Trung Quốc lợi dụng trí tuệ nhân tạo của Mỹ

[vuitoichat]

Theo như Bộ Ngoại giao Mỹ, chế độ độc tài Trung Quốc đang thực hiện hành vi diệt chủng đối với người Duy Ngô Nhĩ, trong khi đại học Thanh Hoa được kiểm soát bởi Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), một đảng toàn trị đang tìm kiếm quyền bá chủ toàn cầu.

Một gian hàng của công ty trí tuệ nhân tạo Trung Quốc SenseTime của Trung Quốc trưng bày tại Hội nghị Trí tuệ nhân tạo thế giới 2021 ở Thượng Hải, ngày 7/7/2021. (Ảnh: STR/CNS/AFP/Getty Images)

Theo nhiều nguồn tin được tờ Financial Times trích dẫn vào ngày 11/1, các công ty Mỹ chuyên về trí tuệ nhân tạo (AI) đang tiến hành “ngoại giao bí mật” với các “chuyên gia AI” của Trung Quốc.

Theo tờ Times, có “mối lo ngại chung về việc công nghệ mạnh mẽ này có thể truyền bá thông tin sai lệch và đe dọa sự gắn kết xã hội”.

Các cuộc họp giữa các công ty Hoa Kỳ - bao gồm OpenAI, Anthropic và Cohere - đã diễn ra ở Thụy Sĩ vào tháng 7/2023 và tháng 10/2023. Họ bao gồm “các nhà khoa học và chuyên gia chính sách từ các nhóm AI Bắc Mỹ, cùng với đại diện của Đại học Thanh Hoa và các tổ chức khác được nhà nước Trung Quốc hậu thuẫn”.

Đại học Thanh Hoa được kiểm soát bởi Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ), một đảng toàn trị đang tìm kiếm quyền bá chủ toàn cầu. Theo Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, chế độ độc tài này đang thực hiện hành vi diệt chủng đối với người Duy Ngô Nhĩ.

Tuy nhiên, báo cáo về những gì có vẻ ngây thơ là những người tham dự Hoa Kỳ đã không thừa nhận những vấn đề đáng lo ngại này trong bối cảnh ĐCSTQ đang cố gắng thu hút các nhà công nghệ Hoa Kỳ tiếp cận với công nghệ quốc phòng quan trọng.

Tờ Times cho biết: “Những người tham dự cho biết cuộc đàm phán cho phép cả hai bên thảo luận về những rủi ro từ công nghệ mới nổi và khuyến khích đầu tư vào nghiên cứu an toàn AI”.

“Họ nói thêm rằng mục tiêu cuối cùng là tìm ra con đường khoa học để phát triển công nghệ AI phức tạp hơn một cách an toàn”. Các cuộc họp nhằm đạt được “sự đồng ý” từ Trung Quốc về những vấn đề này.

Mặc dù chính phủ Hoa Kỳ và Vương quốc Anh đã được thông báo về các cuộc thảo luận nhưng vẫn thiếu sự phối hợp khi đối phó với chế độ này. Điều cần thiết là Hoa Kỳ và các đồng minh trước tiên phải áp dụng lập trường đàm phán thống nhất về an toàn AI, bao gồm ít nhất là tất cả các nước G7, trước khi các công ty riêng lẻ của Mỹ phá vỡ lập trường đó bằng cách đàm phán riêng với ĐCSTQ về vấn đề này.

Một lập trường đàm phán đầy đủ thông tin của Mỹ và đồng minh như vậy sẽ mang lại cho các nền dân chủ G7 nhiều đòn bẩy hơn đối với Trung Quốc trong vấn đề này so với các công ty riêng lẻ, bởi họ vốn có thể vô tình tiết lộ thông tin quan trọng và lập trường đàm phán cho đối thủ.

Điều này đặc biệt đúng vì Bắc Kinh rất có thể đã tìm cách lợi dụng các cuộc thảo luận vì mục đích gián điệp. Việc hạn chế công nghệ AI sẽ mang lại lợi thế cho chính phủ Mỹ nếu các đối thủ của Bắc Kinh tôn trọng những hạn chế đó hoặc nếu Trung Quốc gặp bất lợi về AI.

