tại. Ví dụ, một số cương thi trông giống người bình thường, số khác phân hủy nhiều hơn do đã chết từ lâu, có hàm răng sắc nhọn, móng tay dài, phát quang ánh sáng màu xanh lá cây. Cương thi khỏe hơn người bình thường, thậm chí có các kỹ năng bay và biến đổi thành sói.
Theo những câu chuyện huyền thoại, cương thi được tạo ra từ xác chết theo nhiều cách khác nhau, chẳng hạn như khi một người trải qua cái chết thảm khốc (tự tử, treo cổ, chết đuối) khiến linh hồn không thể rời khỏi cơ thể. Người chết không được mai táng, bị sét đánh hoặc bị một con vật (mèo) nhảy qua cũng sẽ biến thành cương thi và quay trở lại ám ảnh người sống.
Câu chuyện về cương thi có thể xuất phát từ thực tế. Trong triều đại nhà Thanh, thi thể nhiều công nhân Trung Quốc chết xa nhà được hoàn trả về quê hương của họ. Một số người chuyên làm công việc này được mệnh danh là "người điều khiển xác chết".
Vào ban đêm, hai người đàn ông khiêng trên vai chiếc quan tài bằng các cọc tre. Trong lúc di chuyển cọc tre cong xuống, nhìn từ xa trông giống người chết đang bật dậy. Đó là nguyên nhân tạo ra những tin đồn về xác chết sống lại.
Ban đầu, nhiều người cho rằng thầy đồng gọi hồn có thể làm sống lại người chết. Dưới sự giám sát của họ, thi thể có khả năng nhảy về nhà. Điều này được thực hiện vào ban đêm để giảm thiểu sự phân hủy của xác chết, cũng như tránh giáp mặt người sống. Thêm vào đó, một vị thầy cúng luôn cầm chuông dẫn đầu đám rước, cảnh báo người dân không được tiến lại gần.
Theo quan niệm, cương thi thường xuất hiện vào ban đêm. Để tồn tại, chúng sẽ cướp sinh lực của người đang sống. Một số thứ dùng để tự vệ, chống lại cương thi bao gồm máu chó đen, gạo nếp, gương, trứng gà, nước tiểu bé trai.