Nga bắt đầu nỗ lực khôi phục t́nh trạng b́nh thường sau cuộc nổi loạn của bọn Wagner vào sáng 26/6 với việc Bộ trưởng Quốc pḥng đến thăm các binh lính Nga trên tiền tuyến ở Ukraine.
Moscow đă dỡ bỏ
"chế độ chống khủng bố" (?) được ban hành hôm 24/6, Thị trưởng Sergei Sobyanin cho biết trên Telegram hôm 26/6. Các khu vực Moscow và Voronezh cũng đă loại bỏ các biện pháp an ninh đặc biệt được thực thi sau khi cuộc binh biến bắt đầu.
T́nh h́nh yên tịnh đă trở lại với Rostov-on-Don hôm 25/6 sau khi các binh lính đánh thuê của Wagner bắt đầu rút lui ra khỏi thành phố.
Trước đó, Điện Kremlin hôm 25/6 d8u7a ra thông báo ông trùm Wagner Yevgeny Prigozhin, người đứng đầu đoàn lính Wagner tiến về thủ đô Moscow sẽ đến "lánh nạn" ở Belarus để đổi lấy sự miễn trừ khỏi vụ án h́nh sự mà Cơ quan An ninh Liên bang (FSB) đă mở ra. Các binh lính Wagner tham gia cuộc binh biến cũng sẽ không bị truy tố v́ đă có công lớn khi chiến đấu ở Ukraine.
Tuy nhiên, các sự kiện vào cuối tuần cho thấy câu chuyện binh biến này sẽ không hoàn toàn kết thúc đơn giản như vậy. Tổng thống Nga Vladimir Putin đă không xuất hiện trước công chúng kể từ khi phát biểu trước toàn quốc vào sáng 24/6 về các hành động nối loạn của Wagner, nhưng một cuộc phỏng vấn được ghi h́nh trước hồi đầu tuần đă được phát trên truyền h́nh nhà nước Nga hôm 25/6.
Lần cuối ông Prigozhin được nh́n thấy là tối hôm 24/6 khi ông rời khỏi thành phố Rostov-on-Don trên một chiếc SUV màu đen được bảo vệ nghiêm ngặt. Kể từ đó, ông trùm Wagner vẫn im lặng, không phát ra bất cứ thông điệp nào trên mạng xă hội.
Nga khôi phục hoạt động sinh hoạt b́nh thường
Nga bắt đầu nỗ lực khôi phục t́nh trạng b́nh thường vào sáng 26/6 với việc Bộ trưởng Quốc pḥng Sergei Shoigu, một trong những mục tiêu chính khiến cho ông Prigozhin tức giận và lớn tiếng đ̣i dẹp bỏ, đến thăm quân Nga đang tham gia cuộc xung đột ở Ukraine.
Đoạn phim do đài truyền h́nh nhà nước Nga phát sóng cho thấy ông Shoigu được thông báo về t́nh h́nh quân sự, nghiên cứu bản đồ và đi trực thăng để kiểm tra vị trí của binh lính.
Tuy nhiên, điều quan trọng là ông Putin đă không xuất hiện trước công chúng kể từ bài phát biểu trước toàn quốc hôm 24/6, trong đó ông này đă lên án các hành động của Wagner là một cuộc binh biến vũ trang và thề thốt sẽ trừng trị những kẻ
"phản quốc" này.
Phương Tây vẩn theo dỏi sát t́nh h́nh ở Nga, và nhanh chóng đưa ra nhận định về vụ binh biến này. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm 25/6 nhấn mạnh rằng hành động của trùm Wagner đă bộc lộ
“nhiều vết nứt trên vỏ ngoài của Nga”.
"Hăy c̣n quá sớm để nói chính xác họ đi đâu và khi nào họ đến đó... nhưng chắc chắn chúng ta có đủ loại câu hỏi mới mà ông Putin sẽ phải giải quyết trong những tuần và tháng tới", ông Blinken nói.
Trùm Wagner Yevgeny Prigozhin tạo dáng chụp ảnh selfie tươi cười trước khi ra khỏi thành phố Rostov-on-Don, Nga, tối 24/6/2023. (Ảnh: NY Post)
Có các nguồn tin của truyền thông rằng giới t́nh báo Mỹ đă biết từ vài ngày trước đó rằng ông Prigozhin đang âm mưu hành động vũ trang chống lại các chóp bu quân sự Nga, với việc tờ Washington Post trích dẫn lời một giới chức nói rằng họ biết
"có điều ǵ đó đă xảy ra".(?)
Bộ Quốc pḥng Nga cho biết Ukraine đă lợi dụng sự hỗn loạn do ông Prigozhin gây ra để đẩy mạnh các cuộc tấn công xung quanh Bakhmut ở vùng Donetsk.