Các đại diện của công ty AI, những người dường như không có kinh nghiệm về mặt ngoại giao và hoạt động tình báo, lại ngây thơ khi thảo luận với một chế độ toàn trị và diệt chủng đang theo đuổi công nghệ của họ, bao gồm cả công nghệ phục vụ cho mục đích chiến tranh.

Thật là vô trách nhiệm khi họ miêu tả những người đối thoại với ĐCSTQ là đang tìm cách đàm phán một cách thiện chí trong khi không công khai thừa nhận những rủi ro đáng kể. Các đại diện của ĐCSTQ có thể đã cố gắng làm tổn hại đến các đại diện của công ty tại các cuộc họp và lấy được thông tin bí mật, bao gồm cả thông tin khoa học và kỹ thuật, thông qua thủ đoạn lừa gạt hoặc gián điệp.

Theo tờ Times, các bên thảo luận “đã tranh luận về các lĩnh vực cần cam kết hợp tác kỹ thuật, cũng như các đề xuất chính sách cụ thể hơn đã đóng góp vào các cuộc thảo luận xung quanh cuộc họp của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc về AI vào tháng 7/2023 và hội nghị thượng đỉnh AI của Vương quốc Anh vào tháng 11/2023”. Cuộc họp tiếp theo sẽ tập trung vào "các đề xuất khoa học và kỹ thuật về cách điều chỉnh hệ thống AI phù hợp với các quy định pháp luật cũng như các chuẩn mực và giá trị của mỗi xã hội”.

Sự ngây thơ của các công ty AI được thể hiện rõ qua điều mà một trong những nguồn tin có mặt trong cuộc thảo luận nói với tờ Times. Ông nói với các phóng viên: “Không có cách nào để chúng tôi thiết lập các tiêu chuẩn quốc tế về an toàn và liên kết AI mà không có sự đồng ý giữa nhóm các bên tham gia này. Và nếu họ đồng ý thì việc lôi kéo những người khác sẽ dễ dàng hơn nhiều”.

Nguồn tin không đề cập đến việc liệu các công ty AI có thảo luận về cách xác minh việc Bắc Kinh tuân thủ các thỏa thuận hay không, hay chế độ của ông Tập Cận Bình đáng tin ở mức nào sau khi vi phạm nhiều thỏa thuận quốc tế, bao gồm cam kết của Trung Quốc đối với giải pháp hòa bình đối với vấn đề Đài Loan và quyền tự chủ chính trị của Hong Kong.

Các nhóm AI khác, bao gồm Google DeepMind và Tencent, Baidu và ByteDance của Trung Quốc, đều đã lảng tránh các cuộc họp này.

“Tập đoàn Shaikh” có trụ sở tại Síp đã triệu tập các cuộc đàm phán. Giám đốc điều hành của tập đoàn, ông Salman Shaikh, nói với tờ Times rằng mục tiêu cuối cùng của họ là “thiết lập các tiêu chuẩn toàn cầu về sự an toàn của các mô hình AI”.

Những lo ngại của các công ty về rủi ro hiện hữu mà AI gây ra cho nhân loại là chính đáng. Tuy nhiên, họ đã mở ra một không gian cho Trung Quốc, quốc gia tụt hậu so với Hoa Kỳ về AI, để chuyển giao kiến thức khoa học quan trọng cho một chế độ toàn trị, đồng thời cung cấp cho chế độ này một diễn đàn để từ đó họ có thể nỗ lực hơn nữa trong việc áp đặt các quy định và giới hạn quốc tế đối với công nghệ của Hoa Kỳ.

Các nhà lập pháp Hoa Kỳ và đồng minh nên xem xét việc hạn chế các công ty AI bí mật đàm phán với những đối thủ của nền dân chủ. Điều gây tổn hại đến mối quan hệ của Hoa Kỳ với Trung Quốc cũng gây tổn hại đến triển vọng nhân quyền và nền dân chủ toàn cầu.