Nghệ sĩ Lệ Thủy ca "Giấc mộng lá sầu riêng" - viết về NSND Kim Cương, cảm ơn đàn chị từng d́u dắt bà trong nghề.
Góp mặt trong chương tŕnh tôn vinh sự nghiệp nghệ sĩ Kim Cương tối 28/1, Lệ Thủy lần đầu ca bản vọng cổ do Viễn Châu sáng tác. Nhạc phẩm lấy cảm hứng từ Lá sầu riêng, nói thay lời tâm sự của nghệ sĩ về mẹ - bà Bảy Nam.
Khi nghe Lệ Thủy hát đến đoạn kể phân cảnh mẹ của Diệu (Bảy Nam đóng) bị người khác vu oan ăn cắp gạo, Kim Cương khóc. Cuối tiết mục, "kỳ nữ" ôm chầm đàn em, tặng hoa thay lời cảm ơn.
Năm 2007, Lệ Thủy xin nghệ sĩ dựng Lá sầu riêng theo phiên bản cải lương trong loạt chương tŕnh Sân khấu vàng. Thời điểm đó, "kỳ nữ" thường hiếm khi cho tái dựng tác phẩm, xem đây là vở kịch gia bảo của bà và mẹ - nghệ sĩ Bảy Nam. Với mối thâm t́nh lâu năm, Kim Cương đồng ư để Lệ Thủy dựng lại vở, hỗ trợ đàn em tập dượt. "Lúc đó, đầu gối chị bị đau v́ viêm thấp khớp, gần như phải ḅ lên sân khấu để hướng dẫn tôi vào vai chính - cô Diệu", Lệ Thủy nói.
Tại chương tŕnh tối 28/1, Kim Cương lần đầu diễn lại trích đoạn sau hàng chục năm rời sân khấu. Lớp diễn nằm ở cuối tác phẩm, khi Sang - con trai bà Diệu - lớn lên, sắp cưới vợ. V́ sợ cô khinh khi nhà nghèo, anh nói dối, đồng thời t́m cách ngăn cản mẹ xuất hiện. Nghệ sĩ Hữu Châu, Lương Thế Thành, Lê Phương hỗ trợ bà trong phân cảnh.
Lá sầu riêng từng gây sốt thập niên 1970-1980, thu hút hàng chục ngh́n lượt khán giả. Mỗi lần Kim Cương về tỉnh diễn, đông đảo người xem khóc theo nỗi đau của nhân vật. Sau này, nhiều đơn vị đề nghị xin dựng mới nhưng Kim Cương đa phần đều từ chối. Bà nói họ có thể chọn bất kỳ vở nào trong gần 100 kịch bản bà sáng tác, nhưng Lá sầu riêng khó thể làm hay hơn, đặc biệt là vai bà Tư của nghệ sĩ Bảy Nam.
Vở lấy bối cảnh đầu thế kỷ 20, kể về Diệu - một người mẹ nghèo, sống bằng nghề ṃ cua bắt ốc, nuôi con trai tên Sang trưởng thành. Lớn lên, Sang lấy được bằng bác sĩ, có người yêu là con nhà giàu. Lo gia đ́nh bạn gái từ chối v́ không môn đăng hộ đối, Sang nói dối anh vốn là con của một đốc phủ sứ, cha mẹ đă mất. Chiều ḷng con, bà Diệu nhận là người vú, nuôi Sang từ lúc lọt ḷng đến lớn.
Nghệ sĩ Kim Cương (phải) và Lệ Thủy hội ngộ trong chương tŕnh. Ảnh: Văn Hà
Nghệ sĩ Kim Cương, 87 tuổi, mệnh danh là "kỳ nữ" trong giới sân khấu Việt Nam, được Trung tâm Sách Kỷ lục Việt Nam vinh danh là: "Nghệ sĩ viết nhiều kịch bản kịch nói nhất Việt Nam". Bà nổi tiếng qua những vở Lá sầu riêng, Dưới hai màu áo, Trà hoa nữ. Ngoài thành tựu diễn xuất, Kim Cương c̣n nổi tiếng với công tác thiện nguyện. Nhiều năm, bà tổ chức sự kiện Nghệ sĩ tri âm để quyên góp giúp các diễn viên, nhạc công, soạn giả nghèo khổ.
Nghệ sĩ Lệ Thủy, 76 tuổi, quê tại Vĩnh Long. Hoàn cảnh khó khăn, bà từng theo bố mẹ lên Sài G̣n kiếm sống và xin làm việc ở gánh Trâm Vàng (Đồng Nai) khi mới 10 tuổi. Khi diễn cặp cùng Minh Vương, Lệ Thủy được hâm mộ qua các tuồng Tô Ánh Nguyệt, Pha lê và cát bụi, Đời cô Lựu, Đêm lạnh chùa hoang, Lá sầu riêng.