Trong khi đó, Ukraine đă không giấu diếm hi vọng rằng mối đe dọa của cuộc nội chiến ở Nga sẽ kéo dài để có lợi cho họ, thậm chí nghĩ đến kịch bản Moscow sẽ buộc phải tái triển khai lực lượng dự bị ở tiền tuyến để xử lư cuộc khủng hoảng quân sự trong nước.
"Bất cứ một sự hỗn loạn nào đằng sau chiến tuyến của kẻ địch đều có lợi cho chúng tôi", Bộ trưởng Ngoại giao Ukraine Dmytro Kuleba cho biết.
Số phận của bọn lính Wagner sẽ ra sao?
Bọn lính đánh thuê Wagner với tên chính thức là Wagner PMC, đă được ghi nhận với những chiến thắng quan trọng ở Ukraine, bao gồm cả việc chiếm được thành phố Bakhmut sau một trận chiến dài và đẫm máu.
Sự vắng mặt của họ trên chiến trường chỉ diễn ra trong thời gian ngắn và có lẽ không đủ để cho Ukraine tranh thủphản công, nhưng điều đó chắc chắn vẫn thúc đẩy tinh thần chiến đấu quân đội của Kiev.
Sức mạnh của nhóm Wagner đă được thể hiện trong 24 giờ, trong đó họ chiếm được 2 thành phố, bao gồm Rostov-on-Don, trụ sở của Quân khu phía Nam, bắn hạ ít nhất 3 máy bay trực thăng và hành quân suốt 800 km, và chỉ c̣n cách thủ đô Moscow 200 km.
Lính Wagner vui vẻ rút khỏi trụ sở Quân khu phía Nam ở thành phố Rostov-on-Don, tối 24/6/2023. (Ảnh: NY Times)
"Tôi nghĩ rằng Wagner có lẽ đă gây ra nhiều thiệt hại cho lực lượng chính quy Nga trong ngày qua hơn là cuộc tấn công của Ukraine trong 3 tuần qua”, ông Michael Kofman, Giám đốc Chương tŕnh Nghiên cứu về Nga tại Trung tâm Phân tích Hải quân (CNA), cho biết.
Với tiềm năng của họ, không có khả năng Moscow sẽ tiến hành hành động trả đũa (ít nhất là công khai) chống lại bọn lính Wagner đă hành quân cùng ông Prigozhin, người đă được Bộ Quốc pḥng Nga đề nghị ân xá hôm 24/6.
Theo hăng tin AP, những người không ủng hộ ông Prigozhin sẽ được kư hợp đồng với Bộ Quốc pḥng Nga, đặt họ dưới sự kiểm soát của những người mà ông trùm Wagner đang cố gắng lật đổ.
Có sự suy đoán cho rằng cuộc nổi dậy được thúc đẩy bởi yêu cầu rằng các công ty tuyển mộ lính đánh thuê tư nhân như Wagner phải kư hợp đồng với chính phủ Nga trước ngày 1/7. Ông Putin đă tuyên bố ủng hộ yêu cầu này.
Điều ǵ sẽ xảy ra với ông Prigozhin?
Ông Prigozhin được nh́n thấy lần cuối vào tối hôm 24/6 trong một chiếc xe rời Rostov-on-Don trước sự cổ vũ của một số người dân địa phương, với việc một số người đă chạy đến bắt tay và chụp ảnh với trùm Wagner này. Tuy nhiên, nơi ở hiện nay của ông Prigozhin vẫn c̣n là một dấu hỏi lớn.
Rào chắn trên đường đến Quảng trường Đỏ ở Moscow, Nga, ngày 25/6/2023. Ảnh: Shutterstock
Người đứng đầu tập đoàn Wagner chấp nhận thỏa thuận v́ ông này muốn
“tránh đổ máu” và được cho là sẽ sang lưu vong sang Belarus, một đồng minh thân cận của ông Putin dưới sự cầm quyền của Tổng thống Alexander Lukashenko.
Và điều đó đặt ra nhiều câu hỏi hơn là câu trả lời. Có những giả thuyết rằng ông Prigozhin thậm chí sẽ không sang Belarus, mà có thể chọn ở lại Ukraine hoặc thậm chí chạy sang châu Phi, nơi Wagner đang có một số hoạt động quân sự ở đó.
"Đến Belarus có thể là một sự lựa chọn, ông ấy dường như biết và tin tưởng ông Lukashenko... nhưng ông ấy vẫn sẽ gặp nguy hiểm ở đó... Tôi cho rằng ông ấy sẽ tiếp tục hoạt động ở Ukraine, thay v́ Belarus, nơi ông ấy vẫn có thể tận hưởng tự do bên cạnh những người trung thành với ḿnh", ông Michael Horowitz, một phân tích gia về địa lư chính trị và an ninh, nói với Đài
NBC News (Mỹ).
(Theo Hindustan Times, Stuff)