Vì sao Mỹ lớn tiếng "báo trước" về các cuộc tập kích trả đũa ở Trung Đông?

[vuitoichat]

Theo như có thông điệp đó là gì và liệu nó có được hiểu đúng hay không sau vụ 3 quân nhân Mỹ thiệt mạng ở Jordan, khiến chính quyền Tổng thống Biden rằng cuộc tấn công trả đũa vào hơn 85 mục tiêu ở Iraq và Syria được thực hiện để "gửi thông điệp".

Binh sĩ Mỹ được triển khai ở Syria. Ảnh: AFP

Theo Peter Bergen, chuyên gia phân tích an ninh quốc gia làm việc cho CNN, để hiểu được thông điệp của chính quyền ông Biden thì cần phải xem các cuộc tấn công đáp trả được thực hiện như thế nào.

Ngày 30/1, ông Biden nói với các phóng viên rằng ông đã đưa ra quyết định về những gì sẽ làm để đáp trả vụ 3 quân nhân Mỹ thiệt mạng ở Jordan. Trong khi đó, phát ngôn viên an ninh quốc gia Nhà Trắng nói: "Chúng tôi sẽ đáp trả theo cách thích hợp...". Theo chuyên gia Peter, chính những lời "báo trước" này đã giúp các thành viên của Lực lượng Vệ binh Hồi giáo Iran sống ở Iraq và Syria có vài ngày để đóng gói đồ đạc và rời đi nơi khác.

Theo ông Peter, do lịch sử hầu như không thành công trong việc trả đũa nhằm vào các nhóm được cho là có liên kết với Iran ở Trung Đông, phản ứng của Mỹ cùng bất kỳ hành động quân sự nào sau đó, khó có thể ngăn các lực lượng ủy nhiệm của Iran tấn công thêm vào các mục tiêu và tàu bè của Mỹ trong khu vực.

Mỹ nhiều lần tấn công các mục tiêu thuộc phong trào Houthi ở Yemen trong những tuần gần đây, nhưng Houthi vẫn phóng tên lửa vào các tàu thương mại ở Biển Đỏ và suýt đánh trúng một tàu chiến Mỹ ngày 30/1.

Ngày 2/1, quân đội Mỹ bắn hạ 12 máy bay không người lái của Houthi trong khoảng 12 giờ. Một ngày sau, Mỹ bắn phá 6 tên lửa hành trình chống hạm của Houthi chỉ vài giờ trước khi Washington và London tấn công thêm vào hàng chục mục tiêu của Houthi ở Yemen.

Theo chuyên gia Peter, một điều cần thừa nhận là các cuộc tấn công của Washington nêu trên không giúp Mỹ đạt được các mục tiêu chiến lược trong việc ngăn chặn Iran và các nhóm vũ trang liên kết với Tehran tấn công các mục tiêu và đồng minh của Mỹ. Tehran cũng đang mở rộng ảnh hưởng đáng kể ở Trung Đông, từ Yemen tới Lebanon.

Sean Bell, nhà phân tích quân sự làm việc cho Sky News, cũng bình luận về các vụ tấn công trả đũa của Mỹ ở Iraq và Syria.

"Không quá ngạc nhiên về các cuộc tấn công đó. Điều bất ngờ là mất quá nhiều thời gian Mỹ mới đưa ra lệnh tấn công. Rõ ràng, họ có sự tính toán và cân nhắc nhất định. Người Mỹ biết họ đang đứng trước một tình thế tiến thoái lưỡng nan. Họ buộc phải đưa ra phản ứng vì 3 quân nhân Mỹ đã thiệt mạng. Nhưng không muốn khiến căng thẳng leo thang trong khu vực", nhà phân tích Sean bình luận.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin ngày 2/2 tuyên bố, các cuộc tấn công vào Iraq và Syria chỉ là "phản ứng ban đầu của chúng tôi". Nhưng đến nay, chuyên gia Peter nhận định, không có nhiều dấu hiệu cho thấy, các cuộc tấn công tiếp theo sẽ hữu ích. Các cuộc tấn công mạng của Washington vào Tehran có thể gây thiệt hại cho cấu trúc kiểm soát và bộ chỉ huy quân đội Iran, nhưng các cuộc tấn công như vậy mất nhiều tuần để chuẩn bị.

Theo ông Peter, Mỹ cần hành động nhanh để giải quyết nguyên nhân sâu xa của cuộc xung đột đang có xu hướng "nhấn chìm" Trung Đông. Hành động đó liên quan đến việc tìm cách tạm dừng xung đột ở Gaza, giải cứu các con tin Israel và Mỹ bị Hamas bắt giữ, đồng thời có một kế hoạch hợp lý cho thời kỳ hậu xung đột ở Gaza.

Chính quyền của ông Biden được cho là sẽ buộc phải cân nhắc một loạt lựa chọn khó khăn khi cố gắng kiềm chế cuộc xung đột khu vực lan rộng ở Trung Đông. Đồng thời, Washington cũng phải cân bằng các mục tiêu chiến lược của Mỹ là giúp Israel loại bỏ Hamas, giải cứu các con tin Mỹ, Israel ở dải Gaza và kiềm tỏa các mối đe dọa từ Iran cùng các lực lượng liên kết với Tehran.